De carrière van de Schotse componist James Dillon is een goed voorbeeld om het belang van een studiekeuze te relativeren. De man begon zijn muzikale leven in een traditioneel doedelzakensemble, om vervolgens in een rockgroep terecht te komen. Daarna studeerde hij achtereenvolgens kunst en design, linguïstiek, piano, akoestiek en wiskunde, waarbij hij zich tussendoor nog verdiepte in Indische ritmes en elektronische muziek. Als componist is hij echter autodidact, al doceerde hij het vak zelf wel aan verschillende internationale instellingen. Door sommigen wordt hij in het vakje van de nieuwe complexiteit gedrongen - iets waar zowat elke Britse hedendaagse componist wel aan ten prooi valt, maar wat bij Dillon maar voor enkele van zijn werken opgaat.
Over de audio
In de 'Traumwerk'-reeks focust James Dillon op de viool. Het instrument wordt in drie verschillende duo's geplaatst: in Boek 1 komen enkel vioolklanken aan bod, Boek 2 brengt viool en klavecimbel samen en Boek 3 is geschreven voor viool en piano. 'Traumwerk Boek 1' won in 1998 de Royal Philharmonic Society Prize. Ictus, het Brusselse ensemble dat ook de opnames voor deze audio verzorgt, zal op het Transit festival een selectie spelen uit boeken één en twee.
De titel van het werk verwijst naar aantekeningen die Albrecht Dürer aanbracht in het gebedsboek voor keizer Maximiliaan. Net als Dürers aforismen zijn Dillons stukjes kort en bevinden ze zich in de marge (in die zin dat ze niet erg centraal staan in de muziekgeschiedenis). 'Traumwerk' refereert ook naar het mysterieuze en naar hoe alles verdraaid en met elkaar vermengd wordt in een droom.
Zo worden in 'Traumwerk' nr. 1 en 2 de tegengestelden van conventionele en grensverleggende muziek door elkaar gehaald. Nr. 1 (0'00"-0'55") begint met een irrationele, onstabiele explosie van geluiden: microtonen, ruis, geen vaste ritmische puls. Na een tijdje komt er toch een zekere orde in, vooral door het ritmische ostinato dat eerst in de eerste viool en wat later in beide violen de bovenhand krijgt. Ook de toonhoogte wordt geleidelijkaan standvastiger, met toonladderachtige motieven die eerst onzeker door de mistige ruis priemen, om dan vastberaden naar voren te komen.
Nr. 2 (0'56"-02'21") heeft een structuur die veel logischer aanvoelt en een aantal motieven naast elkaar poneert. Toch is de samenhang hier al groter dan in nr. 1 - al blijft het bij een korte opeenvolging van emoties, zonder veel uitwerking. Qua gebaar leunt Traumwerk wat aan bij het expressionisme, waarmee het uiteraard ook de fascinatie voor dromen gemeen heeft. Dillons werk is echter veel scherper en onvoorspelbaarder, en hij stelt de romantische gestiek graag in vraag door ze te confronteren met bizarre capriolen.
Meer over James Dillon
Verder bij Kwadratuur
Interessante links
