De uit de Scandinavische landen afkomstige black metalbeweging mocht zich begin jaren negentig misschien zoveel mogelijk bezighouden met een doorgedreven minimalisme, het was het uit Engeland afkomstige Cradle of Filth dat in 1994 met zijn pompeuze debuut 'The Principle of Evil Made Flesh' het grootste rumoer teweegbracht. Hoewel dit theatrale collectief net als de "echtere" black metalgroepen een duivels, occult en misantropisch imago nastreefde, gooiden deze satanskinderen er een hoop vampirisme, erotiek en vooral veel keyboardmelodieën en vrouwenzang bovenop. Deze muzikale zet zorgde er - samen met het van heinde en verre herkenbare stemgeluid van frontman Dani Filth - voor dat de groep zich de stempel van meest controversiële maar meteen ook populairste black metalgroep kon toe eigenen.
Voor Cradle ging alles erg snel: het van bitterzoete melancholie doordrenkte 'Dusk and Her Embrace' (1996) werd al snel aanzien als een klassieker in zijn genre en het conceptuele wreedheidmeesterwerk 'Cruelty and the Beast' (1998) loste de hooggespannen verwachtingen vlekkeloos in, waarna hun majestueuze pièce de résistance 'Midian' (2000) Cradle of Filth voorgoed op de metalen kaart zette. Constante line-upwisselingen werden aanzien als vers bloed voor het steeds verder rollende monster, waardoor het bijna gewelddadig bombastische 'Damnation and a Day' (2003) probleemloos naast het gitaargeoriënteerde 'Nymphetamine' (2004) kon prijken.
Ondertussen speelt Cradle al lang geen pure black metal meer en hebben de toch wel progressieve impulsen van de groep zich steeds duidelijker afgetekend. Meer dan ooit laat het zestal zich op hun nieuwe ettergebroed 'Thornography' door thrash metal en bonkende hard rock inspireren. Maar ook Dani - die al sinds het begin van zijn carrière een wel zeer aparte zangstijl van verdovend gekrijs, diabolisch gegrom en klassieke vertellingen tentoonspreidt – waagt zich voor de eerste maal aan semi-cleane zang. Deze karakteristieken zorgen voor enkele opvallend aanstekelijke nummers met een hoog melodisch potentieel: het wiegende 'Tonight in Flames' weet zelfs blijf met gitaarsolo's en 'The Byronic Man' (een duet met Ville Valo van HIM) is een erg originele zet voor de Britten. Op 'The Foetus of a New Day Kicking' komt de vernieuwingsdrang het beste uit de verf: kort, krachtig en tot de essentie, een Iron Maiden-intermezzo incluis.
Dit stelt allemaal echter weinig voor in verhouding met de nummers waarop Cradle een onverwachtse stap naar hun old school-verleden zet. Het hondsdolle 'I Am the Thorn' bevat een kanjer van een refrein en het majestueuze 'Libertina Grimm' had zo op 'Midian' kunnen prijken: Dani diept zijn hele stemmenarsenaal op, keyboardintermezzo's zorgen voor kippenvel en drummer Adrian Erlandsson jaagt het geheel genadeloos op. 'Lovesick for Mina' verrast met een akoestische (!) intro, dartelende pianootjes die knipogen naar het vroege Dimmu Borgir, slepende monsterriffs en een perfect gekanaliseerde agressie. Doug 'Pinhead' Bradley mag ook 'The Rise of the Pentagram' inleiden, een nummer dat bij deze geboekt staat als Cradle's eerste instrumentale lied. De gitaren lijken wel Metallica uit midden jaren tachtig, maar doffe klavecimbels, pizzicato strijkers, hemelse koren en een enkele soloviool dompen het geheel onder in het nodige gothic-bloedbad. De gouden medaille is alleszins voor het hypnotiserende 'Under Huntress Moon', waarin Sarah Jezebel Deva als vanouds de achtergrondzang mag verzorgen, Dani een "...and here we go again" à la Immortal laat weerklinken en een angstaanjagende mantra het geheel afmaakt. Net als 'Nymphetamine (Overdose)' vanop het vorige album mag deze parel zonder schaamte naast Cradle-klassiekers als 'Funeral in Carpathia', 'Cruelty Brought Thee Orchids' of 'Lord Abortion' schitteren.
En dan gebeurt het onwaarschijnlijke, waarmee het zestal zijn Britse tongue-in-cheek-humor bewijst: na deze perfecte epische afsluiter komt de groep aanzetten met een cover van Heaven 17's 'Temptation', waarin zowel Dirty Harry als elektronica-effecten de plak zwaaien. Een geslaagde cover (en tevens single) op zich, maar genadeloos ongepast op deze plaats. Het is leuk om te zien dat Cradle's middenvinger nog steeds actief is en de clichégrenzen van het genre weer wat verder wil duwen in het voordeel van de nodige controverse, maar af en toe mag een hond in zijn hok blijven. Voor een B-kant was dit meer dan behoorlijk geweest, maar daar stopt het dan ook.
Desondanks dit al-dan-niet-schoonheidsfoutje zorgt de mix van Andy Sneap voor het strakste geluid dat de groep reeds mocht laten horen en de naar achter gemixte keyboards zorgen voor minder gelaagde bombast en laten meer ruimte voor frisse songstructuren, waardoor 'Thornography' het sterkste Cradle-album in jaren is geworden. Een groep die slogans als 'Jesus is a Cunt', 'Dead Girls Don't Say No' en 'Your Mother Should Have Swallowed' zonder morren op zijn T-shirts laat drukken, màg ook wel zijn reputatie waarmaken zonder in saaie herhalingsoefeningetjes te vervallen. Tot eventuele spijt van wie 't benijdt, maar Cradle of Filth flikt het toch maar weer.
Meer over Cradle of Filth
Verder bij Kwadratuur
Interessante links
