Osvaldo Golijovs stamt uit een Oost-Europese joodse familie, groeide op in Argentinië, vertrok naar Jeruzalem en in 1986 brachten zijn studies hem naar de Verenigde Staten. Onderweg lieten Europese kamermuziek, joodse traditionele gezangen, klezmermelodieën en de tango van Astor Piazzolla hun sporen na, sporen die in 'Ayre' (middeleeuws Spaans voor melodie) meer dan duidelijk terug te vinden zijn. Van sensueel en bruisend van leven tot bijtend bestrijkt deze songcyclus een heel scala aan menselijke gevoelens die door Golijov op een haast verbijsterende "traditionele" manier weergegeven worden. Niet in de betekenis van voor de hand liggen, maar wel in die van "traditionele muziek", want voor 'Ayre' gebruikte Golijov traditionele christelijke, joodse en Arabische teksten en gezangen, aangevuld met door hemzelf gecomponeerde melodieën. Zo gaat 'Ayre' als het ware terug naar het Spanje van voor 1492, toen dat land een plaats was waar drie machtige tradities (joodse, christelijke en Arabisch) elkaar konden treffen.
'Ayre' werd geschreven voor de Amerikaanse sopraan Dawn Upshaw, als een werk om naast Berio's 'Folksongs' gespeeld en gezongen te kunnen worden. Beide stukken gebruiken een klein instrumentaal ensemble om de menselijke stem te omringen. Golijov voorziet zijn ensemble van hyperaccordeon en laptop, wat 'Ayre' geen werk van gisteren maakt, maar één van nu. Of hopelijk één van morgen, vooral wanneer Golijov en Upshaw laten horen hoe muzikale tradities van elkaar vaak soms vijandig gezinde religies meer gemeenschappelijke punten dan verschillen hebben.
Over de audio
In 'Wa Habibi' ('Mijn Geliefde') verenigt Osvaldo Golijov drie muzikale werelden die hij duidelijk weet te typeren, soms door het gebruik van hetzelfde notenmateriaal. De rode draad doorheen het stuk is een opzwepende, door de klarinet Joods aanvoelende melodie, die echter evengoed Oosterse als mediterrane kenmerken in zich heeft. Tot twee maal toe worden deze uitbundig rondcirkelende melodie en dito ritme onderbroken voor een zachtere en tragere melodie door Dawn Upshaw. Deze melodie is niet van Golijovs hand, maar komt uit de traditionele gezangen voor Goede Vrijdag en werd door Golijov van een plaatopname afgeschreven. Door de melodie de tweede keer op een heel andere manier te orkestreren en te zingen slagen Golijov en Upshaw er in om identiek hetzelfde notenmateriaal toch een heel ander karakter te geven, wat 'Wa Habibi' een verbluffend rijke sound mee geeft.
Meer over Osvaldo Golijov
Verder bij Kwadratuur
Interessante links
