Golven Oost-Europese muziek overspoelen de laatste jaren de afdelingen traditionele muziek in onze platenzaken. Deze zogenaamde 'balkanpunk' of 'speed-hoempa' is telkens een eigenwijze hedendaagse uiting van traditionele volksmuziek uit voornamelijk de Balkan. Deze cd van het befaamde Winter & Winter-label geeft echter ook eens een ander beeld. Met deze "Bulgaarse trouwmuziek uit de voorbije eeuw" wil Trifon Trifonov terugkeren naar de basis van dit fenomeen. Naar analogie met wat de gebroeders Grimm deden met de sprookjes van hun voorouders, stelt Trifon de muziek die hem al spelenderwijs werd overgeleverd, op schrift. Met deze cd laten Trifonov en Stanimaka een interessant licht schijnen op de hedendaagse muziek die uit de Balkan aan komt waaien.
Over de audio
'Gledaj Me Ajshe' – Kijk naar mij, Ajshe – is een ode aan de zigeunermuziek. Trifon Trifonov kwam in het bezit van deze melodie via zijn moeder. Zij had dit lied opgenomen op cassette om het zo te kunnen bewaren voor toekomstige generaties. Velichka Trendafilova-Gioreva neemt de zangpartij voor haar rekening. De zang vertelt een schijnbaar weinig diepzinnig verhaal van iemand die naar de markt in Slatina zal gaan. Hij vraagt Ajshe wat ze wil dat hij voor haar meebrengt, waarop zij antwoordt dat ze parels wil en een schitterende gordel voor haar heupen. Het lied bestaat uit verschillende strofes, afgewisseld met een instrumentaal tussenspel. Tussen de derde en de vierde strofe (01'49") mag Dimitar Dimitrov zelfs een klarinetsolo ten beste geven.
Opvallend in 'Gledaj Me Ajshe' zijn twee typische instrumenten, namelijk de surna, een soort schalmei die te herkennen is door haar nasale klank (bijvoorbeeld op 00'33" en op 03'17"), en de tapan. De tapan is de traditionele Bulgaarse grote trom die met een stijve gekromde stok en met een lange soepele tak wordt bespeeld. Hoe dat klinkt valt het beste te horen in de instrumentale intro (00'02"), maar ook in de rest van het nummer blijft de tapan nadrukkelijk de stuwing bepalen. Opvallend is ook de asymmetrische maatsoort die opgebouwd is uit kleine cellen van twee en drie achtsten. Hier bestaat deze maat uit 2 + 2 + (3 + 2), maar vaak vervaagt deze opdeling sterk (bijvoorbeeld tijdens de klarinetsolo op 01'49 en volgende).
Het gaat hier om een live-opname waarop een trouwfeest met lange tafels en veel drank werd geënsceneerd. Op de achtergrond is dan ook continu geroezemoes te horen.
Meer over Trifon Trifonov & Stanimaka
Verder bij Kwadratuur
Interessante links
