Van 1992 tot 1997 schopte gitarist Bill Orcutt samen met zijn partner Adris Hoyos keet als Harry Pussy, een noiserockband met als thuisbasis Miami. Na het opdoeken van de groep gaf Orcutt het muzikantenbestaan lange tijd op om zich op zijn gezin en zijn carrière te concentreren, maar in 2009 maakte hij een opvallende comeback als soloartiest met het bejubelde ‘A New Way to Pay Old Debts’. Na een re-release van dat album op cd in 2010 (oorspronkelijk verscheen ‘A New Way to Pay Old Debts’ enkel op gelimiteerd vinyl) en een paar 7inches, brengt Orcutt nu opnieuw een solo-album uit, dat verder gaat op de ingeslagen weg van de kletterende, geïmproviseerde blues.
Kletterend is misschien nog een understatement voor het unieke geluid dat Orcutt op zijn akoestische gitaar genereert. Het aftandse instrument mist niet alleen twee snaren maar moet bovendien ook erg laag worden gestemd omdat de overgevoelige, en meermaals opgelapte hals het anders begeeft. De snaren kletsen dan ook nogal losjes in het rond en dat geeft een erg schel en metalig geluid, wat nog extra wordt benadrukt doordat Orcutt zijn gitaar elektrisch versterkt. Maar er is natuurlijk ook de bijzondere manier waarop hij het instrument bespeelt, waarbij vooral de eigenaardige, geclusterde frasering opvalt. Zijn muziek klinkt bijgevolg wel eens als een stevige hagelbui die neerkomt in een koperen dakgoot. Een gebald salvo van snerpende gitaarnoten, afgewisseld met onvoorspelbare en soms lange rustmomenten.
‘How The Thing Sings’ is wat dat betreft de logische voortzetting van voorgaand werk, al is Orcutts aanpak wel minder eenzijdig en zelfs melodieuzer dan twee jaar geleden. Voorbeelden daarvan zijn ‘Lost They Book’ en het geinig getitelde ‘The Visible Bosom’, waar vanonder de metalige noise heel wat muzikale figuren tevoorschijn komen. De gitarist legt in deze tracks meer variatie aan de dag, met niet alleen zijn kenmerkende hyperactieve fingerpicking maar ook vreedzaam akoestisch getokkel en fiks akkoordenwerk. Een buitengewoon stuk in dat opzicht is het bijna geruisloos gespeelde ‘Heaven is Closed to Me Now’, een dreigende folkbluestrack waarin Orcutt stilletjes meehuilt met zijn gitaar. Zijn vocaal werk werpt op dit album overigens meer gewicht in de schaal dan voordien, met bijvoorbeeld unisono begeleide gitaarpartijen in ‘A Line from Ol’ Man River’. Maar ook in de bluesy piekmomenten, zoals hoge geaccentueerde vibratonoten, trekt Orcutt zijn keelgat open.
Al bij al is ‘How The Thing Sings’ een mooie opvolger voor het magistrale ‘A New Way to Pay Old Debts’. Het is allemaal wel minder in your face dan enkele jaren geleden maar de sfeer die Bill Orcutt oproept is nog steeds intens geladen en uiterst explosief. De vrees dat er niet veel rek zou zitten in zijn unieke stijl is met deze tweede langspeler helemaal weggenomen.
