Met een uitgelezen mix van hedendaagse muziek en klassiek repertoire luidt het KlaraFestival begin september de start van een nieuw concertseizoen in. Daarbij ontdoet de radiozender de toeschouwer van alle mogelijke oogkleppen via een programma dat zowel jong als oud(er) moet kunnen aanspreken.
Het klassieke orkest
Naar aloude gewoonte komt het KlaraFestival met enkele grote namen uit de klassieke wereld aandraven. Vorig jaar werd het publiek bijvoorbeeld Maurizio Pollini en Mariss Jansons met het Concertgebouworkest beloofd, een concert dat om gezondheidsredenen bij pianist en dirigent niet kon doorgaan. In de plaats kwamen Haitink en jong virtuoos Till Fellner het Klarafestival besluiten met een concert dat een enorme indruk naliet. Deze keer mag alweer een gerenommeerd dirigent het slotconcert invullen. Sir Roger Norrington en het Mahler Chamber Orchestra brengen niet alleen Schuberts achtste symfonie, maar ook liedcyclus ‘Les Illuminations’ van Benjamin Britten tot leven, dit bovendien met wereldvermaard tenor Ian Bostridge. Hoewel een zanger met gesten, geldt de man als een absoluut Britten-kenner. Hoewel de zanger in zijn opera’s tot nog toe niet altijd overtuigend was, blonk hij telkens weer uit in het bescheidener opgezet repertoire van de componist. Daarom is het dus uitkijken naar wat de tenor van Rimbauds georkestreerde gedichten zal maken. Met Norrington heeft Bostridge in ieder geval een rots in de branding naast zich, die telkens vanuit een enorme partituurkennis en specialistische benadering zoekt naar een authentieke lezing met een hedendaags gevoelsaspect.
René Jacobs (foto: Marco Borggreve)
Ook dirigent
René Jacobs is dit jaar van de partij, deze keer zelfs officieel als “centrale gast”. Zijn concertante versie van Joseph Haydns opera ‘Orlando Paladino’ wordt reeds op de tweede festivaldag geprogrammeerd. Dat Jacobs een onbetwistbaar kenner is van het Barokke en classicistische repertoire, hoeft inmiddels niet meer gezegd. Het
Freiburger Barokorchester staat hem bij in wat een levendige vertelling van het komische verhaal moet worden. Dat tenor
Stéphane Degout bovendien de titelrol voor zijn rekening neemt, verklaart allicht waarom BBC Music Magazine reeds sprak van een “consistently good concert”. Ruim een week later is Jacobs weer op post in BOZAR, deze keer met de
Akademie für Alte Musik Berlin (Akamus) onder zijn hoede. Zijn brengen een concertante versie van ‘Aci, Galatea e Polifemo’, een van Händels Italiaans-geinspireerde komedies.
Het vierde orkestbezoek binnen het KlaraFestival kadert, zoals ook tijdens vorige edities het geval was, binnen de Brusselse European Gala Concerts. Dat heeft zijn weerslag op de prijs van een ticket en op de klederdracht van het aanwezige publiek, maar het programma is er niet minder avontuurlijk om. Dirigent
Vladimir Jurowski komt met zijn
London Philharmonic Orchestra immers aanzetten met een mengeling van Liszt, Rachmaninov, Scriabin en Mussorgsky. Rond ‘Prometheus’ van Liszt en Scriabin is het programma opgebouwd, waarbinnen de rapsodie op een thema van Paganini (Rachmaninov) voor extra spektakel moet zorgen. Rachmaninov-kenner
Nikolai Lugansky beweert de pianopartij foutloos te kunnen vertolken, en of Jurowski fijnzinnig genoeg is voor Scriabin kan men aannemen, maar vast staat de bewering in ieder geval nog niet.
Kleinere ensembles
Als tegengewicht voor de toporkesten is er op het KlaraFestival natuurlijk ook kamermuziek te horen. Zo speelt
Christophe Rousset, bekend als artistiek leider van
Les Talens Lyriques, een solo namiddagconcert op klavecimbel, met uitsluitend eerder obscuur Barok-repertoire op de
pupiter. Later keert diezelfde Rousset overigens nog terug, deze keer in gezelschap van zijn Talens Lyriques. Met een selectie uit Haydns ‘Die Schöpfung’ en ‘Die Jahreszeiten’, maar vooral dankzij een interpretatie van Beethovens ‘Eroica’-symfonie (de derde), wordt dit een concert om reikhalzend naar uit te zien.
Schumann-fans kunnen op hun beurt beginnen watertanden bij het zien van de ‘Spanisches Liebeslieder’ in de festivalagenda. Tenor
Werner Güra, die zijn jongste (met een Diapason d’Or bekroonde) opname aan dit repertoire wijdde, komt ze zelf uitvoeren. Güra’s vocaal kwartet dat tekent voor de uitvoeringen van deze liederen bevat bovendien ook sopraan
Marlis Petersen, eveneens een muzikante die haar naam de voorbije jaren steeds meer vestigde.
