Naast componist was de Frans-Zwitser Arthur Honegger ook een getalenteerd dirigent (in tegenstelling tot bijvoorbeeld Ravel en Debussy die af en toe eigen werk dirigeerden maar zich verder verre van dirigeren hielden) en hij nam dan ook een verrassend grote hoeveelheid grammofoonplaten met eigen composities op. Deze cd stelt een keuze uit die opnames voor met nadruk op enkele van Honeggers bekendste werken. Zo staan naast de derde 'Lithurgische' symfonie ook de symfonische gedichten 'Rugby' en 'Pacific 231' op deze cd, naast enkele liederen met Honegger zelf achter de piano.
Nadeel van vele opnames is dat ze een aanvaardbaar totaalbeeld laten horen maar dat details grotendeels verdwijnen in het geraas van Honeggers muziek. Trompetten en fluiten komen doorgaans goed verstaanbaar over op de opname maar instrumenten met meer donkere klankkleuren zoals celli, hoorns en althobo verdwijnen soms haast volledig. Ook is er weinig dynamisch verschil en het ziet er niet naar uit dat de klanktechnici die deze opname op cd hebben gezet, hier veel aan hebben willen verhelpen. Zo komt een 'piano' eigenlijk precies even luid over als een 'forte' dynamiek, behalve dat je als luisteraar hoort dat de muzikanten zich wat extra inspannen.
De oudste opnames (van 'Pacific 231' en 'Rugby' dateren uit 1929. Honegger zelf maakte een bewerking van zijn werken voor dertig muzikanten – meer mensen pasten niet rond de ene centrale microfoon. Het resultaat is een betrekkelijk transparante versie van deze 'ode aan de moderne tijd' ('Pacific 231 is een muzikale uitbeelding van een stoomlocomotief, 'Rugby' stelt een rugbymatch voor). Die transparantie wordt echter tenietgedaan door de opname zelf, die weinig variatie in dynamiek en klankkleur kan laten horen.
Verrassend genoeg is de opnamekwaliteit van de derde symfonie (een opname uit 1947) niet veel beter, integendeel: over de hele symfonie hangt een soort van trage vibrato die je wel eens in oude films over de geluidsband hoort hangen. De uitvoering zelf is ook aan de teleurstellend brave kant: wat blijft er over van het martiale derde deel behalve een wat slepend, middelmatig opwindend marsmelodietje?
De liederen op de cd zijn echte tijdsdocumenten: Alt Madeleine Martinetti zingt met een donkere, suggestieve stem met erg veel vibrato erop terwijl Dolores De Silvera iets lichter klinkt en haar vibrato net dat beetje beter onder controle houdt. Verder hebben deze liederen 'Alcools', de 'Trois Psaumes' H.144 en 'Deux Chansons' H.184 die typische 'jaren veertig' kwaliteit over zich, met een zangstijl die halverwege tussen populaire chanson en klassieke muziek ligt. Voordeel is wel dat de tekst verrassend goed verstaanbaar is voor de ouderdom van de opname.
Het klinkt misschien wat respectloos maar Honeggers symfonische muziek, zijn ode aan het industriële tijdperk, komt minder teleurstellend over op oude opnames dan oudere romantische muziek. Zijn dikke orkestratie bedekt namelijk op vele plekken de nogal zwakke kwaliteit van de individuele stemmen in de opname. Toch blijft dit een cd die louter waarde heeft als tijdsdocument. De uitvoeringen zelf laten wat te wensen over en in tegenstelling tot vele andere heruitgaven is de klankkwaliteit hier zodanig laag dat hij een ontspannen beluistering zonder meer in de weg staat.
Meer over Arthur Honegger
Verder bij Kwadratuur
Interessante links
