Daniëlle de Picciotto is een audiovisuele duizendpoot. Ze is muzikante, speelt theater en maakte al enkele in de prijzen gevallen documentaires en kortfilms. Daarnaast mag ze zichzelf de uitvinder van de inmiddels wereldwijd georganiseerde Love Parade noemen. Het mag dan ook niet verwonderen dat wanneer deze dame een album maakt, er meer te beleven is dan alleen het muzikale. Wanneer De Picciotto een album opneemt, is het een totaalervaring van beeld, tekst en muziek. Bij haar nieuwste telg 'The Ship of Fools', zit een dvd die de volledige show bevat.
De Picciotto kreeg 'The Ship of Fools', een vijftiende eeuwse roman van Sebastian Brant, naar eigen zeggen geheel toevallig in handen. Ze werd meteen geïnspireerd door het donkere, maar zeer hedendaagse thema. In het boek staat de waanzin centraal. Het schetst het beeld van een schip gevuld met gekken dat over de zee van waanzin schuimt. De gekken zijn de mensheid, die op hun kleine sloep hun leven zo compromisloos en luxueus mogelijk in stand willen houden. Zelfs wanneer de wreedheid van hun situatie haar tol eist en de gekken met bosjes beginnen om te komen, zal dit voor hun geen reden zijn tot introspectie. Het eeuwenoude 'mij zal dat niet overkomen', laat hen de verklaring voor hun lot zoeken in de negatieve kanten van de andere.
Voor de uitwerking van dit project kreeg De Picciotto opnieuw hulp van haar wederhelft Alexander Hacke, de Duitse muzikant die vooral bekend is van Einstürzende Neubauten, maar ook al uitgebreid samenwerkte met ondermeer: Tiger Lillies. Op slechts een goede twee maanden tijd werd het boek gekneed tot een muzikale, poëtische én visuele show. Hiervoor werd de roman in dertien passages opgedeeld en werd het ieder stukje voorzien van een eigen sound en beelden. Zo worden uptempo countrynummers, scheurende metalgitaren of pittige electropop met flinterdunne poëtische intermezzo's aan elkaar geregen.
De muzikale invulling van ieder subthema is vaak al even beeldend als de filmmontages die achter het duo geprojecteerd worden. Openingsnummer 'The Things of Desire',dat rond het thema 'hebzucht'gesponnen is, start met een veilingmeester die De Picciotto capteerde tijdens een landbouwmarkt in Canada. De haast onverstaanbare, stereotypische babbeltrein van de man werd op een snel, vingervlug ritme gezet, met al even up-tempo, americana banjotokkels.
De originele country-uitvoering waarmee de show en het album starten, wordt nog even verder gezet in 'Rye Whiskey': een traditioneel americana-nummer dat Hacke gebruikt om 'gulzigheid' uit te beelden. Hoewel deze song de onmiskenbare trage, weemoedige melodie van een countrynummer heeft, werd de traditionele muzikale invulling vervangen door een kamerorkest. Wat deze lofzang over tonnen whiskey een pure en onschuldige bijsmaak geeft.
Voor de projecties op de achtergrond trok De Picciotto zelf met haar camera op pad. Zo filmde ze onder andere de laatste zeemeerminnenparade in Coney Island. Verder werd er ook een resem eeuwenoude iconische beelden van de tocht van de gekken tussen gemonteerd: oude etsen van mensen met wolvenkoppen, waanzinnige gelaatstrekken en pijnlijk in elkaar verstrengelde lichamen om toch in het uitpuilende bootje te passen.
Deze vreemde combinatie geeft het geheel ook een diepe gelaagdheid. Enerzijds is er de oude iconische beelden en het middeleeuwse verhaal, anderzijds de americana muzikale invulling die –tot slot- nog eens wordt gebracht dit excentrieke Duits-Amerikaanse koppel dat eerder lijkt te passen in een duistere gothic- electro-tent. Dit mag dan wel klinken als een over the top eclectische show, maar het werkt wonderwel. Net omdat het zo eerlijk en simpel wordt gehouden.
Na deze muzikale cross-over starten Hacke en De Picciotto met het luide werk. Terwijl op de achtergrond soldaten met varkenskoppen emotieloos marcheren achter een leidend paard, wordt 'Violent March'ingezet. Voor 'woede en agressie' koos het duo (een beetje typisch) voor scheurende metal. De rauwe zang van Hacke, uitgesponnen distortiongitaren, klepperende drums en naar het einde toe ook de orkestrale toets uit black metal symfonieën, doen de zeemzoete dranklucht uit 'Rye Whiskey' al snel verdwijnen. Ook de headbangende Hacke staat even heel ver van zijn countryzingende alterego twee nummers terug.
De Picciotto neemt dan weer het voortouw in de elektronische nummers. Voor 'The Grind' mengt ze een licht erotische jazzscore met een lijstje spookachtige, bevreemdende samples. Op de achtergrond wordt een wisselmontage tussen twee fictieve personages geprojecteerd: enerzijds Marilyn Monroe-achtige diva op de sofa, anderzijds de schaars (en ietwat fout) geklede, passionele danseres. Terwijl de diva de toeschouwer wil verleiden door een elegante blik of pose, haalt de danseres op decadente wijze alles uit de kast.
Kort: 'The Ship of Fools' is een visuele kijkervaring om u tegen te zeggen. Toch kan de cd tegenvallen wanneer men de dvd nog niet heeft gezien, want de nummers boeten danig aan kracht in wanneer ze van de luisteraar het nodige inbeeldingsvermogen vragen. Daarbij contrasteren ze zo sterk met elkaar, dat de rode draad niet in de muziek, maar wel van de poëtische intermezzo's moet komen. En die korte voorleessessies zullen toch eerder voorbijgezapt worden. (Het is en blijft middeleeuws Engels.) Toch is 'The Ship of Fools' zeker een aanrader, want waar het album op zichzelf tekortschiet, maakt de bijhorende dvd alles dubbel en dik goed.
Meer over Alexander Hacke & Danielle de Picciotto
Verder bij Kwadratuur
Interessante links