Waarom iemand zich druk zou maken om muziek? Het is en blijft toch maar verplaatste lucht? Dit laatste is hier wel heel letterlijk te nemen. Frank Londons Klezmer Brass Allstars (8 blazers en 2 percussionisten) krijgen namelijk het gezelschap van de Romazigeuners van het Boban Marković Orkestar (met een verhouding van 9 blazers tegen 2 slagwerkers) en de met 3 tegen 3 evenwichtiger verdeelde Hasaballa Brass Band uit Egypte. Met het absolute overwicht voor de koperblazers, van hoge trompetten tot lage bassen, is de titel van deze cd zonder beperkingen terecht te noemen: het koper dat hier te horen is, moet gemakkelijk voldoende zijn om na omsmelting een hele beiaard te kunnen vormen.
Voor het geluid moet men dat omsmelten echter niet doen: de muziek klinkt hier als een klok, ook wanneer de Klezmer Brass Allstars er alleen voor staan. Ze leveren klezmerhoempa van het edelste soort en bovendien in alle soorten, maten en tempi. Van de staccato virtuositeit van de 'Watts-Hoffman Special' tot het carnavaleske 'Belf's Carnaval' of de alom bekende, trage, aandoenlijke weemoed. Vooral 'Shalom Alkeyhem' met de stem van trompettiste Susan Sandler is aangrijpend, ook wanneer de trompetten de melodie overnemen en het slagwerk het stuk omvormt tot een dodenmars. Hoe deze weemoed bijna naar extase kan leiden, klinkt door in 'Slow Hasidic Nign', waar deze keer de mannen van de Allstars een aanzwellende koorpartij neerpoten die garant staat voor koude rillingen.
De joods gewortelde muziek van de Klezmer Brass Allstars klinkt bij momenten heel eenvoudig, maar bezit te veel arrangement om simplistisch te zijn. Er wordt steevast in 3 lagen gewerkt, waarbij bassen en trombones elkaar afwisselen in een hoemparitme, waarboven trompetten en de hoog zwevende klarinet voor de melodie zorgen. Wanneer deze melodie meerstemmig uitgewerkt wordt, wordt duidelijk dat dit meer is dan "zomaar" volksmuziek. Zeker wanneer de middenlaag van trombones dan ook nog eens een eigen leven begint te leiden, komt het muzikale potentieel helemaal naar boven, zoals in de 'Sacred Dance of the Scissors'. Geleidelijk aan weken de trombones zich hier los van hun vaste ritmische formule om naar echte polyfone lijnen te gaan, waarbij de link tussen klezmer en oude jazz uit New Orleans maar al te duidelijk wordt.
Dit is echter niet de enige muzikale brug die Frank London en de zijnen hier leggen. Wanneer hij zijn klezmer samen met Boban Marković brengt, worden de Roma's verbonden met het joodse erfgoed en bereikt de muziek haar maximale koper- en blaaskracht. Dit uit zich niet in pure power, maar wel in een niet te stoppen eb en vloed. De drielagige arrangementen worden hier bewaard, maar door de machtige bezetting en het net niet juist gelijk uitvoeren, ontstaat een heerlijk zwalpend effect. De stukken met de Hasaballa Brass Band klinken harder en meer rudimentair, niet in het minst door de door merg en been gaande, snerpende klarinet van Abd Elhamid Kamel.
Romazigeuners, Amerikaanse joden en Egyptische blazers die samen garant staan voor een wervelend geluid: dit is machtige luchtverplaatsing, niet "maar" luchtverplaatsing.
Meer over Frank Londons Klezmer Brass Allstars
Verder bij Kwadratuur
Interessante links
