Van 23 tot en met 26 januari vinden, net als vorig jaar, het Internationaal Filmfestival Rotterdam en het magazine Gonzo (circus) elkaar weer voor enkele boeiende concertavonden. Zoals het het festival betaamt, staat er naast muziek ook veel audio-visuele kunst geprogrammeerd waarvan het audioluik mooi wegblijft uit het gemakkelijke vaarwater van de traditionele (film)muziek: helemaal in de lijn die het magazine Gonzo (circus) al van bij het ontstaan in 1991 aanhoudt.
Als er een magazine verantwoordelijk is voor het verstoren van de muzikale rust en orde in Vlaanderen en Nederland, dan is het wel Gonzo (circus). Al meer dan twintig jaar biedt het een forum aan muziek die elders zelden of nooit welkom is: van noise, elektronica en beats tot rockabbaraties waar nationale radio en tv liever bij weg blijven.
Wie een exemplaar van het tweemaandelijkse magazine aanschaft, krijgt er steeds een nieuwe Mind the Gap-cd bij: een compilatie waarmee het magazine het gedrukte woord ook muzikaal tot leven brengt en tevens de naam van het festival in het kader van het IFFR.
Bricoleurs
Dat Gonzo (circus) een zwak heeft voor muzikanten die zich in de marge bewegen, wordt op de Mind the Gap Nights in de eerste plaats duidelijk door het groot aantal geluidsknutselaars op de affiche: muzikanten die met het klassieke instrumentarium of de bekende elektronica geen genoegen nemen en op zoek gaan naar hun eigen klanken.
The Durian Brothers
Ook Jonathan Reus kiest voor heel herkenbaar materiaal dat op een hoogst oneigenlijke manier gebruikt wordt. Bij hem geen Technics platenspelers, maar oude iMacs die op hun kop gegooid en opengevezen worden, zodat de circuits bloot komen liggen voor manipulatie en bewerking. Van veel herkenbare patronen is hier geen sprake: Reus kiest resoluut voor de noise. Minder chaotisch en random klinkt de muziek van de Amerikaanse instrumentenbouwer Derek Holzer. Tegenwoordig is die vooral actief met zijn tonewheels, waarbij ritmische patronen verkregen worden door licht te projecteren op geperforeerde, draaiende schijven die het doorlaten, dan wel afblokken. Hierdoor bereikt het wel of net niet de cel die het geluid genereert. Door het combineren van verschillende schijven en het manipuleren van de draaisnelheid creëert Holzer patronen waarin vaak herhalende structuren merkbaar worden.
De stoet knutselaars bevat verder John Hegre die samenwerkt met Greg Pope voor een audio-visuele performance met diaprojectors en Kaboom Karavan, het muzikale alias van Bram Bosteels. Met een zelfgeknutselde daxofoon, een klankschaal, telefoonmicrofoons, een gitaar (vooral alles behalve de klassieke akkoorden) en alles wat verder nog in de koffer past, boetseert Bosteels iets wat zweeft tussen nummers en klanksculpturen. Voor het IFFR krijgt hij daarbij visuele ondersteuning van beelden, geleverd door Liesbeth Marit.
Giorgio Moroder
Net iets herkenbaarder gaat Stephan Mathieu te werk. Op zijn laatste release ‘Un Cœur Simple’ zorgt hij met phonoharp (Colombiaanse citer), draaitafels, gamba en een analoge ARP 2600 synthesizer voor dromerige en betoverende soundscapes. Breed, rijk en gelaagd blijven die steevast toegankelijk, waarbij ze echter wel de volle concentratie van de luisteraar opeisen. Op 25 januari brengt Mathieu alvast de phonoharp en een kortegolfradio mee, waar hij dan via live processing mee aan de slag zal gaan.
Keith Rowe
Nog zo iemand die in zijn meest recente gedaante niet vies is van wat herkenbaarheid in het geluid is de uit Rusland afkomstige Ivan Pavlov, of ook CoH. Deze sparringpartner van Coil, tevens lid van het befaamde Raster-Noton collectief, flirt zowel met minimalisme, gekartelde noise en geërodeerde beats als met melodieën die een duidelijke sympathie voor Giorgio Moroder verraden. Op de Mind the Gap Nights zorgt hij voor de muziek bij ‘Colterrain’ van Tina Frank die tevens het artwork deed voor CoH’s recentste release ‘Retro 2038’.
Finse invasie
Sasu Ripatti
De hoofdmoot van Finse invasie is te horen op de slotdag met oude(re) films en soundtracks van Erkki Kurenniemi en de op het geluid op oude tapes gebaseerde muziek van Mikko Ojanen & Petri Kuljuntausta. Het laatste concert van de Mind the Gap Nights 2014 komt voor rekening van band Circle die samen met de beelden van Mika Taanila tekenen voor een eclectisch slot. Van hun samenwerking verschijnt binnenkort de lp ‘SSEENNSSEESS’, waarop Circle even stevig als kitscherig uit de hoek komt, inclusief theatrale vocalen. En daarmee is Circle meteen een van de meest mainstream acts op de Mind the Gap Nights. Een straf festival dat dat kan zeggen.
