De vorige editie ligt alweer negen maanden in het verleden. Hoog tijd dus voor een nieuwe tweedaagse Jazz & Beyond Deluxe in Vooruit waarbij naar goede gewoonte de grenzen van de jazz afgetast, uitgerekt en overschreden worden.
Strakke stijl- en genrebenamingen zijn nooit de sterkste kant van het Gentse kunstencentrum Vooruit geweest. Dat de jazzprogrammatie mee mag genieten van deze ruime blik, valt ook weer af te lezen aan deze editie van Jazz & Beyond Deluxe. Dat het echter ook zonder frivoliteiten of zware zijsprongen mag, laat daarbij niet alleen zien dat het de organistoren menens is, maar ook dat jazz in de min of meer klassieke betekenis van het woord geen gedateerd of duf etiket hoeft te zijn.
De “klassieke” inbreng gedurende de eerste dag van het festival (22 november) komt voor rekening van het Billy Hart Quartet. Nochtans begon de carrière van deze ondertussen ruim zeventigjarige Hart niet in de jazz, maar in de soul. Zo speelde hij samen met Otis Redding, alvorens hij aan de zijde belandde van Wes Montgomery, Herbie Hancock, Stan Getz, McCoy Tyner en Miles Davis.
Van het Billy Hart Quartet verschijnt in 2006 een eerste cd ‘Quartet’, zes jaar later gevolgd door ‘All Our Reasons’ op ECM, meteen het album dat de vier in Gent komen voorstellen.
Van een duidelijk andere orde is het Zweeds-Noorse kwintet Atomic van rietblazer Fredrik Ljungkvist, trompettist Magnus Broo, pianist Håvard Wiik, bassist Ingebrigt Håker Flaten en drummer Paal Nilssen-Love. Meer dan tien jaar en evenveel releases lang koppelen de vijf uitgekiende composities aan vrije improvisatie, daarbij niet terugschrikkend voor complexe structuren die details en nuances verenigen met ziedende kracht.
Het kan dan ook niet verbazen dat de verschillende leden van het kwintet ook buiten Atomic van zich laten horen, bij onder andere Side A, The Thing, The Deciders en Angles: soms erg contrasterende bands en formaties waarvan de echo’s geregeld opduiken in de muziek van Atomic.
Onlangs voegde Badenhorst nog maar eens een nieuwe gedaante toe aan zijn muzikale verschijning. ‘The Jungle He Told Me’ is Bandehorsts eerste soloalbum: geen eenzame bedoening, maar een gevarieerd schijfje vol klare lijnen, klankeffecten en multiphonics. Nu eens zet hij in op louter geluid, dan weer kiest hij voor cirkelende motieven die door kleur en harmonisatie van gedaante veranderen: een subtiel spel van details en muzikale evolutie dat een volwaardige plaats heeft in Badenhorst muzikale universum.
Bij het brede publiek is Stetson echter vooral bekend als de saxofonist van TV on the Radio, Bon Iver en Arcade Fire (waarin zijn vriendin Sarah Neufeld de vaste violiste is). Ook vaste bezoekers van Vooruit kunnen rekenen op een Aha-erlebnis, want Stetson deed reeds in maart 2010 de Vooruit aan, toen in het kader van het festival Jazz & Sounds.
Nog zo’n muzikant die opnieuw de weg naar Gent gevonden heeft, is de Noorse pianist Christian Wallumrød. Enkele jaren geleden speelde hij als lid van Dans Les Arbres een opmerkelijk concert in de Theaterzaal van Vooruit, waarbij het publiek plaats mocht nemen op het podium, vlakbij de muzikanten. Geen actie ingegeven door een of ander plan om “het eens anders te doen”, maar pure noodzaak, gelet op de verstilde en delicate muziek van het kwartet.
Dat programma wordt vervolledigd door een optreden van Jazz Plays Europe, een initiatief waarbij zes muzikanten uit evenveel Europese landen (Frankrijk, Polen, Nederland, Slowakije, Duitsland en België) samenkomen om aan een eigen repertoire te werken. In het verleden vaardigde België reeds drummer Lander Gyselinck en pianist Christian Mendoza af. Dit jaar is het de beurt aan saxofonist Nathan Daems om de stem van de Belgische jazz te laten horen in het internationale gezelschap.
Voor Jazz & Beyond Deluxe zijn zowel dag- als combitickets te koop. Meer info is te vinden op de website van Vooruit.