Op 2 augustus wordt in Floreffe nabij Namen de twaalfde editie van Esperanzah! op gang getrokken: het begin van drie dagen muziek, straatartiesten en films in het prachtige decor van de plaatselijke abdij.
Het muzikale verhaal van Esperanzah! valt nog het best te vergelijking met dat van Couleur Café, maar dan op kleinere schaal: ideaal dus voor diegenen die niet dol zijn op mensenmassa’s, maar wel op hiphop, reggae, traditionele Afrikaanse muziek, dance en rock.
Verspreid over de podia van de Côté Cour, de Côté Jardin en Découvertes treden er 35 artiesten en bands op, de straatmuzikanten en fanfares die elders te horen zijn niet meegerekend. Inhoudelijke of muzikale profilering van de podia is voor de organisatoren duidelijk niet de grootste zorg, want op alle drie is het komen en gaan van muzikanten van diverse pluimage en nationaliteit.
Vrijdag
Op de openingsdag springt vooral het programma van de Côté Jardin in het oog met onder andere de jonge Amerikaanse zangeres Valerie June die vorig jaar voor het eerst een cd op een label uitbracht. ‘Pushin’ Against a Stone’ (opgenomen met o.a. Booker T. Jones van Booker T. & the M.G.’s) staat vol country, blues, folk en soul. Ze groeide niet voor niets op in Tennessee, waar ze leerde zingen in de kerk. Toch heeft ze geen krachtig, donker of uitgesproken warm geluid ontwikkeld. Een probleem hoeft dat echter niet te zijn, want met haar hoge, lichte en wat scherpe stem krijgt haar muziek net een eigen, wat meisjesachtige toets.
June en Woodkid worden voorafgegaan door de politiek bewuste soul, jazz, funk, reggae en Afrobeat van het Canadese The Souljazz Orchestra, een band waarvan de muzikanten samen vlot dertig instrumenten bespelen.
Op het podium van de Côté Cour is het uitkijken naar Mama Rosin. Zwitserland staat niet meteen bekend als een rockmekka, zeker niet als de gitaren het gezelschap krijgen van Midden-Amerikaanse cajun en zydeco. Het is even wennen aan de Franse teksten van Mama Rosin, maar de band kan ondertussen heel mooie adelbrieven voorleggen. Zo waren ze de backingband van Jon Spencer tijdens diens tour in 2012, waarvoor de Amerikaan bedankte met het produceren van Mama Risons laatste release ‘Bye Bye Bayou’.
Naast Mama Rosin staan voor de eerste dag van Esperanzah! ook de Belgische electrofunkers van The Peas Project op het programma, zes jaar na hun eerste passage en Floreffe, naast de Duitse, uit Sierra Leone afkomstige reggae-singer-songwriter Patrice, producer van het debuut van Selah Sue. De late uurtjes komen voor rekening van de live disco, house en electrorock van Rocky en het Zuid-Amerikaanse dance-duo Goldfish dat ook met live gespeelde instrumenten in de weer is en al eerder het mooie weer maakte op Glastonbury en op Ibiza.
Bij de Découvertes wordt meer de kaart van de wereldmuziek getrokken, met Ikiyago Legacy: Les Tambourinaires du Burundi, de Afro-reggae van de Teranga Band en de alterlatino (wat staat voor een poppy mengeling van reggae en latin) van Chicos y Mendez, inderdaad een verwijzing naar de bekende Zuid-Amerikaanse activist Chico Mendes.
Zaterdag
Op de tweede dag staat het podium van de de Côté Cour in het teken van de reggae, met Protoje & The Indiggnation uit Jamaica, het Franse Dub Inc en de uit Burkina Faso afkomstige Sana Bob die een sterk Afrikaanse gekleurde variant laat horen.
Meer straffe vocalisten zijn er te vinden op de Côté Jardin en ver moeten die niet altijd gezocht worden. Afgaande op de enthousiaste reacties die Mélanie De Biasio kreeg op haar tweede album ‘No Deal’, mag deze uit Charleroi afkomstige zangeres als een van de revelaties van 2013 bestempeld worden. Jazzjournalisten struikelden zowat over elkaar om De Biasio lof toe te zwaaien. Nochtans is haar album geen standaard jazzplaat, hoewel De Biasio’s stem bij momenten wel aan Nina Simone doet denken. Misschien net daarom dat ‘No Deal’ zo’n breed publiek kan aanspreken: van jazz- en filmmuziekfans tot zij die smelten van Sade.
