Een dreigende orkaan van strijkers en chaotische stemmetjes fluiten door de boxen bij het opzetten van 'Cassadaga', het nieuwe album van Conor Oberts a.k.a. Bright Eyes.
De titel verwijst naar het beruchte spiritualistenkamp Cassadaga net buiten New York. De thema's die Oberst behandeld zijn rechtstreekse erfgenamen van dat hippiegedachtegoed: de Amerikaan is nog steeds een ontzettende tegenstander van het wanbeleid van Bush jr., maakt zich zorgen over religieuze intolerantie en global warming. Oberst heeft een nieuwe fase in zijn schrijverschap bereikt waarin hij zich meer en meer distantieert van het autobiografische en de liefde, ook al zijn de liefdesliederen nog niet verdwenen. Zijn teksten observeren Obers wereld scherp en worden subtieler en poëtischer verpakt.
Bright Eyes' donkere elektronica-experiment 'Digital Ash in a Digital Urn' kwam in 2005 gelijktijdig uit met de akoestische verhaalwereld van 'I'm Wide Awake, It's Morning'. Op dat laatste elan gaat 'Cassadaga' muzikaal verder. Het grote verschil is dat de verstilde gitaarnummers die op 'I'm Wide Awake, It's Morning' stonden, op 'Cassadaga' vaak worden verdronken in weelderige arrangementen. Elk nummer is minutieus ingekleurd en dat levert soms prachtige dingen op, maar soms leiden barokke strijkers, theatrale koperblazers of een blèrende pedal steel de aandacht te veel af van de essentie. In de ballad 'Make a Plan to Love Me' zijn de strijkers mooi gebalanceerd. Melancholieke pizzicato's sturen de strofe waarin ook enkele prachtige zinnetjes van een triestige pedal steel ten tonele verschijnen. Tijdens het refrein zwellen de blazers dramatisch op. Een droeve vrouwenstem smeekt haar eega om ook eens tijd in te plannen voor hun relatie.
Oberst neemt 'Cassadaga'ook diep de country- en americanawereld binnen. 'Four Winds' is daar het prototype van. Het betere vioolwerk van Anton Patzner geeft het eerder gewone country-akkoordenschema een scherpe ondertoon die perfect bij de tekst past. Oberst neemt in één adem de Koran, de Bijbel en de Tora op de hak: the Bible's blind, the Torah's deaf, the Koran is mute/ If you burned them all together, you'd get close to the truth. Het protestlied presenteert een zwartgallige visie op de tekortkomingen van de christelijke Westerse Wereld. There's people always dying trying to keep them alive
There are bodies decomposing in containers tonight. 'Coat Check Dream Song' verwijst op zijn eigen manier naar deze thematiek. Het begint met een droge, botsende basgroove waarover Obers met zachte stem overtuigend de melodie brengt die in reverb gedrenkt is. De opzwepende percussie mist, hoewel naar achteren gemixt, zijn bezwerende effect niet. Het nummer wordt best met hoofdtelefoon beluisterd, aangezien er voortdurend iets gebeurt: gitaargepingel komt rechts tevoorschijn, de vibrafoon links, terwijl de steelgitaar zeurderig over en weer gaat of vrouwengezang centraal aanzwelt. Het meest verrassende is echter ongetwijfeld de Arabische klaagzang die het nummer afsluit, zonder dat het pathetisch wordt.
De combinatie van de weelderige engelenstem van de vrouwenzang en Obersts schrapende timbre en gekende zeurderige toon nemen de nummers vaak naar een hoger niveau. In 'Hot Knives' zorgt het neuriënde vrouwenkoortje voor een springerige begeleiding van deze ode aan de lotgevallen van een vrouw. In het mooiste nummer op de plaat, 'No One Would Riot For Less', komt dit nog beter over. Lang blijft de man alleen zingen, maar in de refreintjes kleuren ijle vrouwenstemmen Oberst nasale klank gevoelig bij tot een weemoedig akkoord. Wanneer lage, sensuele vrouwenstemmen het tweede refrein meezingen, doet dat denken aan het betere werk van Nick Cave. Enkel begeleid door spaarzaam gitaargetokkel en een donkere bas zet Oberst het nummer emotioneel in. Met gewaagde trillers in zijn stem geeft hij zijn aanklacht tegen het Amerikaanse imperialisme een nog breekbaarder karakter. Tekstueel is Oberst altijd erg duidelijk, op het randje van belerend af, maar steeds voldoende ruimte latend voor interpretatie en met een rijke beeldenpracht: death may come invisible / or in a holy wall of fire / in the breath between the markers / on some black I-80 mile.
'Cassadaga' is een cd die even nodig heeft voordat hij brandt, maar eens de vlam er in is geschoten, blijft hij heel lang nasmeulen. De details in de arrangementen zorgen ervoor dat niet alleen betoverende poëzie van Oberst blijft hangen, maar dat de luisteraar, eens bekend met de nummers, kan blijven luisteren naar de plaat. 'Cassadaga' interpreteert de werkelijkheid en verpakt die in rijke arrangementen.
Meer over Bright Eyes
Verder bij Kwadratuur
Interessante links
