Een dikke twee jaar geleden ging Dick van der Harst maar al te graag in op een compositieopdracht van de provincie Oost-Vlaanderen. Als kind was hij een achttal jaren trommelaar in de Harmonievereniging Eensgezind van Nieuwkoop, en het was sindsdien zijn droom om zelf een fanfare te beginnen. Zijn geesteskind Banda Azufaifo is echter geen traditionele fanfare. Waar een echte fanfare bestaat uit koperblazers, saxofoons en slagwerk, heeft van der Harst een bezetting van 33 muzikanten samengesteld, gebaseerd op de Bretoense bagad, een orkestvorm met percussie, bombardes (een soort schalmei) en doedelzakken. Bij Banda Azufaifo zijn naast het slagwerk (Schotse snaredrums) en vijf trompetten enkel het zware koper (euphonium, trombone, bastrombone en tuba) en zware saxen (bariton- en bassax) vertegenwoordigd, aangevuld met tibles en tenora's, Catalaanse dubbelrietinstrumenten die ongeveer klinken als de Bretoense bombardes. De saxen en het zware koper zorgen voor een dik klanktapijt waarboven meestal de dubbelrieten en soms de trompetten voor de melodie en de versieringen zorgen. De doordringende klank van de tibles en tenora's maken dat de muziek nog het meest verwijst naar oude volksmuziek.
Niet alleen de samenstelling van Azufaifo is allesbehalve conventioneel, ook de live opgenomen muziek op 'Dead Slow' is niet alledaags. Het merendeel van de composities is van de hand van Dick van der Harst die zich liet beïnvloeden door muziek uit de late middeleeuwen en de vroege renaissance, alsook door traditionele muziek, volksliedjes en marsen. De weinige bewerkingen van bestaande composities zijn evenmin wat je easy listening kunt noemen. Zo is 'Joanna' van Bram Vermeulen, gekozen bij wijze van hommage, nauwelijks herkenbaar. 'Voici le Mois de Mai' is een traditioneel Bretoens lied dat dankzij Bart Maris (trompet) en Jan De Backer (trombone) in deze bewerking doet denken aan 'Les Folies de Cécile' van Rêve d'Eléphant Orchestra. Van der Harst gaf ook Purcells 'March for the Funeral of Queen Mary' een grondige beurt. Na een intro van ongeveer een minuut waar de kopers het voor het zeggen hebben, komen de tibles en tenora's op de voorgrond. De dosering is geslaagd maar zodra de rieten invallen is het alsof een dorpsharmonie een betreurde kompaan naar zijn laatste rustplaats begeleidt, helaas ná dat de muzikanten op café zijn geweest. Dezelfde harmonie lijkt aanwezig in de twee volgende werken. 'De Ondergang van Dendermonde' komt uit de Vlaamse traditie en lijkt op een losgeslagen maar toch aangenaam klinkende volksdans. Het uit de Catalaanse traditie afkomstige 'Het Gaat Wel Goed' is uit hetzelfde hout gesneden maar klinkt heel wat beheerster.
In zijn eigen composities geeft van der Harst iets te veel voorrang aan de toch al dominante dubbelrieten. Het titelnummer van deze cd is wat dat betreft een echte verademing. Ook de intro van de trompet in 'De Breton' is schitterend. 'Pst' is een solo voor de snaredrums van ongeveer 45 seconden en hoeft geen tiende langer te duren. Het centrale hoofdwerk, de achtdelige 'Sevillana Suite' is volgens de website ernstiger dan de andere tracks. Uitgaande van het eerste deel, 'La Bionda Treçça' van de blinde 14de-eeuwse Italiaanse componist Francesco Landini, is daar iets voor te zeggen. 'La Nova', 'Kiekenkot' en 'Den Ouwe '1 2 3 4 5 en de Bakker Sloeg zijn Wijf'' - de titels alleen al - zijn eerder losgeslagen onderdelen die de stempel "serieus" niet echt verdienen, daarvoor is de muziek te amusant.
Live is Banda Azufaifo onweerstaanbaar en een must. Een live-registratie was dus het beste dat ze op cd konden uitbrengen. Deze muziek ligt echter niet gemakkelijk in het oor en de kans is erg klein dat deze cd zowel binnen als buiten de traditionele blaasmuziek veel verkocht zal worden. Er is te weinig publiek dat acht eeuwen Westerse muziekgeschiedenis – van der Harst is onmiskenbaar een componist van onze tijd - op een cd zonder hoofdpijn kan verwerken. Wie dat wel kan hebben en kickt op de klank van schalmeien, zal hier nog vaak plezier aan beleven.
Meer over Banda Azufaifo
Verder bij Kwadratuur
Interessante links
