Het is niet de gewoonte om op Kwadratuur werkelijk elke muzikale uitgave – tot singles aan toe – van een verwoording te voorzien. Toch mag voor iemand als Bonnie ‘Prince’ Billy een uitzondering worden gemaakt. Zéker daar in de kanttekening te lezen valt dat de opbrengst van ‘Island Brothers’ naar een goed doel gaat: ‘EDGE Outreach’. Aangezien deze organisatie bij betrekkelijk weinig Lage Landers een bel zal doen rinkelen is het nuttig kort te duiden dat hun inzet er in bestaat om zo veel mogelijk mensen in Haïti van proper drinkwater te voorzien. De aardbeving van 12 januari 2010 mag dan wel in de internationale luwte zijn geraakt, toch is de ellende er nog lang niet voorbij.
Nu het nuttige van wat achtergrond is voorzien, kan dat zomaar aan het aangename gekoppeld worden: een nieuwe uitgave van Bonnie ‘Prince’ Billy met The Cairo Gang.
Will Oldham, de man achter Bonnie ‘Prince’ Billy, heeft eerder in vele gedaanten de wereld zijn kunnen laten horen, daar zijn Palace Brothers, Palace Music en Amalgamated Sons Of Rest maar enkele voorbeelden van. Verder bracht Oldham in 2010 zijn eerste werk uit met The Cairo Gang, een benaming die evenwel niet foutief aanzien mag worden. De gang bestaat namelijk alleen uit Emmett Kelly. Andere muzikanten zijn hier wel losweg bijgevoegd, onder hen Rob Mazurek (op kornet, een verwant van de hoorn) die eerder een gesmaakte verschijning op Oldhams album ‘Beware’ maakte.
‘Island Brothers’ is eigenlijk een veredelde single die officieel de benaming EP meekreeg. Hij bestaat uit twee nummers die voorzien zijn van een kaft waarop een Haïtiaan druk omgeven wordt door bezorgde omstaanders. Dit helpt om de liefdadigheid achter het album te begrijpen. Muzikaal sluiten titelnummer ‘Island Brothers’ en ‘New Wonder’ naadloos aan bij hetgeen BPB en The Cairo Gang in 2010 op ‘The Wonder Show Of The World’ lieten horen en eigenlijk bij uitbreiding bij het volledige oeuvre van Will Oldham. Op beide nummers werd gekozen voor een vrij aanzienlijke schare achtergrondstemmen, waardoor de nadruk vaak op de menselijke klankkast komt te liggen. Dit wordt wonderlijk geïllustreerd tijdens de openingsseconden van ‘Island Brothers’: Na een gitaarnoot neemt Oldham het woord, en wordt onmiddellijk bijgetreden door Kelly en een niet nader genoemde vrouwenstem. Onder deze samenzang krijgt Kelly bovendien een mooie rol toebedeeld op de elektrische gitaar. Zo ontstaat een soort van countryrock die de neus van de zalm zeer dicht benaderd. Als een vreemde eend komt naar het einde toe een kornetarrangement dat de countrygedachte even wegblaast. Het blijkt evenwel een verrijkend element wanneer Oldham als een huilende wolf het nummer op zijn meest gekende wijze afsluit.
Meer ingetogen is ‘New Wonder’. Het nummer bevat ook nog wat samenzang – opnieuw de drie hoofdrolspelers die hierboven al aan bod kwamen – maar dit is veel gerichter gebruikt. Ook de gitaar en uitgebreider het volledige instrumentarium zijn veel spaarzamer aanwezig. Waar het eerste lied nog een sfeer uitte van hoop, maar hijzelf het had over verdriet, bevat ‘New Wonder’ geen dergelijke tegenstrijdigheden. Op poëtische toon bezingt Bonnie ‘Prince’ Billy met de Cairo Gang de keerzijde van het geluk. “What shall we do about the fact that some things are so good that nothing can come after change / We shall change and all who will not change will be left behind.”
‘New Wonder’ ligt perfect in de lijn van wat Will Oldham eerder liet horen. Een verrassing is dit niet, want weinig personen in de muziekwereld hebben zo’n kenmerkende stem en stijl als hij. Ondanks dat ‘Island Brothers’ waarschijnlijk dus weinig verbazing zal wekken, horen de twee gepresteerde nummers bij het betere werk van de man en hadden ze bijgevolg zo op zijn jongste oerdegelijke albums (‘Beware’ en ‘The Wonder Show Of The World’) gekund. Wanneer nu in het achterhoofd het idee opnieuw opkomt dat de opbrengst van deze uitgave naar het goede doel gaat, dan staat niets een daad van barmhartigheid nog in de weg.