Het opzet van dit clubje muzikanten kan zonder veel verbeeldingskracht achterhaald worden: onder leiding van koraspeler Toumani Diabaté trok een band met topmuzikanten een decennium geleden uit Mali richting Cuba om met lokale sterren een uniek samensmeltingproject op te zetten. De Afrikanen zijn echter nooit op post geraakt, en in de plaats daarvan werd in Cuba een muziekcombo gesticht met naam Buena Vista Social Club. Veertien jaar en een waanzinnige succeshistorie verder, heeft World Circuit baas Nick Gold het originele initiatief nieuw leven ingeblazen en mag het neusje van de zalm uit Afrika en Zuid-Amerika toch nog samen op een plaat zijn ding komen doen.
Een kleine opsomming van de muzikanten doet liefhebbers van wereldmuziek ongetwijfeld likkebaarden. Naast Toumani mogen ook verwanten als griotzanger Kasse Mady Diabaté, balafonspeler Lassana Diabaté en woestijnblues percussionist Baba Sissoko aan dit project deelnemen. Langs Cubaanse zijde neemt gitarist Eliades Ochoa van Buena Vista’s ‘Chan Chan’ zijn vermaande begeleidingsband Grupo Patria mee.
Deze plaat is duidelijk een voortdurende zoektocht om Afrikaanse, ritmische sterkte met een Spaans temperament te verzoenen. Malinese manding-gevoelsmuziek en sensuele Latijns-Amerikaanse accenten komen vaak erg mooi samen. Ontzettend strak, steeds maar doorrollend spel op akoestische gitaar zorgt voor een haast bezwerende, maar toch serene cadans waardoor afwisselend vingervlugge solo’s en charismatische zang zich weven. Subtiel schuifelende percussie geeft in het melodieus sterke ‘Karamo’ een mooi bossanova ritme aan waarbij heerlijk dartelend tokkelspel van Toumani op kora voor een lentefrisse toets zorgt en Kasse Madi Diabaté met zijn warm vibrerende stem een keurig stukje voor- en nazang leidt.
Het album kiest in elk geval voor diversiteit. De complexe structurele instrumentenpuzzel van opener ‘Mali Cuba’ van balafon, gitaar, rollende bas en hobbelende conga’s wordt naar het einde toe extra aangevuurd met fel trompetwerk. Een andere keer wordt een duidelijk Latijns-Amerikaanse kaart getrokken in een met Spaanse gitaar gepeperde salsa ‘Al Vaivén de Mi Carreta’ of gaat dit achttienkoppige gezelschap zelfs voor een heuse Cubaanse traditional als ‘Guantanamera’ (zei het in nogal rommelige instrumentale uitvoering).
Toegegeven, dit unieke project klinkt niet altijd even briljant. Halverwege het album lijkt de inspiratie wat op, waardoor deze muziek evolueert naar een potje beurtelings de eigen cultuur voorstellen. Waarom vurige blazers in rasechte Afrikasongs als ‘Jarabi’ - die het nu enkel stellen met djerba, kora en zweverige vraag en antwoordzang - moesten afhaken, is niet helemaal duidelijk. Ook de aangekondigde viool die best voor charismatische sterkte zou kunnen zorgen, komt er nergens door.
Desalniettemin is ‘Afrocubism’ een plaat van onberispelijke kwaliteit. Geen noot klinkt te veel of te weinig in een voortdurend virtuoze instrumentenpuzzel die toch een vrij serene uitstraling weet te bewaren. Wanneer naar het einde toe de Cubaanse kruiden opnieuw wat toenemen in een ontroerende salsa (‘Benséma’) waar kora en Spaanse gitaar elkaar mooi versterken en een sussende dubbas met verheven Afrikaanse zang voor extra karakter zorgt, blijkt dat het hier toch om een potentieel legendarisch project gaat.
