Kandidaten voor de Grammy's voor het mooiste klankdesign strijden vanaf nu voor de tweede plaats. Wie niet dolenthousiast is over de composities op 'Hout' zal immers niet rond de verbluffende klank van de cd kunnen. De combinatie van akoestische piano en abstracte elektronica levert hier een bloedstollende, warme sound af. De Nederlandse elektronica-artieste Esther Venrooy ging voor deze cd aan de slag met de pianolijnen van de Belgische pianist Frederik Croene. Nu eens drijft de piano zachtjes op de elektronica, dan weer slorpt Venrooy de klank van Croene helemaal op. Als een zwart gat trekt ze de pianoklanken snel naar zich toe om ze dan op te nemen en tot niets te herleiden: klanken worden achterwaarts weergegeven, toonhoogtes afgebogen en in- en uitzoemende geluiden zorgen voor mechanische ritmes, als stippen die links op een computerscherm opduiken, voorbijflitsen en terug weg zijn.
Op andere momenten klinkt het minder futuristisch, maar steeds valt op hoe Venrooy en Croene ruimte laten. Croene plooit zich nooit dubbel in virtuositeit, maar laat atonale melodieën en de klank van de piano het werk doen, wat de muziek een aura van zuiverheid geeft. Het afdempen van of het slaan op snaren mogen dan geen nieuwigheden meer zijn, hier leveren deze technieken mooie sfeerscheppingen op. Dat de rol van Venrooy daarin cruciaal is, zal luisteraars die vertrouwd zijn met haar muziek niet verbazen. Venrooy speelt immers niet op het overdonderende, maar laat combinaties van minuscule geluidjes het werk doen. Met spacy elektronica, ruis, sinustonen, sissen en enkele dialoogsamples zorgt ze voor een gedetailleerde en verfijnde onderlaag. Croenes piano steekt hier nooit tegen af, maar gaat er integraal deel van uitmaken. Dat hierbij de grens tussen het elektronische en het akoestische meer dan eens totaal vervaagt, geeft de liefhebbers van uitgepuurde klankkwaliteit alle reden tot euforie.
Dat zowel Venrooy als Croene een klassieke opleiding genoten hebben, spreekt minder uit de composities dan verwacht zou kunnen worden. Door te kiezen voor heel overzichtelijk gestructureerde en duidelijke tracks met herhaalde, al dan niet variërende figuren of combinaties geven ze sfeer de bovenhand op compositie. 'Truncate Terograde' klinkt door de onbestemde pianolijnen eerder ijl en vluchtig, terwijl het openende 'Mikage' bol staat van de beangstigende suspens: de luisteraar wandelt door een donker bos, hoort geluiden, kijkt achterom, maar ziet niets. Het spel van wat inbeelding en wat realiteit is, wordt zo uiterst geraffineerd gespeeld. Uitzonderlijk mooi is de klank ook in 'Flounce' waar uitwaaierende pianoarpeggio's overgaan in gamelan-, gong- en zelfs contrabasachtige klanken, waarbij de luisteraar er het raden naar heeft hoe Croene en Venrooy er toe komen. Hoe verbluffend mooi de klank en de sfeer van de tracks ook mogen zijn, ze staan misschien iets te veel centraal. Vaak lijkt de muziek te blijven hangen in sfeer en klank, waardoor er niet gedacht wordt aan het compositorisch uitwerken van de tracks. De herhaling wordt dan iets te gemakkelijk waardoor de muziek intrinsiek muzikaal niet blijft boeien. 'Hout' op basis daarvan reduceren tot auditief behang gaat echter te ver, daarvoor klinkt de cd te goed. Veel te goed.
Meer over Frederik Croene & Esther Venrooy
Verder bij Kwadratuur
Interessante links
