Diep verscholen in de oerwouden van Kameroen leven de Baka pygmeeën, een muziekminnend volk van jagers verzamelaars. Om en rond het Engelse Bath leeft een verzameling folk-artiesten. Ze noemen zich Baka Beyond omdat ze dertien jaar geleden de jungle introkken om er een eerste plaat op te nemen met de Baka. Het is een eigenzinnig maar waardig project dat zes platen later nog even inspirerend klinkt.
Toen gitarist Martin Cradick en zangeres Su Hart de Baka als muzikale partners kozen, richtten ze de One Heart Global Music Exchange op. Hiermee verzamelen ze fondsen voor de Bakagemeenschap, met name voor de uitbouw van hun muzikale talenten. In 2003 bijvoorbeeld nam Cradick een schrijnwerker mee om uit één enorme boom een studio te bouwen, The Music House/ Mongolu. Dit werd gebouwd naast een grote boom waarvan de bovenstekende wortels als basdrum konden dienen, wat te horen is op de door een mondboog aangedreven titeltrack 'Rhythm Tree'. Elke track heeft zo zijn eigen verhaal en met het boekje in de hand is het goed te volgen. Het album snijdt je al meteen de adem af met de opener 'Call of the Forest', waarin tussen de zoemende insecten en tjirpende vogels een Baka-vrouw met yelli-gezangen de geesten van het bos aanroept voor een goede jacht. Wat volgt is een zeer mooi samenspel van traditionele ritmes en melodieën, Afrikaanse radio-gitaarpop, Keltische viool- en whistlelijnen en Schotse traditionals.
Een aantal nummers zijn door de Baka zelf geschreven. Ze worden gedragen door het snelle en repetitieve samenspel van gitaren, nota bene een 'nieuw' instrument dat Cradick hen 13 jaar geleden leerde te bespelen. Vier Afrikaanse, vier Engelse en een Franse muzikant van Baka Beyond staan hen bij op ritmisch aanstekelijke nummers als 'Kobo', 'Bokissa' en 'La Londé-Winking Prawn', dat eindigt met een een reel van violist Paddy Le Mercier. Het is verbazend hoe goed de Westafrikaanse ritmes en de Keltische melodieën en zanglijnen van Su Hart samengaan. 'Sad Among Strangers' is een traditionele waulking song die Hart vaak tijdens de tour zong en waarop de Baka percussie losliet. Het ritme onder de klaagzang 'Shimina'is dat van een ritueel waarin woudgeesten worden aangeroepen. Jammer genoeg worden net deze songs soms nogal lang uitgesponnen zodat de spanning verdwijnt.
De knapste uitwisseling van ideeën is te horen op 'Boulez Boulez'. Voor het eerst schreven de Baka een gitaartrack, die niet op Congolese gitaarriffs steunt. Dit is de muziek zoals die voor de woudbewoners op hun radio te horen is. De traditionele ritmes die gebruikt worden voor het yelli-zingen vormen hier de basis van een bijzonder afwisselend nummer waarin de mannen en vrouwen van Bake en van Baka Beyond samenzingen. Het bijzondere aan dit nummer - en aan 'Rhythm Tree' in het algemeen - is dat de verschillende culturele elementen zich niet in een grote potpourri verliezen maar juist heel sterk naast elkaar blijven staan. In de sociologie noemt men dat hybriditeit. Op Kwadratuur.be wordt dat vertaald naar vier sterren.
Meer over Baka Beyond with the Baka Forest People
Verder bij Kwadratuur
Interessante links
