De Amerikaanse componist James Tenney werd geboren in Silver City, New Mexico, maar groeide op in Arizona en Colorado. Hij studeerde piano en compositie bij onder andere Edgard Varèse, John Cage en Harry Partch. Hij maakt deel uit van de ensembles van deze laatste twee en van die van Steve Reich en Philip Glass. Zijn interesse in de wetenschappen bracht hem er toe inspiratie te zoeken bij de stochastiek en de informatietheorie. Hij was aanvankelijk vaak bezig met computermuziek, maar legde zich later meer toe op muziek voor conventionele instrumenten, waarbij hij graag gebruik maakte van alternatieve stemmingen en tapedelay. Tenney overleed in 2006.
Ondanks zijn docentschap aan diverse universiteiten zou Tenney nooit de bekendheid verwerven van zijn leermeesters. In 'Perspectives of New Music' was hij slechts goed voor een kwart pagina op de meer dan 650 bladzijden die het werk in totaal telt. Erkenning kwam er uit een minder voor de hand liggende hoek toen 'Having Never Written a Note for Percussion' te horen was tijdens de Goodbye 20th Century-tournee van de rockband Sonic Youth.
Over de audio
Met 'Critical Band' wordt duidelijk hoe perceptie en wetenschap Tenney inspireerden bij het componeren. De titel verwijst naar
critical bandwith, een interval tussen twee noten dat zo klein is dat er uitzonderlijke auditieve fenomenen veroorzaakt worden. Wanneer twee tonen verschillen, maar het onderscheid te klein is om echt waargenomen te worden, ontstaat er één klank waarin pulserende beats optreden, een verschijnsel dat in het stuk van Tenney duidelijk waarneembaar is.
In 'Critical Band' vertrekt Tenney vanuit één noot (440 Hz), waarvan de instrumenten zich stelselmatig en symmetrisch verwijderen. De basistoon blijft hoorbaar dankzij het gebruik van een tape. Door het steeds groter wordende verschil tussen de basishoogte (tape) en de instrumenten veranderen de beats in de tonen van ritme en regelmaat.
'Critical Band' werd geschreven in opdracht van het ensemble Relâche, New Music America 1988 – Miami, The Ensemble for Contemporary Music en The Pew Charitable Trusts.
Meer over James Tenney
Verder bij Kwadratuur
Interessante links