Alexander Melnikov (foto: Martin Lengemann)
Voor wie het liever bij het klavier houdt, is niet alleen Rousset een belangrijke passant. Het Russische Harmonia Mundi-wonder
Alexander Melnikov komt in De Munt op de middag immers zijn laatste opname live uitvoeren, met Brahms’ tweede pianosonate centraal. Deze onvolprezen cd getuigt eens te meer van Melnikovs verbazingwekkend grote repertoirekennis en daar maakte de internationale muziekpers gewag van. Een andere interessante cd-voorstelling is die van violist
Daniel Hope, wiens laatste opname voor Deutsche Grammophon naar de naam ‘The Romantic Violinist’ luisterde. Met muziek van Brahms, Schumann, Mendelssohn en zelfs gestorven icoon Joseph Joachim (een violist aan wie veel componisten uit de 19
e eeuw hun werk opdroegen), brengt Hope een ode aan de virtuositeit van Joachim zelf. Strijkliefhebbers kunnen tevens terecht bij het ‘Russian Utopia’-concert van cellist Steven Isserlis, die met Liszt, Shostakovich en Glazounov de grote cello-clichés denkt te kunnen omzeilen.
Eerder avontuurlijk Misschien nog meer dan voor de gevestigde waarden komen muziekkenners massaal op het KlaraFestival af omwille van zijn unieke producties. Op de openingsavond sleutelen (jazz)muzikanten als
Fabrizio Cassol,
Stéphane Galland en
Luc Mishalle aan een knallend openingsconcert, gratis in de Brusselse openlucht. Het contrast met Liszts religieuze ‘Via Crucis’, enkele dagen later te horen met
Ronald Brautigam aan een 19
e eeuwse Bösendorfer, kan moeilijk groter zijn. Diezelfde avond brengt de pianist overigens een wereldpremière van Glowicka’s ‘La Notte’ tot stand, waarvoor tevens de kruisweg van Christus een inspiratie was. Speciaal bij dit concert worden bovendien beelden van Magnum-fotograaf Carl De Keyzer getoond, die een moderne weergave van de “via crucis” zouden zijn. Het vocaal ensemble
Compagnie Bischoff zorgt hierbij voor de zangpartijen.
Behalve Ronald Brautigam en Alexander Melnikov zijn ook
Jan Michiels en
Markus Groh te gast. De eerste brengt een heel scala aan muziek, gaande van Bach tot Kurtag en Holliger. Groh houdt het bij een modern werk in confrontatie met Franz Liszt, die met zijn zoveelste passage op dit festival duidelijk de spilfiguur is. Dankzij controversieel theatermaker Jan Decorte en zijn vrouwelijke artistieke wederhelft Sigrid Vinks zal de bezoeker dat geweten hebben: de twee brengen een omgekeerde parabel die van de dood uiteindelijk leidt tot het leven, waarbij pianiste Claire Chevallier een aantal werken van Liszt zelf uitvoert.
Platform voor opera
Dez Mona
Ook opera is tegenwoordig niet meer weg te denken van de affiche van het KlaraFestival. Eric Sleichims sax-ensemble
Bl!ndman slaat voor een project rond de muziek van Heinrich Schütz de handen ineen met productiehuis Muziektheater Transparant. Ook berucht videokunstenaar Kurt D’Haeseleer levert een bijdrage aan wat een meeslepende symbiose tussen muziek, beeld en tekst moet zijn. Zo mogelijk nog gewaagder wordt bovendien
Dez Mona’s jongste experiment met klassieke muziek. Voor ‘Sága’ deden Gregory Frateur en Nicolas Rombauts beroep op
BOX Music, een klein ensemble met een neus voor het Barokke repertoire. Wat deze versmelting zal geven valt af te wachten, maar op hun site doen de leden van Dez Mona in ieder geval uitschijnen dat het een onvergetelijke performance wordt.
Daarnaast biedt het KlaraFestival ook een podium aan minder vermaarde musici, gaande van beloftevol jong talent tot grotere ensembles of orkesten. Opnieuw heeft de radiozender daarmee te verstaan dat het twee weken durende festival echt “voor elk wat wils” te bieden heeft. Dat een typische festivalsfeer door het ontbreken van een vaste locatie niet echt aanwezig is, wordt eigenlijk gecompenseerd door de uiterst rijke programmatie, waarbij dit jaar vooral de jazz opvallend afwezig gebleven is. Dat het KlaraFestival echter nog steeds de focus erg breed houdt, is een understatement van formaat. Geen enkel concert is immers inwisselbaar voor een ander en onder de noemer “Imagine Paradise” voorzag programmator Hendrik Storme het festival alvast van een dromerige ondertitel die de kalender als gegoten gaat.
Meer over KlaraFestival 2011
Verder bij Kwadratuur
Interessante links
