Wie durft het aan om nog maar eens te pretenderen een fatsoenlijke cross-over gemaakt te hebben tussen jazz en elektronica? Het meest recente en zeer overtuigende antwoord komt van Rafael Toral met zijn album 'Space'. Bekend om zijn verfijnde klanklandschappen en intrigerende live-shows wou hij een nieuwe weg inslaan en wel die van de jazz. Na lang en wijs beraad besloot hij stukjes live-, studio- en repetitie-opnames zonder verdere aanpassing ineen te schuiven. Zo ontstonden drie lange nummers waarin de toevallige meevallers en ingevingen van hèt moment gevat werden. Ook het instrumentarium werd jazzy-er. Trompet, trombone en cello vervoegden Rafael Toral met zijn gitaar, Theremins en zelf geknutselde elektronica-apparaten. Deze laatste kleuren alles wel sterk in wat het eindresultaat ruisig en friemelend maakt. De oorspronkelijke instrumenten zijn niet altijd tot zelden te herkennen. Een duidelijker klankbeeld ontstaat als Rafael Toral zijn grootste invloed voor dit album aanhaalt: 'Forbidden Planet', de eerste film met een volledig elektronische soundtrack uit 1956. Iedereen kan zich auditief wel iets voorstellen bij volgende termen: ruimteschip dat neerdaalt en opstijgt, buitenaardse wezens die laserstralen afvuren, de controlekamer van de UFO, enz. Bij Toral is het echter alsof de film wordt afgespeeld op een televisietoestel uit 1956 met een videorecorder uit één of andere sloppenwijk benee de Evenaar.
Over de audio
Het eerste nummer houdt het nog redelijk sober en verteerbaar. Vlagen ruis, droog getik en schril vervormde instrumenten worden duidelijk en met tussenpauzen gepresenteerd. Al het hectisch gedoe wordt daarbij schitterend verstoord door heldere, hemelse klanken die aan gongs en klankschaalklanken doen denken. Tenslotte is er een duidelijke opbouw met in de eerste drie en de laatste twee minuten geen chaos en een climax rond de achtste minuut. Verwarrend zijn wel de subtiele en uitgesmeerde vervormingen die overgangen mogelijk maken tussen ruis, piep, tik, drukke solo en hemelklank.
Meer over Rafael Toral
Verder bij Kwadratuur
Interessante links
