Begin jaren ’70 zorgde de economische crisis voor een stevige ontnuchtering na een decennium van golden sixties. Met name de groeiende ongelijkheid tussen working class en upper class en het invoeren van overheidstaksen zorgde in Londen voor een perfecte voedingsbodem voor een heuse punkrevolutie. In navolging op bands als The Damned en The Sex Pistols volgde een golf muzikale schenenschoppers en doe-het-zelvers die soms erg extreme, apolitieke gedachten declareerden.
Crass was zonder twijfel de meest befaamde anarchopunkband van die periode. Onder leiding van goeroes Steve Ignorant en Penny Rimbaud, onder een noisemuur van overstuurde gitaren en in erbarmelijke opnameomstandigheden werden boodschappen als “meat is murder”, anti-Christelijke slogans en aanvallen tegen het Tatcherregime afgevuurd.
De in twee dagen opgenomen ‘Stations of the Crass’ is de tweede plaat van deze radicale militante beweging, die meer en meer ook met visuele symboliek ging werken. Twintig songs van om en bij de twee minuten worden richting luisteraar uitgespuwd. Razendsnel of traag en erg expliciet, het maakt niet uit. Het zijn de schreeuwlelijke, nauwelijks verstaanbare teksten van Ignorant – soms versterkt met tapecollages van politieke speeches – die hier voorop staan. De inleiding van ‘White Punks on Hope’ (“They said that we are trash. Well the name is Crass, not Clash. They can stuff their punk credentials. ‘cause it’s them that pay the cash.”) is inmiddels legendarisch.
Maar het hoeft ook niet altijd met veel woorden. Na een verknipte radioboodschap uit Vietnam galoppeert ‘Walls’ op een gezapig hobbelritme terwijl een hoge kindermelodie in een constante cadans met de woorden “desire, describe, defile, deny” speelt. Zo sluipen - naarmate het album evolueert - meer en meer melodieuze spelletjes in de muziek van Crass. De snel rollende, funky bas neemt het stelselmatig over van de als een mitrailleur ratelende snaredrum en luidruchtig schreeuwende gitaren durven al eens te wijken voor een veel meer vertellende stilte. Zo is ‘Demoncrats’ een gedichtje van feministe Eve Libertine dat ongestoord doorheen het luidruchtig geknal van atoombommen wordt opgezegd.
Het is allicht ook omwille van die toch bewuste instrumentale omkadering dat John Peel dit gezelschap uitnodigde voor zijn befaamde BBC sessies, wat best opmerkelijk is gezien het feit dat die betaald werden met geld van een overheid die hier frontaal wordt aangevallen. Zes tracks uit die Peel Sessies zijn toegevoegd aan dit van prachtig artwork voorzien album. Crass speelt zonder gene door de aankondiging van John Peel door en tovert vier nieuwe songs uit zijn hoed, al blijkt snel waarom deze opnamen nooit eerder zijn uitgegeven.
Over de muzikale rijkdom of armoede van deze plaat kan eindeloos gediscussieerd worden. Crass is echter geen muziek. Crass is een levensvorm, een legende, de kern van de punkbeweging. Dan is het best vergeeflijk dat boodschappen over anarchie en eindeloze vrijheid niet altijd even netjes in muzikale structuren vervat zitten.
