In een reeks bij het Engelse label Chandos die 'Contemporaries of Mozart' heet, is het nu de beurt aan Georg Joseph Vogler. Het is een reeks cd's met orkestrale muziek die toelaat de werken van Mozart maar ook die van Haydn of Beethoven muzikaal en historisch in een breder kader te plaatsen. Vogler, zeven jaar ouder dan Mozart, was lang verbonden aan de Mannheimer school van componisten. Mannheim had in de achttiende eeuw een van de beste orkesten van Europa en Mozart bezocht de stad in 1777 maar schoot niet echt op met Vogler. Vogler stierf pas 23 jaar na Mozart en is misschien nog het beste bekend als leraar van een volgende generatie (opera)componisten waaronder Meyerbeer en Carl Maria von Weber.
Voglers oeuvre is meer divers dan de symfonieën en de balletmuziek die de London Mozart Players hier voorstellen en omvat ook opera's, concerti en kamermuziek maar deze reeks legt nu eenmaal de nadruk op orkestrale muziek. Vooral Voglers symfonieën, eentje in d mineur en eentje in G majeur vallen in de smaak. Die in d mineur klinkt stormachtig met een impulsiviteit die zelfs bij Haydns zogenaamde 'sturm und drang' symfonieën zeldzaam is. Het is niet moeilijk om in de hoekige frases en dramatische ondertoon een voorafschaduwing van Beethovens muziek te horen – geen klein compliment voor Vogler.
Vogler orkestreert inventief en legt een grote rol weg voor de blazers van het orkest. Het feit dat hij voor enkele van de grootste instrumentale virtuozen van Europa schreef in Mannheim zal daar wel niet vreemd aan zijn. Zijn symfonieën bevatten onafhankelijke fagotpartijen (in tegenstelling tot de rol die doorgaans in het midden van de achttiende eeuw voor dit instrument was weggelegd, namelijk het verdubbelen van de bas- en cellopartijen), vier hoorns, hobo's en solistische passages voor fluit en piccolo, zoals in het laatste deel van Voglers eerste balletsuite. De balletmuziek, twee korte suites, de ene vier- de andere driedelig, bezit niet de allure van de andere werken op deze cd. Balletmuziek moest vooral eenvoudig zijn en gemakkelijk in het gehoor liggen en klinkt hier dan ook erg oppervlakkig, zeker in vergelijking met de bewogen toon die Vogler in zijn symfonieën of de ouvertures tot de opera 'Athalie' of het toneelstuk 'Hamlet' aanslaat.
Mozarts denigreerde houding tegenover zijn wat oudere collega Vogler is niet helemaal gerechtvaardigd. Deze cd laat enkele erg interessante en mooie werken horen (naast enkele minder interessante) met verrassende melodieën en een beheersing van meerstemmigheid die bij classicistische componisten toch eerder zeldzaam is.
Meer over Georg Joseph Vogler
Verder bij Kwadratuur
Interessante links
