Beeldt U in tijdens een wandeling plots een uitgestrekt meer tegen te komen, een rimpelloos oppervlak dat men met één enkele blik overschouwt. Nochtans zou dit meer een heel eigen fauna en flora openbaren wanneer men er als een duiker in zou afdalen. Evenzeer nodigt Dufourt de luisteraar uit om mee op ontdekking te gaan in de wereld van de klank, een wondere wereld waar klanken een eigen leven leiden en ongehoorde perspectieven bieden.
Les Hivers is een cyclus voor groot ensemble gebaseerd op vier schilderijen: 'Le Déluge' van Nicolas Poussin, 'Philosophe en méditation' van Rembrandt, 'Les Chasseurs dans la neige' van Pieter Breugel en 'La Gondole sur la lagune' van Francesco Guardi. Deze vier schilderijen hebben de componist inspiratie voor bijna twee uur muziek bezorgd. De muziek kan in één woord beschreven worden als spectraal. Maar wat een klankweelde brengt dit voort: klanken en timbres ontwikkelen zich op autonome wijze en smeden harmonieën die wisselende stemmingen creëren. Dit is een abstract spectralisme waar ritmiek en melodie secondair zijn en voortkomen uit het evoluerende klanklandschap. En ondanks de opvallende traagheid blijft deze muziek boeien door de dynamiek van wisselende klankkleuren.
Les Hivers is vertolkt door het Ensemble Modern onder leiding van Dominique My, een opname van het concert tijdens het Ars Musica festival van vorig jaar. Een van de meest delicate punten in deze muziek is de intonatie. De prestatie van het Ensemble Modern is schitterend: de intonatie is haarjuist en de verschillende noten vermelten tot een eenheid van timbre. Dit vergt niet zozeer de spectaculaire virtuositeit van de vingers maar eerder de fijgevoelige virtuositeit van het oor. Ook de opbouw is bijzonder beheerst, ondanks het trage verloop waakt Dominique My erover dat de muziek zich doelgericht ontwikkelt. Het eerste stuk 'Le Déluge' is hiervan een mooi voorbeeld: langzaam aan komt een beweging op gang die stilaan meer en meer aandringt tot op het einde, het hoogtepunt van dit stuk. Dat dit zowel qua compositie als qua uitvoering een krachttoer is, wordt duidelijk indien men weet dat deze compositie ruim veertig minuten duurt.
Les Hivers is een meesterwerk van de spectrale schrijfwijze. Misschien een beetje merkwaardig vermits het strenge spectralisme eigenlijk al tot de geschiedenis behoort. De baanbrekers van destijds zoals T.Murail vermengen deze werkwijze met andere strategieën en voor de jongere generaties is het een invloed naast zoveel andere. In elk geval toont Dufourt op magistrale wijze aan dat een abstracte spectrale werkwijze nog steeds schitterende muziek kan voortbrengen.
Meer over Hugues Dufourt
Verder bij Kwadratuur
Interessante links
