Heeft dit leven zin? Velen verklaren het antwoord te weten, geen mens die over sluitend bewijsmateriaal beschikt. De dagen doorbrengen in de onzekerheid, die het tragisch besef van wat men met een gevoel van "existentiële leegte" noemt, nog versterkt, is voor niemand gemakkelijk. De een staat er bij stil en probeert voor zichzelf een project of idee te definiëren om met het gapende gat om te gaan, de ander krijgt koppijn van al wat maar naar filosofische vraagstellingen ruikt en leeft dus het leven, van achter naar voor, de enige mogelijke richting. Toch hebben ook zij die zich geen rekeningschap geven van de in- en uitwendige stilte die een mens soms tot diepe twijfels brengt, nood aan vertroosting. Iedereen zoekt die ergens, en niet weinigen menen een glimp van de eeuwigheid of de tijdloosheid te ervaren in Górecki's 'Symphony of Sorrowful Songs' of in Arvo Pärts muziek. Met klassiekers als 'Fratres' en 'Spiegel im Spiegel' heeft die laatste zich alvast een plek in de geschiedenisboeken veroverd. Naast die eerder kleinschalige werken, heeft Pärt ook groots opgevatte orkestmuziek geschreven, al dan niet met koor erbij. Met bosjes blijven mensen vallen voor de monumentaliteit en toch de religieuze integriteit van wat de man keer op keer weet te creëren. Zo heeft ook zijn in 2009 voltooide 'Adam's Lament', over Adam die de schuld over de mensheid zag neerdalen en er als een persoonlijk drama als het ware aan onder door ging, weer alles in zich om bij duizenden een gevoel van contemplatieve piëteit op te wekken.
Lang niet iedereen die van klassieke muziek houdt, voelt zich echter aangetrokken tot Pärts oeuvre. Het koppelt weliswaar op behendige wijze de Gregoriaanse oerzang aan een bijna filmisch ingezet strijkerapparaat, met een overweldigend volume en een bijna schrikwekkende energie tot gevolg, maar materiaal wordt wel erg traag ontwikkelt en veel van de componist komt op hetzelfde neer. Zeker wanneer de man grote blokken naast elkaar poneert, of het materiaal op zeer nadrukkelijke manier laat overkoken, ontstaat de indruk dat Pärt geen grootmeester is in de kunst van het (zichzelf) vernieuwen of van het op een originele manier omspringen met ogenschijnlijk eenvoudig materiaal. Of is het precies een troef dat 'Adam's Lament' uiteindelijk met een quasi aan post-rock schatplichtige enormiteit aan zijn einde komt? De meningen lopen hoe dan ook uiteen, afhankelijk van hoe vatbaar men is voor symfonische bombast. Liever Brahms' 'Ihr habt nun Traurigkeit' in plaats van Pärts betonblokken die zich als wonderbaarlijk hoge, indrukwekkende, onpeilbare kathedralen aan de luisteraar voordoen?
Veel valt te zeggen tegen Pärt, maar ook ervoor. Zo kan aangenomen worden dat weinigen helemaal geen affiniteit met deze muziek zullen voelen, al was het maar omdat de componist de Christelijke liturgie als een cultus in zijn muziek lijkt over te doen. Even indrukwekkend als het basiswerk van deze cd, waarnaar de opname in haar geheel werd genoemd, wordt dit album echter niet meer. Zeker in de kleinere vorm kan Pärt weliswaar ontwapenen, maar zo magnifiek als de meer brede vorm is de componist in miniatuurversie niet. Bovendien is het een stramien waaraan men langzaam maar zeker went: de kiemen die langzaam tot notentapijten uitgroeien om uiteindelijk vanuit de knop open te barsten, het is weinig bevlogen om dat keer op keer over te doen. Anderzijds weet Pärt heel goed teksten te kiezen: hij voorziet ze vaak van een soort soundtrack-achtige omkleding, geregeld met duidelijke aandacht voor een hardnekkig klinkende bassectie. Zo worden ook 'Salve Regina' en 'L'Abbé Agathon' werken die de luisteraar voor even op de knieën krijgen. Mede dankzij het cd-boekje, waarin veel mooie foto's staan over de opnamesessie, al bij al een cd die zijn bekoorlijke momenten heeft.
