Dinosaur Jr is een van de bands die naast Sonic Youth, Pixies en Nirvana mee het geluid van alternatieve muziek in de jaren tachtig en negentig heeft bepaald. De groep was het geesteskind van gitarist J Mascis en bassist Lou Barlow, die met hun beenharde gitaarrock een punksound verbond met melodieuze 70's rock à la Neil Young en Big Star. De songschrijftandem Mascis-Barlow bleek echter van een erg onstabiele aard, met stevige woordenwisselingen en zelfs een gedocumenteerd handgemeen tot gevolg. Na het derde Dino-album ('Bug' uit 1988) werd Barlow uit de groep gegooid, waarop de man dan maar het al even essentiële Sebadoh oprichtte. Ondanks of dankzij 's mans vertrek werd het geluid van Dinosaur Jr nu pas echt gefocust: Mascis nam de totale creatieve controle op zich en speelde tijdens de opnames van 'Green Mind' (1991) zelfs alle instrumenten in, waardoor de band wezenlijk tot een eenmansproject werd gereduceerd. Dit vierde album oversteeg echter al het voorgaande en bleek door de uitstekende songs en een meer toegankelijke productie een ongeëvenaarde parel, die Mascis' band internationale faam bezorgde.
Vervolgens profiteerde 'Where You Been' (opnieuw een meesterwerk) van de grunge-hype in 1993 en verzeilde dankzij de single 'Start Choppin' zelfs in de Amerikaanse hitlijsten. Mascis leek daarop in een creatief dal te zijn beland, wat een jaar later duidelijk werd met het relatief zwakke 'Without a Sound'. De artiest verdween geleidelijk van de publieke radar en latere releases werden in toenemende mate genegeerd door het grote publiek. Toen anno 2006 echter bekend raakte dat zowel Barlow als de originele drummer Murph hadden toegezegd om opnieuw in de band te stappen, was de verrassing groot: de ooit zo strijdlustige heren waren blijkbaar wat zachter geworden met de jaren en hadden hun vriendschap opnieuw aangewakkerd. Dinosaur Jr ging, in zijn oorspronkelijke staat hersteld, de baan op voor een tournee van een jaar en toen iedereen zonder kleerscheuren terug thuis was geraakt, besliste de band dan maar een nieuwe plaat op te nemen.
'Beyond' grijpt terug naar de rauwere klank van de eerste Dino-platen en biedt zo eigenlijk geen verrassingen: het is een uitmuntend album geworden, dat terecht vergeleken wordt met Dinosaur Jr's beste werk. Het zou niemand immers mogen verbazen dat 'Beyond', geproduceerd door twee van de belangrijkste artiesten van de Amerikaanse alternatieve scène, bol staat van de puike songs. De stomende opener 'Almost Ready' laat duidelijk horen dat het herrezen Dinosaur Jr nog steeds garant staat voor overstuurde riffs, Mascis' melodieuze falsetstem en uiteraard een overvloed aan fijne gitaarsolo's. Barlow lijkt vrede te hebben gevonden met zijn rol als second in command: de door hem gezongen nummers zijn even zeldzaam als op de eerste albums, terwijl de instrumentale hoofdrol zoals steeds voor Mascis' messcherpe gitaarspel is weggelegd. Dit zorgt echter voor een consistent geluid dat de plaat een duidelijke, eigen identiteit geeft waar ook Barlows songs niet onder lijden. Na 'Almost Ready' lossen ook het poppy 'Crumble' en de slepende rocker 'Pick Me up' alle verwachtingen in, met hun direct memorabele gitaarmelodieën en zanglijnen. Barlow komt voor het eerst aan het woord in 'Back to Your Heart', dat post facto meer als Sebadoh klinkt dan als Dinosaur Jr, maar qua melancholische rauwheid sluit het lied perfect aan bij de andere. Gaandeweg begint echter op te vallen dat de meeste songs het met een paar minuten minder hadden kunnen stellen: soms zijn twee übersolo's in hetzelfde nummer wat te veel van het goede. Desondanks blijven de ijzersterke songs als single 'Been Here All the Time' en 'It's Me' zich opstapelen in die gloedvolle, onnavolgbare Dinosaur Jr-stijl waarvan de wereld in 2007 plots beseft dat ze hem heeft gemist. Goedgemutst en met zelfvertrouwen werkt de band zich toe naar het bloedmooie orgelpunt van de schijf, het akoestische 'I Got Lost', dat meteen als één van Mascis' beste composities te boek mag komen te staan.
Indien de lezer nog niet vertrouwd is met Dinosaur Jr's werk, dient die zich wellicht eerst de klassiekers aan te schaffen, maar men kan aannemen dat ook 'Beyond' op de duur in dat rijtje zal terechtkomen. Een stel overgetalenteerde kompanen dat er na twintig jaar oprecht weer zin in lijkt te hebben en meteen een album vol eersteklas nieuw materiaal uitbrengt: deze reünie lijkt alvast meer inhoud te hebben dan die van Pixies, Rage Against the Machine en The Police samen.
Meer over Dinosaur Jr
Verder bij Kwadratuur
Interessante links
