Chopins twee concerti voor piano en orkest zijn ontegenzeggelijk 'virtuoze concerti', geen werken in de traditie van Beethoven en Mozart waarbij de dialoog tussen individu en massa, tussen solist en orkest centraal staat maar solocomposities voor piano waarbij het orkest enkel een ondersteunende rol aanneemt. Dat is niet verwonderlijk want de twintigjarige Chopin schreef beide werken voor zichzelf en gebruikte ze om een voet binnen te krijgen in de Parijse salons en concertzalen als concertpianist. De negenentwintigjarige Sa Chen gebruikt deze werken voor haar eerste opname bij Pentatone, waarmee ze haar eerdere opnames met muziek voor piano solo van Chopin opvolgt.
De eerste maten van concerto nr. 1 verraden al meteen een eerder zachtaardige orkestklank, waarbij zoveel mogelijk breed en lyrisch gedacht wordt – het tegenovergestelde van de verbeten mars die van de opening van het eerste concerto vaak gemaakt wordt. Echt voluit wordt er dus niet gegaan, ook niet op de luidste passages en dat leidt tot een interpretatie die net wat te statisch gaat klinken. De uitvoering heeft in het orkest ook niet dezelfde briljantie die je op andere opnames terugvindt maar in de trage delen levert dit betoverende momenten op. De gedempte melodie van het middendeel van het eerste concerto bijvoorbeeld wordt hier omgevormd tot een soort van muzikaal gebed, innig en persoonlijk, iets waar Sa Chen direct op inspeelt. Het langzame deel van het tweede concert krijgt, net als de eerste inzet van de pianist in het eerste deel dan weer veel meer dramatiek mee, een soort van theatraliteit waartoe dit concerto zich meer leent dan het eerste.
De pianopartij van Sa Chen is erg vaak even zangerig uitgevoerd maar bij haar merk je hoe soepel en melodieus ze elke melodie ombuigt. Chopin uitvoeren is steeds weer delicaat want alleen de beste Chopin-pianisten bewandelen die dunne lijn tussen zich volledig laten gaan in Chopins barokke melodielijnen zonder maniëristisch te gaan klinken. Dat doet deze Chinese pianiste meesterlijk. Ze neemt niet te veel of te vaak vrijheid maar brengt aantrekkelijke wendingen in de muziek elegant en beschaafd aan. Climaxmomenten worden breed en machtig vorm gegeven en op zulke luide passages hoor je hoe onmerkbaar en bescheiden maar effectief het orkest de soliste ondersteunt.
Dit is een Chopin zonder hardheid maar uitgevoerd met veel finesse en elegantie. Sa Chen voelt deze muziek goed aan en presenteert twee concerti die misschien wel wat meer bravoure en briljantie hadden kunnen gebruiken maar verder prachtig vorm gegeven zijn.
Meer over Frédéric Chopin
Verder bij Kwadratuur
Interessante links
