Van 21 tot en met 23 november heeft in Luik de vijftiende editie van het festival Images Sonores plaats. De affiche van de driedaagse is naar goede gewoonte gevuld met gecomponeerde muziek die naast akoestische instrumenten ook elektronica gebruikt. Voor dat laatste aspect staat het organiserende Centre Henri Pousseur zelf in, voor het eerste zoeken ze het dit jaar ook iets verder weg.
Wie in België een concert met elektro-akoestische gecomponeerde muziek bezoekt, kan ze bijna niet missen, de mensen van het Centre Henri Pousseur. Nationaal en international heeft de organisatie een stevige reputatie en een dito know how opgebouwd wat betreft het technologisch ondersteunen van uitvoerders en componisten.
Die expertise komt weer ruimschoots aan bod tijdens deze editie van Images Sonores die op donderdag 21 oktober geopend wordt met een optreden van altviolist Garth Knox. Deze Ier is geen onbekende voor wie zich een beetje thuisvoelt in de wereld van de moderne muziek. Door Boulez gevraagd voor het Ensemble InterContemporain en in de jaren ’90 lid van het befaamde Arditti strijkkwartet, heeft deze muzikant een plaats in heel wat cd-rekken. Al zullen zelfs de bezitters van de schijfjes zich daar niet altijd bewust van zijn.
Garth Knox (foto: François Figlarz)
Het enige werk op de cd dat nog verwijst naar zijn activiteiten in de hedendaagse muziek zijn het eigen werk op de cd en ‘Vent Nocturne’ van de Finse Kaija Saariaho: de grande dame van de hedendaagse “klassieke” muziek. Dit stuk voor altviool en elektronische geluiden, door de violist aangestuurd door middel van een pedaal, zal Knox ook in Luik laten horen. Wie zelf wil experimenteren met de elektronische geluidsbestanden kan die downloaden op de website van de componiste. Veiligheidshalve kunnen ambitieuze knutselaars gewaarschuwd worden dat de combinatie van wind- en hijggeluiden met meer “muzikale” klanken niet meteen voor grote gezelligheid zorgt. Dat dat ook niet meteen het geval is, mag duidelijk zijn met de ondertitels van de twee delen: ‘Sombres Miroirs’ en ‘Soupirs de l’Obscure’. Het werk is dan ook eerder voer voor fans van psychologische trillers die de luisteraar opzadelen met een verstild, maar daarom niet mysterieus, ongemakkelijk beklijvend gevoel.
Het langste werk van de eerste avond is van de hand van de Franse componist Philippe Manoury die net als Saariaho nog aan het IRCAM gewerkt heeft. Voor zijn drie kartier durende ‘Partita I’ werden de meeste geluiden op voorhand opgenomen. Hier wordt het geluid echter mee bepaald door een elektronische sensor op de duim van de violist die de druk meet die op de strijkstok gelegd wordt.
Kaija Saariaho (foto: Maarit Kytöharju)
Naar goede gewoonte maakt het festival op één avond plaats voor jonge geweld. Dit jaar krijgen op vrijdag 22 november de compositieklassen van Michel Fourgon (conservatorium van Luik) en Luis Naon (conservatorium van Parijs) carte blanche. Uitvoerders van dienst zijn de cellisten Jeanne Maisonhaute (vorig jaar te gast met het Tana String Quartet) en Jean-Pol Zanutel, alle twee docent cello aan het conservatorium van Luik.
Vanuit de Franse hoofdstad komen de stukken van Maxime Chandelier, Aurélien Maestracci, Aurélien Dumont en Marcin Stanczyk die allemaal gebruik maken van live elektronica. De Luikse delegatie bestaat uit Jean-Yves Colmant, Patrick Loiseleur, Dimitri Iannello en Alithéa Ripoll.
De zaterdagavond van het festival valt uiteen in twee delen. Het eerste komt voor rekening van percussionist Alexis Bourdon. Die zal te horen zijn ‘Branenwelten 5’ van de Duitse componist Robert HP Platz die ook lid is van de jury die namens het Centre Henri Pousseur de tweejaarlijkse Prix Henri Pousseur uitreikt. ‘Branenwelten 5’ voor percussie en klankband is het vijfde deel in een cyclus van momenteel zes zelfstandige stukken die zo ontworpen werden dat ze ook gelijktijdige uitgevoerd kunnen worden.
Robert HP Platz (foto: Ursula Kneihs)
Het sluitstuk van het festival is ‘innergravity’ van en door de Belgische componist Dimitri Coppe: een verzameling van composities en improvisaties, aangeboden als een “klankkaligrafie” waarbij het blad vervangen wordt door de ruimte van de concertzaal, de inkt door geluiden en het penseel door het elektronische materiaal.
Vaste bezoekers van Images Sonores moeten wel even opletten. Met het vernieuwde Théâtre de Liège heeft het festival een nieuw onderkomen gevonden, vlakbij het Théâtre Universitaire Royal waar de recentste edities plaatsvonden. Een tweede nieuwigheid zijn de inleidende gesprekken met uitvoerders en componisten. Die zullen geleid worden door Cédric Hustinx, manager bij het label Cypres dat naast hedendaagse muziek ook klassiek uit de voorbij eeuwen uitbrengt en met de recentste releases van Aka Moon ook in de jazzrichting denkt.
