Een prijskaartje van een slordige vijftig euro is aan deze vier cd-box verbonden. Met interessante en uitgebreide liner notes en iets meer dan vier uur muziek van de beste free jazz die men vinden kan, is dat niet eens overdreven. Te meer als men weet dat de uitgave in een mooi gestileerde hoes komt, hoewel het vormelijke uiteraard slechts bijzaak is. Wie voor Anthony Braxton gaat, zoekt immers naar essenties in jazz en wil de gebruikelijke clichés liefst zo ver mogelijk uit de weg gaan. Ook percussionist Gerry Hemingway, die hier een reusachtig instrumentarium ter beschikking heeft, staat erom bekend stereotiepen steeds weer te omzeilen. Hij speelt in een aantal avant-gardistische formaties en zetelde in de jaren '80 en '90 in het legendarische kwartet van Braxton, aan de zijde van bassist Mark Dresser en pianiste Marilyn Crispell. Gezien de progressieve ontwikkeling van Braxtons oeuvre is het verrassend dat hij na twaalf jaar nog eens officieel een opname maakte met een ex-bandlid, maar dat de communicatie tussen beiden inmiddels veranderd is, laat zich vanaf minuut één duidelijk merken.
De muziek op deze vier cd's kwam tot stand zonder uitgangsmateriaal. De opname vond plaats in de gebouwen van de Weslyan University in de Amerikaanse staat Connecticut; een universiteit die overigens bekend staat om haar opleiding in de kunsten. De vier "inventies" die over vier verschillende cd's gespreid staan, werden opgenomen in voor- of namiddagsessies van telkens ongeveer een uur. Een aftellende klok was het enige houvast voor de muzikanten, die telkens iets voorbij het uur zouden afklokken. Een project of een uitgestippelde route heeft deze muziek dan ook niet: de muzikanten laten het moment voor zichzelf spreken en improviseren zeer intuïtief. Om elkaar vier uur lang van voldoende prikkels te voorzien, gebruikt Braxton maar liefst zeven saxofoons (de allerhoogste tot en met de allerlaagste en dus ook grootste). Hemingway hanteert naast de drums ook marimba, vibrafoon, harmonica en elektronische effecten. Dat is een erg diffuus pallet, dat uitmondt in een scala aan mogelijkheden waar het duo gretig mee omspringt.
Het eindproduct is een waanzinnige ervaring. Men kan kleinere stukjes afzonderlijk beluisteren en uitpluizen, maar net zo goed heeft het duo een overweldigend effect voor wie een uur lang een volledige set wil ondergaan. Het fragmentarisch luisteren heeft als voordeel dat de inventiviteit en de fantasie van beide muzikanten veel directer wordt ervaren, terwijl de grote spanningsvelden doorheen een lange luisterroute beter overkomen. Men is overigens niet verplicht te kiezen, want wie een inventie een eerste keer liever in zijn geheel tot zich neemt, kan vervolgens stukken uitlichten om ze daarna opnieuw in te passen in het geheel. Die aanpak is allicht preferabel: het totaalplaatje in al zijn facetten proeven is pas mogelijk van zodra men bepaalde aspecten van de puzzel heeft uitgelicht.
Hoe dan ook, de ervaring komt, op gelijke welke wijze, aan als een mokerslag. Braxton heeft zelden albums gemaakt die vanaf een eerste luisterbeurt helemaal vertrouwd en juist aanvoelen; meestal viel pas later alles keurig op zijn plaats. Bij de muziek van deze oude honden krijgt de toehoorder vrij snel het gevoel dat de ideeën helemaal op elkaar afgestemd zijn en de flow er constant in blijft. Of dat betekent dat 'Old Dogs' tot het beste werk van Braxton behoort, kan niet met zekerheid gezegd worden, maar het is duidelijk dat wie tijd investeert in deze plaat, een rijker mens zal zijn na het beluisteren. Een schitterende box die men eigenlijk voor geen geld zou mogen laten liggen.
