"Seperate realities can be observed, but cannot be explained. They refer to nothing outside themselves. Yet they have their own logic and obey their own rules." Dit citaat staat te lezen op de hoes van 'Seperate Realities', een live-opname van het trio André Goudbeek, Xu Fengxia, Joe Fonda. De passage zegt meteen iets over de toegankelijkheid van de plaat. Wie niet mee is met de logica die Goudbeek en co in de acht composities hanteren, valt onverbiddelijk uit de boot. Goudbeek verlangt van de luisteraar om de muziek gewoon op te nemen, maar bestookt de toehoorder met zware, donkere composities die uitmunten in vreemde klanken en spookachtige improvisaties. De drie spelen hierbij op een angstaanjagende manier op elkaar in. Het trio Goudbeek, Fengxia, Fonda speelt acht voortbewegende composities waarbij ze voorbij het traditionele gebruik van hun instrument gaan om zich uit te drukken. Zo bespeelt Fengxia haar guzheng niet alleen tokkelend, maar ook met een vioolboog of gebruikt ze het als percussie.
'Creatures of the Night' begint met Xu Fengxia die haar guzheng enkele schommelende klanken laat produceren. Joe Fonda valt in met een contrabas die klinkt als het metalen kraken van de romp van een scheepswrak. Het snelle, hoge getokkel van Fengxia zwelt aan en sterft weg zoals irritant insectengezoem. De altsax zingt nu eens als de roep van een vogel om dan weer bronstige klanken uit te stoten waar Fonda op reageert met trekkende korte noten. Het hele nummer evolueert zo met het nabootsen van enge nachtcreaturen waarbij elke expressievorm van het instrument wordt gebruikt, inclusief een zachte, warme melodie in de middelste registers van de altsax. 'The Wanderer' is een compositie in drie delen: 'the Valley of Tenderness', 'the City of Marvels' en 'the Desert of Old Souls'. In dit laatste deel begint Goudbeek met lange akkoorden op bandoneon. Het droge gekletter van het snelle indrukken van de toetsen van het bandoneon zorgt voor een subtiel vervreemdend effect, omdat het niet meteen duidelijk is vanwaar deze terneergeslagen klanken komen. Fengxia mengt zich niet alleen met guzheng in de kale, rustige improvisatie, maar ook met heldere, Chinese gezangen waarbij ze haar stem meer dan eens laat bibberen of toch oerkreten overgaat. Gaandeweg zorgen Goudbeek en Fonda voor een crescendo spanningskopstoot of gaat Fengxia schriel de hoogte in. Afsluiter 'A Cloud Moving Away' is een nummer dat is opgedragen aan de in 2002 overleden contrabassist Peter Kowald. Chinese melodieën weerklinken hier en daar door het spel van Fungxia. Fonda gaat mee met het ritme van de Chinese terwijl Goudbeek furieus door de regionen van zijn altsax gaat. Het nummer eindigt in een berustende klaagzang van Fungxia met Goudbeek die haar begeleidt met een staccatomelodie die kaal is qua noten, maar rijk aan gevoel.
Laat één ding duidelijk zijn: 'Seperate Realities' doelt op een muziekrealiteit die niet raakt met de gangbare opvattingen van "muziek". De luisteraar van deze plaat zal overvallen worden met een beangstigend, desolaat gevoel. Dit is geen gemakkelijke, alledaagse muziek, maar steeds is ze imponerend en majestueus.
Meer over André Goudbeek / Xu Fengxia / Joe Fonda
Verder bij Kwadratuur
Interessante links
