2009 is Händel jaar want de barokke meester stierf tweehonderdvijftig jaar geleden op 14 april 1759. Het Engelse barokensemble The Sixteen en haar oprichter en leider Harry Christophers namen van de gelegenheid gebruik om een cd te wijden aan Händels bekendste Engelse composities. Centraal staan de vier 'Coronation Anthems' die Händel in 1727 componeerde voor gebruik tijdens de kroningsceremonie van Georg II, hertog van Braunschweig-Lüneburg tot koning van Engeland en Ierland. Teksten uit Oude Testament vormen de basis van deze 'Coronation Anthens', vier magistrale composities voor koor en orkest. Enkele van de bekendste passages uit Händels andere werken maken de plaat af en schetsen een compleet en gevarieerd beeld van Händels (Engelse) oeuvre.
De 'Arrival of the Queen of Sheba' uit het oratorium 'Solomon' zorgt altijd voor vuurwerk en dat is hier niet verschillend. Christophers kiest een tempo dat matig genoeg is om niet haastig over te komen. Totaal verschillend is de mineurouverture tot 'Jephta', dat in zijn snelle sectie zo sterk 'vooruit' gedacht wordt dat het angstige voorgevoel dat in deze ouverture zit hoorbaar in elke maat doorsijpelt. De twee koren 'Worthy is the Lamb' en 'Amen' uit de 'Messiah' zijn ook zo een klassiekers, voorbeelden van Händels feestelijke, (hier wat breedsprakerige) stijl en perfecte visitekaartjes voor The Sixteen, dat over uitstekende trompetten en pauken kan beschikken en Händels fuga's overzichtelijk en verstaanbaar houdt.
Händel was vermaard om zijn orgelspel en omdat speciaal voor de gelegenheid van de kroning van George II een nieuw orgel geïnstalleerd werd in Westminster Abbey kon een van Handels orgelconcerti hier moeilijk ontbreken. Het werd zijn opus 4/4 in F groot, dat uitgevoerd werd op een warm maar toch erg helder 'Aquarium' kamerorgel. Het blijft moeilijk om het langzame tweede deel op orgel even intiem als bij de strijkers te doen klinken maar de snelle delen krijgen van organist Alastair Ross een vlotte cadans mee, gevarieerd in zijn articulatie en voldoende briljant op de vele versieringen die Händels orgelpartij bevat. Oorspronkelijk werd het concerto geschreven om samen met het oratorium 'Athalia' gespeeld te worden en kwam er na het traditioneel snelle derde deel en 'Alleluia' voor koor, orgel en orkest. Dat is hier niet verschillend, wat dit een van de zeldzame opnames van de originele, vierdelige versie van dit orgelconcerto maakt.
Over naar de 'Coronation Anthems' zelf nu: de stijl van deze Engelse Händel verschilt grondig van de transparante stijl die Händel tijdens zijn studies en jonge jaren in Italië opdeed. Waar Händels Italiaanse stijl nadruk legt op individuele virtuositeit en een delicaat compositorisch idioom aanhoudt, kiest hij zeker in de 'Coronation Anthems' voor grootsheid en dat is ook de aanpak die Harry Christophers en The Sixteen volgen. Een vrij groot koor en orkest verlenen deze uitvoering aardig wat grandeur. Tempi liggen doorgaans niet aan de snelle kant en ook Christophers kijk op zachtere passages (zoals het 'King's Daughters' uit 'My Heart is Inditing') behoudt het gewijde karakter van deze sacrale muziek. In het allerbekendste 'Zadok the Priest' worden zowel tempo als dynamiek streng in toom gehouden, wat de uitbarsting van muzikaal geweld in dit opwindende deel des te groter maakt. Klankvolume blijft erg belangrijk, zeker in het koor, dat doorgaans erg breed zingt. Men moet dus noch het soort van delicaat musiceren verwachten dat uitvoeringen van Händels opera's kenmerkt, noch de sprankelende virtuositeit waarmee Händels (in Italiaanse stijl gecomponeerde) concerti grossi of cantates doorgaans uitgevoerd worden. Ik de plaats komt hier een majestueuze, overweldigende uitvoering van enkele van Händels grootste composities door een van Engelands meest vermaarde barokensembles.
Meer over Georg Frideric Handel
Verder bij Kwadratuur
Interessante links
