Dvoraks pianoconcerto, een vroeg werk uit 1876, bezit geen vooraanstaande plaats in het oeuvre van deze Tsjechische componist. De reden daarvoor is dat het werk al snel overschaduwd werd door Dvoraks meer succesvolle concerti, namelijk die voor viool en cello. Op deze cd brengt de BBC Philharmonic, onder leiding van Gianandrea Noseda, dit werk samen met het concerto voor viool.
Dvorak was geen pianist en zijn pianoconcerto is eigenlijk dan ook niet bijzonder pianistiek geschreven. Sinds het gepubliceerd werd hebben verschillende pianisten geprobeerd de moeilijke grepen en weinig evidente loopjes te corrigeren en tegelijkertijd toch zo dicht mogelijk bij Dvoraks oorspronkelijke bedoelingen te blijven. Op deze cd wordt vrijelijk de versie van Wilém Kurz gebruikt. De dramatiek van de mineur-toonaard van dit pianoconcerto doet meermaals aan Brahms denken, vooral dan in de overweldigende tuttipassages. Dvorak doet zijn uiterste best om de piano in dialoog te laten gaan met de zware orkestpartij. Hij schrijft echter beter intiem dan extrovert voor de piano en het zijn dan ook de kleinschalige, kamermuziekachtige passages die het beste overkomen. Pianist Rustem Hayroudinoff speelt niet overdreven vlot, soms zelfs wat haperend, maar maakt des te meer indruk met de stillere, lichtjes begeleide delen van dit werk. Het trage tweede deel, lyrisch en pastoraal, is dan ook het hoogtepunt van deze opname. Dat is ook niet te verwonderen, want over het algemeen mist Hayroudinoffs pianospel het overweldigende en orkestrale, à la Liszt, waarnaar Dvorak meermaals streeft.
Het vioolconcerto is beter bekend. Dit is een prachtvoorbeeld van Dvoraks, op volksmuziek geïnspireerde, schrijfstijl. De goed dansbare finale is naar de vorm van een snelle Tsjechische 'furiant' opgebouwd en de volkse sfeer wordt opgeroepen door opzwepende ritmes in de pauken en de imitatie van bourdontonen (doedelzakken!) in de houtblazers. Violist James Ehnes brengt dit werk zonder veel verrassingen. Zijn spel klinkt vlot, al laat het niet al te veel vrijheid toe. Ehnes blijft mooi tussen de lijntjes kleuren en houdt het midden tussen een al te exuberante virtuositeit en een cleane, ongevoelige interpretatie. Zo is het natuurlijk al veel gedaan, maar teleurstellen doet het niet. De BBC Philharmonic begeleidt goed maar het had allemaal misschien een beetje enthousiaster gekund. Vooral het pianoconcerto geeft een wat zelfvoldane indruk. Natuurlijk staat daar de grote kwaliteit van dit Engelse orkest, die niet weggestoken kan worden, tegenover. Een hoogvlieger is dit niet, maar wel best mooi.
Meer over Antonin Dvorak
Verder bij Kwadratuur
Interessante links
