Alle heksen in één ketel, alle punkers op hun kop, 25 jaar roeren en het resultaat is ... een groots jubileumfeest voor Nederlands meest populaire straatbende, The Ex!
The Ex maakt al zo'n 25 jaar plaatjes zonder dat de doorsnee Nederlander daar ook maar iets van gemerkt zal hebben. Toch wordt de band al minstens even lang beloond met adjectieven als expressief, expressionistisch, extravagant, extreem (niet: –istisch), extravert, exceptioneel; woorden die bij onze Noorderburen doorgaans niet slecht scoren. Het één en ander heeft natuurlijk te maken met de do-it-yourself punkspirit die de groep aanhangt door haar eigen platen uit te brengen, zelf voor promo en distributie te zorgen, zelf haar optredens te regelen, etc. Toch wordt er, naar aanleiding van dit jubileum, op grotere schaal een dubbele verjaardagsplaat op de markt gebracht: 'Turn'.
'Turn' is weer zo'n typisch The Ex product: rommelig, sociaal bewogen, ritmisch en tegendraads en aanvankelijk niet erg toegankelijk. Dat laatste geldt zeker voor de eerste cd, die het snelste rammelt met contrabas en pottendrums en vals klinkende gitaarrifs, waarover G.W. Sok nogal onduidelijk sneert en scandeert. Na al die tijd is de band zijn straatgevoel nog altijd niet verloren. Het valt dan ook in het geheel niet te merken dat niemand minder dan topproducer Steve Albini zich met deze plaat gemoeid heeft. Het tweede schijfje is een stuk opener. Niet enkel zijn de 7 tracks hierop meer afgelijnd en minder improviserend, maar er wordt ook al eens gas teruggenomen en geëxperimenteerd met nieuwe invloeden en geluiden (mooiste voorbeeld hiervan is een bewerking van een vrijheidslied van het volk van Eritrea in de Tigra taal 'Huriyet').
Over de audio
De eerste track op dit tweede deel getuigt alvast van een meer duidelijke inhoud en opbouw. 'Theme from Konono' is zelfs een fijn openbarend klankwerkje dat toch nog vasthoudt aan die kenmerkende The Ex sound. Het nummer vangt aan met een in - en uitademende gitaarrif die alvast het tempo en het thema bepaalt. Al snel vallen percussie en koeienbellen in die het geheel nogal warrig maken. Na ongeveer anderhalve minuut zorgt een rommelige bas voor een kakofonisch, tegendraads wringend geheel (dat vreemd genoeg toch volledig blijkt te kloppen). Met valse gitaarakkoorden, een stuwende bas en belgelui rommelt alles even door tot het ogenblik dat de volwaardige drum (vooral hihats) het ritme op zich neemt en de zwaartekracht van het nummer bepaalt. Door gebruik te maken van een wisselend akkoordschema, een korte tussenpauze en geforceerde snaarexperimenten wordt het geheel instrumentaal in vorm gegoten. Pas na een kleine vijf minuten van G.W. Sok in met zijn agressieve, scanderende stem. Zo neemt The Ex een dikke zes minuten de tijd om 'Theme from Konono' volledig tot ontplooiing te laten komen. Een overweldigende rommelpot met verwarrende Sonic Youth distortions is het resultaat. Dankzij de korte, stuwende basgolven krijgt deze track een eindcadans mee waar nauwelijks aan te ontkomen valt. Over een opbouwend experiment gesproken...
Meer over The Ex
Verder bij Kwadratuur
Interessante links
