Trompettist, dirigent (vooral in brassband en opera), arrangeur en componist: Elgar Howarth is van vele markten thuis. Hoewel hij de zeventig intussen is gepasseerd, vermindert zijn activiteit niet bepaald zienderogen. De drie composities van zijn hand op 'Chatham Dances', alledrie concerto's, mogen dan geen compositieopdrachten voor wedstrijden zijn, de muziek is des te meer van een dergelijke orde.
Voor 'Stories for Saroyan', een concerto voor euphonium, liet Howarth zich inspireren door de kortverhalen van de Amerikaans-Armeense schrijver William Saroyan, die in de jaren '40 van de vorige eeuw vooral in New York bekend was met een drietal toneelstukken. Het zijn (autobiografisch gekleurde) verhalen over de eenzaamheid en onschuld van migranten die in een vreemd land een nieuw bestaan willen opbouwen. Het werk kende een erg trage genese en geraakte pas in een stroomversnelling toen de oudste van de gebroeders Childs, Robert, hem vroeg om voort te maken. Jammer genoeg zijn de tracks niet onderverdeeld, maar het werk bestaat uit negen verhaaltjes, een cadenza en een coda. Alleen de laatste draagt de titel ('Hello Out There') van een toneelstuk van Saroyan, de andere delen kregen titels die naar de de achtergronden van de componist zelf verwijzen. Het is een aartsmoeilijk werk waarin solist Robert Childs – aan wie het werk trouwens is opgedragen – nog eens de kans krijgt om te bewijzen dat hij nog altijd minstens een even goede euphoniumspeler als dirigent (bij de Cory Band) is. Traag opbouwende delen wisselen af met enorm virtuoze passages, de atmosfeer gaat van droevig over eenzaam en contemplatief tot vreugdevol. Ook voor de luisteraar is het daarom niet meteen een hapklare brok, maar wie zich de nodige inspanningen getroost zal na meerdere luisterbeurten het werk naar waarde kunnen schatten.
Het 'Concerto for Eb Tenor Horn and Brass Band' werd in 2004 geschreven voor muzikant Sandy Smith en krijgt volgens de componist een prachtige expressieve sound, op voorwaarde dat het in de juiste handen terechtkomt. Behalve Smith speelde ook Leslie Howie dit werk al enkele keren, reden waarom zij de gastsoliste van dienst is. Het is een driedelig werk opent met een erg donker deel, waarin de pedaalnoten van de alto – een sterk onderschat, zeg maar miskend instrument met een erg breed bereik – sterk aan een bastrombone doen denken. In het tweede deel, een adagioals nocturne, komt het gevoel van eenzaamheid uit 'Stories For Saroyan' duidelijk terug. Het slotdeel duurt even lang als de eerste twee delen samen en is een allegro dat bijna spottend begint. In dit deel valt opnieuw het bereik van het instrument op. Net als Robert Childs levert Leslie Howie een glansprestatie af, maar het is interessant na te denken over hoe het werk zou klinken in de handen van dé altosoliste van de voorbije tien jaar, Sheona White.
Hoewel men het niet meteen zal vermoeden, is de beginsetting van het titelwerk van deze cd de werkvloer van een fabriek en een onbehouwen ploegbaas. Het werk uit de jaren '80, meteen het oudste op deze cd, was bedoeld als balletvoorstelling voor een jubileum van de Medway Towns Arts Association. De choreograaf in kwestie zag het werk echter niet zitten en zo verdween het voor een twintigtal jaar in de lade. Ook hier wisselt de atmosfeer bijzonder sterk in de verschillende onderdelen, al ontbreekt hier het eenzame en het macabere. In het werk van Howarth zijn echo's van Stravinsky over het algemeen duidelijk aanwezig, maar Howarth zelf noemt de verwijzingen (naar zijn neoklassieke periode) hier zelf bijna schaamteloos. Noem het maar artistieke bescheidenheid, want Howarth voegt voldoende persoonlijke toetsen toe aan zijn muziek.
Met 'Chatham Dances' heeft de Eikanger-Bjørsvik Band het derde deel in het overzicht van Howarths oeuvre afgeleverd. Na de cd's met arrangementen van Ray Farr en Howard Snell en de conceptplaat 'Tales & Stories' is 'Chatham Dances' een nieuwe mijlpaal in de discografie van deze Noorse brassband.
Meer over Eikanger-Bjørsvik Band
Verder bij Kwadratuur
Interessante links
