De Afghaanse rubâb (rubab) speler Homayun Sakhi werd geboren in Kabul in 1976. De muzikale traditie waarin hij staat, gaat terug tot het midden van de 19de eeuw toen de Amir van Kabul muzikanten uit Noord India naar zijn hof haalde, meteen een verklaring waarom Sakhi's muziek heel wat Indische invloeden laat horen. Het bleef echter niet bij deze kruisbestuiving, want het feit dat Sakhi opgroeide in Kuchech Kharabat (dé muzikantenwijk bij uitstek van Kabul) zorgde er voor dat hij eveneens in contact kwam met Perzische klanken, Indische filmmuziek en klassieke en popmuziek uit het westen.
In 1992 ontvluchtte Sakhi met zijn familie het door de strijd tussen verschillende krijgsheren tot een slagveld herschapen Kabul en week uit naar Peshawar in Pakistan. Door de opkomst van de Taliban, die de muziek niet erg genegen waren, weken meer Afghaanse muzikanten van diverse tradities uit naar Pakistan, waardoor deze periode opvallend genoeg een heel vruchtbare werd voor de Afghaanse muziek, maar dan wel op Pakistaanse bodem.
Na de val van de Taliban in 2001 keerden veel Afghaanse muzikanten terug naar hun vaderland, maar Sakhi trok naar de VS en kwam terecht in Freemont, California. Daar richtte hij zijn tweede muziekschool op (een eerste had hij gesticht in Pakistan), begon er samen te werken met tabla-speler Toralay Hashimi en in 2006 verscheen op het gereputeerde label Smithsonian Folkways een album van het duo in de reeks 'Music of Central Asia'.
Over de audio
'Kataghani' is veruit de kortste track uit 'The Art of the Afghan Rubab'. Met amper vier minuten komt het stuk zelfs niet in de buurt van de twee raga's die de plaat vervolledigen en die elk meer dan een half uur in beslag nemen.
'Kathagani' is een stuk in de volkse muziektraditie van Kataghan in het noorden van Afghanistan. Sakhi's stijl ligt hier in de lijn van de muziek die doorgaans gespeeld wordt als achtergrondmuziek in theehuizen. Deze "bescheiden" afkomst doet echter geen afbreuk aan de elegantie van het klinkende resultaat. De fijnbesnaarde articulatie en de ritmisch soepele drive zorgen er voor dat het stuk gedurende vier minuten doordendert: niet als een verpletterende, stomende pletwals, maar ook niet minder onhoudbaar. De grote opbouw van de raga's blijft hier echterwege en Sakhi laat zich horen als een heel melodisch gerichte muzikant, waarbij lijnen gevarieerd en veranderd worden binnen een duidelijk tijdskader. Ook de westerse luisteraar kan deze muziek dus gemakkelijk volgen, zeker wanneer hier en daar melodische fragment herhaald worden. Wie op zoek gaat naar heel duidelijke refreinen mag wel gewaarschuwd worden voor de inventiviteit van de rubâb-speler: de herkenning verdwijnt even snel als ze gekomen is.
Sakhi is in deze opname te horen samen met tabla-speler Toralay Hashimi.
Meer over Homayun Sakhi
Verder bij Kwadratuur
Interessante links
