Ferdinand Ries is een van die vergeten componisten uit de negentiende eeuw. Hij was vooral bekend als pianovirtuoos, maar deze leerling van Beethoven schreef ook muziek. Het Duitse Linos Ensemble brengt twee werken voor klavier, strijkers en blazers van deze componist, op wat een erg mooie en verzorgde cd is geworden.
Ries schreef deze twee werken in 1808 en 1816 respectievelijk, waarschijnlijk voor eigen gebruik. (de uitgebreide, vlotte pianopartijen getuigen van Ries' eigen virtuoze pianospel.) Hoewel gelegenheidswerken met een combinatie van strijkers en blazers niet ongewoon waren aan het begin van de negentiende eeuw, is de piano, als centraal instrument in Ries' bezetting, enigszins ongewoon. Verder zijn deze werken voor een klassieke combinatie van instrumenten geschreven: viool, cello, bas, klarinet en twee hoorns in het septet; viool, altviool, cello, bas, klarinet, hoorn en fagot in het octet.
Meer dan eens wordt duidelijk hoe zeer Ries beïnvloed werd door zijn leermeester Beethoven. Zo is de opening van het octet, met zijn virtuoze cadenzen in de piano duidelijk gebaseerd op het begin van Beethovens vijfde pianoconcerto. Het tweede deel van het septet is een trage treurmars, die qua vorm bijna letterlijk overeenkomt met het trage deel uit Beethovens 'Eroica' symfonie. Hoewel Ries geen Beethoven of Schubert was, bevatten beide werken toch een paar muzikale hoogtepunten, zoals het derde deel uit het septet, waarin een jachtmotief in de hoorns de basis vormt van een kort en mooi scherzo. Ries komt vaak ook heel verrassend uit de hoek, bijvoorbeeld door een inzet die de luisteraar al lang voelt aankomen, toch net wat vroeger of later te plaatsen.
Het Linos Ensemble speelt deze werken heel elegant en verzorgd. Tempi worden zeker niet te snel gekozen, zonder veel verrassingen, wat de muziek een ontspannen karakter meegeeft. Muzikale zinnen zijn steeds netjes gefraseerd en goed afgewerkt. Soms verwacht de luisteraar wat meer muzikaal reliëf, want echte spanning wordt zelden opgebouwd, zelfs in mineur- gedeeltes. Anderzijds bezit deze opname een charme die, net door de afwezigheid van veel muzikaal conflict, heel eenvoudig aandoet. Vooral pianiste Konstanze Eickhorst toont dat zij, met haar lichte, gracieuze aanslag, zich goed thuis voelt in dit soort muziek.
Dit is een heel aangenaam cd'tje om naar te luisteren, met een mooie uitvoering van twee aardige werkjes. De muziek, met zijn echo's aan Beethovens vroege stijl, roept heel levendige beelden op van mannen in hoge hoeden, Napoleontische soldaten en romans van Jane Austen. Een vergeten pareltje.
Meer over Ferdinand Ries
Verder bij Kwadratuur
