Het Nederlandse gezelschap De Nazaten speelt naar eigen zeggen bastaardmuziek. Hiermee wil de groep duidelijk maken dat de origine van hun muziek niet duidelijk te achterhalen is. Zo weerklinken invloeden van (militaire) marching bands, calypso, kaseko (Surinaamse dansmuziek die beïnvloed werd door kawina en calypso) en jazz, een mix waarmee de groep ondertussen al vijftien jaar succes oogst. In 2005 verstuurden De Nazaten een uitnodiging naar de Amerikaanse stersaxofonist James Carter, om in het ensemble als gastsolist op te treden. Een succesvolle tournee was het resultaat, waarbij de Amerikaan zich zozeer amuseerde dat de samenwerking enkele jaren later nog eens werd overgedaan. Tijdens deze concertreeks stond het opnamemateriaal klaar, waardoor De Nazaten en James Carter nu vereeuwigd zijn op het live-album 'Skratyology'.
De voor New Orleans zo typische marching bands hebben met het bazuin een verwant in Suriname. Ook dit orkest bestaat uit hoofdzakelijk blazers en percussie en werd oorspronkelijk ingezet voor talloze sociale en religieuze aangelegenheden. De Nazaten passen min of meer binnen dat plaatje maar hun muzikale opzet is nog veel breder. Zo gebruiken ze eveneens de Surinaamse basdrum, die oorspronkelijk werd gebruikt voor religieuze rituelen. Dit instrument is beter bekend als skratji(e) of skratyi, wat meteen de albumtitel verklaart. Met deze grote trom werd ook de zogenaamde bigi poku-muziek gemaakt, een kaseko-stijl die werd genoemd naar de "grote pauk" waarop het ritme werd aangegeven. Daarnaast is er natuurlijk ook het jazzelement, dat door De Nazaten wordt versmolten met kaseko- en calypsoritmes. Het resultaat is veelal kletterende en ritmische feestmuziek op wandeltempo, met een hoofdrol voor de blaasinstrumenten. Met een kanon als James Carter in de rangen, is het bijna vanzelfsprekend dat er een klemtoon wordt gelegd op zijn solo's, maar toch wordt hij eerder in de groep geïntegreerd dan als troef uitgespeeld.
Het is duidelijk feest wanneer De Nazaten op een podium staan. De vrolijke en opzwepende deuntjes werken aanstekelijk op het gemoed van de toehoorder, wiens enthousiaste reacties volop te horen zijn op het album. Vooral tijdens 'Kwagogo' en 'Guarana' gaat het publiek af en toe uit zijn dak bij de solo's van trombonist Patrick Votrian en James Carter. De muzikale vonken ontstaan echter niet alleen door het gesoleer, maar vooral door de geweldige composities. Het door gitarist Robby Alberga geschreven 'Guarana' bijvoorbeeld, heeft zo'n ongelofelijk doeltreffende en tegelijk ook roerende melodie, dat men er onmogelijk bij kan blijven stilzitten.
Het kleurige fanfaregeluid waarmee De Nazaten voornamelijk imponeren, ruimt af en toe het veld voor enkele uitstapjes. Zo is er de blues van 'My Window is a Mirror', die op een indrukwekkende manier wordt ingeleid door een solo van Carter, terwijl de rest van de groep even zwijgt. De Amerikaan blaast zijn instrument bijna aan flarden en scheurt zich een weg naar het hoge register, waar hij met een laatste krachtinspanning een ultieme luchtstoot uitperst. Ook 'Bagana', een stuk van bassaxofonist Klaas Hekman, heeft een apart karakter en lijkt met zijn 5/4 maat op het Mission Impossible-thema van Lalo Schifrin. De unisono partijen van de blazers zorgen dan weer voor een afrobeat-smaakje, wat het etiket "bastaardmuziek" nogmaals rechtvaardigt.
'Skratyology' is een erg leuk album en dat is zeker niet alleen de verdienste van gastsaxofonist James Carter. De prachtige composities en de tonnen plezier zijn de sleutel voor dit succes. De individuele bijdragen en de collectieve prestatie zorgen voor de afwerking. Een glansrijke overwinning met andere woorden.
Meer over De Nazaten & James Carter
Verder bij Kwadratuur
Interessante links