Op 15 januari 2013 komt Enrico Rava afgezakt naar het Paleis voor Schone Kunsten om daar met zijn Tribe-sextet een concert ten beste te geven. Dat de jazzprogrammator van BOZAR precies Enrico Rava geboekt heeft, kan met verschillende argumenten verklaard worden. Enerzijds is het muziek die een aandachtig, geconcentreerd publiek vraagt – een gegeven dat in zalen waar men simultaan drank kan bestellen niet altijd een evidentie is. Ten tweede zegt het iets over hoe de muziek van de ruim zeventig jaar oude Italiaan in de markt ligt. Het zal niet zozeer de jonge, dynamische jazzveelvraat zijn die veel op heeft met Rava's muziek, omdat die gretig put uit de dubieuze werelden van onder meer de filmmuziek en tegelijk een historische terugblik belichaamt op de bebop en wat zij aan deuren geopend heeft. Niet onsignificant is overigens dat Rava, door zijn ouders opgeleid als pianist, bij de trompet terecht kwam nadat hij Miles Davis had horen spelen: een muzikant wiens stijl ook vandaag nog – met een beetje goede wil althans – in die van de fluisterende Rava te vinden is. De koperblazer brak uiteindelijk door dankzij Gato Barbieri's soundtracks, wat eens te meer aangeeft hoe belangrijk het sfeerelement binnen Rava's muziek altijd al geweest is. Tegelijk slagen de frontman en zijn gevolg er duidelijk in verder te kijken dan alleen maar uitwendig mooie klankwolkjes. Met zijn begeleidende kwintet tast Rava immers ook het speelveld wat af, hoewel 'Tribe' daardoor nog niet de spannendste plaat is van de laatste jaren.
Opvallend is dat de trompettist doorheen zijn carrière een dubbelzinnige band heeft opgebouwd met de piano als instrument. In zijn huidige band neemt Giovanni Guidi plaats achter de vleugel, terwijl Rava vroeger in zijn carrière een beduidend aantal platen maakte zonder klavier. Men verwacht daarom dat de trompettist het instrument niet in zijn standaard context wil gebruiken, maar op 'Tribe' ontsnapt de piano niet aan de gebruikelijke clichés. Giudi plaatst af en toe een zuchtend, gebroken akkoord en de bas van Gabriele Evangelista host daar dan hobbelig over heen. Drummer Fabrizio Sferra zoekt dan weer geregeld zacht ruisende cimbaalklanken op, om de muziek vanuit die achtergrond een subtiele punch te geven. Die wordt af en toe versterkt door het gastoptreden van gitarist Giacomo Ancillotto, die net als Guidi nu eens veroordeeld wordt tot de eentonigheid van lange akkoorden, maar aan de andere kant ook meer kritisch commentaar mag geven op wat de twee centrale instrumentalisten doen. Dat zijn, enerzijds, Rava zelf, die zoete woorden bij elkaar zucht tot een smachtend, coherent geheel, en anderzijds - als tegengewicht voor Rava – is dat Gianluca Petrella, een van de betere trombonisten op dit ogenblik en een figuur die de abstractie toelaat in het totaalgeluid van 'Tribe'. Rava heeft immers vaak de neiging om het album vol te stouwen met concreet lyrische lijnen en het kwartet onder zijn hoede beschermt hem daar wat al te graag in. Petrella, soms geruggensteund door Ancillotto, Giudi en Evangelista, probeert dat te doorbreken, weliswaar op een respectvolle manier die goed kadert binnen het nauwe spectrum dat 'Tribe' aan muziek voorschotelt.
Misschien is dat echter ook wat de zwakte van de plaat: Rava kon het zich permitteren om alle lakens naar zich toe te trekken, gezien hij tussen deze jonge wolven duidelijk de oude, ervaren rot is. De cd laat dan ook geen ensemble horen dat echt naar de grens gaat: Rava zette vooraf krijtlijnen uit, zo lijkt het, tot waar de muzikanten mochten gaan, terwijl er met musici die zoveel dynamiek aankunnen dus opmerkelijk weinig wordt geëxperimenteerd. Het gevolg is natuurlijk dat 'Tribe' niemand tegen de borst zal stoten, maar anderzijds blijven alle composities in elkaars vaarwater hangen. Als Rava en de zijnen Brussel op deze manier betoveren in januari van volgend jaar, dan zullen de zaalwachters wellicht hier en daar iemand mogen "oprapen" na afloop van het concert. Qua energieniveau is dit immers niet het meest beklijvende album van de laatste jaren, en ja, dat is een understatement.
