Er zijn betere namen voor cd's dan het wat ongelukkig gekozen 'Introspective | Retrospective'. Met zijn tweede opname voor Myrios viert het Hagen Quartett nog steeds zijn dertigste verjaardag, wat het retrospectieve alluderen uit de titel misschien verklaart. Wie het cd-boekje opent, ziet echter dat "introspective" geassocieerd wordt met een portret van Edvard Grieg en "retrospective" met een van Brahms. Alsof men laatstgenoemde niet ongelofelijk te kort doet door hem geen introspectieve kwaliteiten toe te schrijven, zeker voor wat zijn klarinetkwintet betreft, zonder twijfel behorend tot zijn meest introspectieve werken. De opdeling wordt gelukkig wat toegelicht in de tekst bij deze opname: het enige volledig bewaarde strijkkwartet van Grieg ontleent zijn koosnaampje hier aan het feit dat de componist het stuk schreef in de periode dat zijn beide ouders kwamen te overlijden en dat zijn vrouw een relatie aanknoopte met zijn oudste broer John. Men zou voor minder eens stevig in de muzikale pen kruipen. Grieg was echter geen ideaal componist voor het genre van het strijkkwartet. Hij schreef over het algemeen erg symfonisch, met een grote nadruk op melodielijnen en duidelijk niet gewend in de dense context van het kwartet te componeren. Het werk wordt daarom tot op heden nu eens verguisd, dan weer de hemel ingeprezen omdat het zo anders is dan het werk dat collega's voor deze bezetting schreven. Het stuk is atypisch voor deze instrumentencombinatie, maar de ongebonden vorm laat hier een grotere emotionele vrijheid toe, wat precies een fantastisch werk oplevert.
Is Brahms dan misschien niet vrij? Algemeen bekend is dat hij erg vasthield aan de muzikale traditie en vormprincipes waar tijdgenoten los mee omsprongen, opnieuw rigoureus in de praktijk bracht. Eind 19e eeuw liet Brahms zich echter betrappen op de uitspraak dat hij wilde stoppen met componeren, dat hij zo goed als uitverteld was. Uiteindelijk zou hij zich toch aan het klarinetkwintet wagen, die volgens sommigen een soort synthese van zijn oeuvre is. Brahms droeg het werk op aan Richard Mühlfeld, een bevriend muzikant die Brahms wel eens aansprak met "Juffrouw klarinet". Hij beschouwde het instrument als erg vrouwelijk en biografisch wordt dit klarinetkwintet dikwijls gezien als het vaarwel aan de inmiddels 72 jaar oude Clara Schumann, met wie Brahms tijdens zijn leven altijd erg nauw contact had onderhouden. Jörg Widmann, een van 's werelds beste klarinettisten, interpreteert de terugkeer naar het grondthema in het slotdeel als een definitief afscheid, een besef dat alle hoop van eens, nu tevergeefs gebleken is. Dat is misschien pessimistisch, maar het Hagen Quartett brengt geen droevige Brahms. Mede dankzij de erg scherpe opnametechniek is hun opname zeer levendig, bovendien met een indringende klarinetklank die door merg en been heen priemt. De statigheid uit het eerste deel, waarin het thema quasi plechtig wordt geïntroduceerd, wijst op een zoekend kwintet, maar het magistrale 'Adagio' laat een ensemble in topvorm horen. Widmann laat alle haast varen en brengt de tijd als het ware tot stilstand. In de twee volgende delen musiceert het kwartet dan vanuit een enorme rust, zonder strijdvaardigheid te verliezen. De opname van de Capuçons met Paul Meyer bij Virgin steekt deze interpretatie misschien net naar de kroon, maar de Hagens brengen het er niettemin zeer goed vanaf.
Het hoogtepunt van deze opname is echter Grieg. Zijn eerste strijkkwartet ging verloren en werd door vrienden van de componist nooit echt hoog ingeschat, terwijl het laatste strijkkwartet van de Noor nooit zou afgewerkt worden. Het opus 27, verbazend genoeg betrekkelijk weinig uitgevoerd, is dus het enige kwartet dat van deze man resteert. De Hagens zijn opnieuw wat gereserveerd, zoals tijdens hun 30-jarige bestaan wel vaker het geval was, maar ze spelen hier ongewoon vitaal en laten zich als jonge snaken verrassen door elkaars partijen. Het werk komt in handen van deze vier meesters daarom ook volledig tot zijn recht en de "introspectieve" indrukken zijn behoorlijk indrukwekkend. Ondanks de titel, een wat verkeerde eye-catcher, is dit dus een fantastische opname.
