Midden februari heeft voor de tiende en laatste maal het festival Kulturama plaats met films, literatuur en theater, media- en beeldende kunst, circus en veel muziek verspreid over heel Leuven.
Het muzikale luik van Kulturama valt uiteen in drie delen, die focussen op respectievelijk jazz, klassiek en pop. De meeste rek zit er duidelijk op dit laatste “genre”, dat ruim geïnterpreteerd wordt: van zachte, poppy rock tot dubstep. De meest opvallende namen van Kulturama in de popsector staan traditiegetrouw geprogrammeerd in het kunstencentrum STUK in het kader van het multimediafestival Artefact. De blikvanger dit jaar is de Britse twintiger Russell Whyte die als Rustie geldt als het nieuwe wonderkind uit de stal van het befaamde label Warp. Net als zijn labelgenoot Hudson Mohawke (nog zo’n jong talent) komt Whyte uit het Schotse Glasgow en werd zijn debuut-cd ‘Glass Swords’ opmerkelijk enthousiast onthaald in de pers. Het toonaangevende magazine Wire plaatste het album zelfs op de tweede plaats in de lijst van releases uit 2011.
Een andere opmerkelijke naam op de affiche van Artefact is de Noorse jazzpianist Bugge Wesseltoft, de man achter het Jazzland label. Hoewel zijn naam vaak geassocieerd wordt met de “elektronische jazz” klinkt zijn muziek vaak zo zweverig dat die evengoed aansluiting vindt bij de nieuwe lichting pianominimalisten. Dat is niet minder het geval wanneer hij, zoals op het album ‘Duo’, samenwerkt met de Duitse producer Hendrik Schwarz met wie hij ook in Leuven te horen zal zijn.
STUK laat nog meer intieme pianomuziek horen met de zoeterige songs van Nils Frahm die een avond deelt met Anasatz der Maschine. Deze groep van Mathijs Bertels (oorspronkelijk een eenmansproject) levert van het meest fijngevoelige elektro-akoestische werk dat België rijk is en komt haar derde album ‘Heat’ voorstellen. Het gesproken woord wordt op Artefact vertegenwoordigd door de Brit Scroobius Pop en zijn Amerikaanse collega B Dolan.
Wie het meer in de rocksector zoekt kan twee dagen eerder in het Depot terecht voor Gavin Friday en een optreden met de eerste drie laureaten van de wedstrijd Rockvonk, aangevuld met enkele vrouwelijke revelaties uit de open-mic sessies van het Depot.
Gedurende de dagen van Kulturama is er nog meer “popmuziek” te horen, waarbij Jaune Toujours wat buiten categorie valt: zowel met het folkgekleurde van de muziek als met het uitzonderlijke niveau waarop deze band speelt. Wie hen gratis wil meemaken kan op 16 december om 22u terecht in café De Libertad.
Net als bij de concerten in de popsegmenten is ook de programmatie in de jazzsector een mengeling van binnenlandse en buitenlandse namen. De meest in het oog springende verschijning is die van de Amerikaanse pianist Bill Carrothers die op 17 februari in de Leuvense Stadschouwburg te horen is in een double bill: solo en in trio met zijn landgenoot Drew Gress op bas en de Belg Dré Pallemaerts op drums.
Die is niet van die aard dat ze meteen de grote, wilde verhalen oplevert. Carrothers beweegt zich in de “klassieke” jazztraditie: lyrisch, rijk en gestileerd, waarbij hij heel persoonlijk uit de hoek kan komen. Op zijn laatste solo-album ‘Excelsior’ beschrijft hij in korte, nostalgisch-romantische en sepiakleurige improvisaties het gelijknamige Amerikaanse plaatsje waar hij opgroeide. Op YouTube is dan weer een fraaie opname te vinden waar hij de ‘Imperial March’ uit ‘Star Wars’ omtovert in een volwaardige jazzballad, alsof John Williams het altijd zo bedoeld heeft.
Andere buitenlandse gasten zijn dichter-drummer William Hooker (gratis op de slotdag van Kulturama in het STUK café) en het Britse The Cinematic Orchestra, de band rond Jay Swinscoe die jazz met triphop en semiorkestrale ambities combineert tot een even luxueus als toegankelijk geheel waarbij ze vaak de filmische tour op gaan.
De Belgische jazz wordt onder andere vertegenwoordigd door het trio van gitarist Maarten Decombel dat jazz mengt met traditionele muziek uit verschillende streken, het funky Root en Dree Peremans’ Rebith::Collective dat zich meer in de klassieke bopafdelingen beweegt. De Big Band van het Lemmensinstituut (o.l.v. Brussels Jazz Orchestra-aanvoerder Frank Vaganée) duikt het verst in de jazzgeschiedenis en zal op de openingsdag van de cultuurvierdaagse te horen zijn met het repertoire van Duke Ellington.
Die voorlaatste dag van het festival is het drummen voor de klassieke muziek, want naast het Ensemble XXI zijn die dag ook de muzikanten van het Odysseia Ensemble te horen op verschillende locaties in het M-Museum Leuven. Het Collegium Frascati speelt werken voor strijkkwartet en klarinet van de 20ste eeuwse componisten Samuel Barber, Philipp Glass en Gerald Finzi en in de kapel van het Heilig-Hartinstituut in Heverlee treden de koren Musa Horti (Heverlee) en Ishango (Namen) samen en afzonderlijk op. Het wordt voor de liefhebber van klassieke muziek serieus keuzes maken, maar nog niet half zo erg als voor de muzikale omnivoor. Kulturama zet met haar laatste editie een waardig orgelpunt achter tien jaar culturele werking in Leuven.