Nog zo’n meteen herkenbare stem is die van Cody ChesnuTT, de gehelmde soulzanger die vorig jaar met ‘Landing On a Hundred’ zijn eerste nieuwe cd in tien jaar uitbracht. De rijke achtergrond van strijkers en blazers laat hij op het podium voor wat het is, maar zelfs met een basic band, blijft zijn muziek sexy en heerlijk soepel, zoals enkele weken geleden nog te horen was op Couleur Café.
Voor het openen en het sluiten van de Côté Jardin wordt een beroep gedaan op respectievelijk de cumbia en chamamé van de Argentijnse La Yegros en de wereldsterren van het Orquesta Buena Vista Social Club met Omara Portuondo en Eliades Ochoa: een succesnummer dat al anderhalf decennium allerlei zalen en weiden doet vollopen, maar waarvan het verhaal zo ondertussen wel wat opgedroogd is.
Het podium met de Découvertes kleurt net als de eerste dag Belgisch. Het Bernard Orchestar, dat ook op andere momenten op het terrein te horen zal zijn, brengt het klassieke Balkanrepertoire en eigen composities. Jawhar & Shibatas van en met de Tunesische singer-songwriter Jawhar Basti zoekt het meer in het Midden-Oosten en beatboxer Primitiv, Belgisch kampioen in 2010 en vice wereldkampioen online een jaar eerder, verdedigt als afsluiter de hiphopkleuren.
Zondag
Meer hiphop valt er te rapen op de slotdag van Esperanzah! en wel verspreid over de drie podia. De Belgische mc’s Scylla en Nina Miskina staan respectievelijk op de Côté Cour en de Découverts, terwijl hun Franse collega Keny Arkana de eer heeft de muzikaliteiten op de Côté Jardin af te sluiten.
Net als Pierlé kwam ook de Malinese Rokia Traoré eerder dit jaar met een nieuwe plaat op de proppen. ‘Beautiful Africa’ laat opnieuw de fris tintelende en schommelende ritmiek van Traorés vaderland horen. Voor dit album kreeg de zangeres, die in haar beginjaren nog samenspeelde met Ali Farka Touré, de hulp van producer John Paris (PJ Harvey, Eels, Sparklehorse). Niet dat ze echt externe hulp nodig heeft om te scoren, want met haar album ‘Bowmboï’ haalde ze in 2003 een BBC 3 World Music Award binnen (een van die weinige muziekprijzen die nog garant staan voor kwaliteit) en zes jaar later kreeg ze de trofee als beste artiest bij de Songlines Music Awards.
Tussen dit elegante vrouwelijke “geweld”, moeten de heren van het Franse HK & Les Saltimbanks zich staande weten houden, maar ze hebben met hun sociaal bewogen rock en reggae dan ook iets te zeggen. Het bewijs daarvan is te horen op hun recentste album, met nummers als ‘Amsterdam’ van Jacques Brel en ‘Indignez-vous’, een verwijzing naar en een eerbetoon aan Stéphane Hessel.
De ereplaatsen op de slotdag zijn echter voor twee oudgedienden: de skapunkers van Mad Caddies en het Britse Asian Dub Foundation, stamvaders van de Asian beats die hiphop, dub en ragga al mixten met Aziatische klanken toen dit nog niet hip was.
Voor de Découvertes wordt ook op de slotdag de nationale kaart getrokken met de rock-funk-brassbandblazers van Human Sound System en de percussionisten van Lokomotiv. Deze slagwerkbende onder leiding van Jo Zanders loopt met zelf gemaakte of verbouwde trommen, shakers, kalebassen en schelpen een heel eigen parcours. Niet bang van complexe ritmes uit verschillende culturen, dito structuren en vooral een opvallend rijk geluid, zijn ze veel meer dan een de zoveelste murga die, bij gebrek aan nieuwer, op het publiek wordt losgelaten.
Naar goede gewoonte is Esperanzah! meer dan alleen muziek. Naast theater en films springt vooral de sociale en ecologische profilering van het festival in het oog, iets waar de organisatie veder in gaat dan hun collega’s van Couleur Café of Sfinks. Verdere info hieromtrent is, net als de randprogrammatie, te vinden op de website van het festival.
