Van 18 tot en met 21 juli viert Dour de vijfentwintigste editie van het festival dat bekend staat als een broedplaats voor aanstormende groepen of artiesten die te koppig zijn om op grote schaal door te breken.
Het begon in 1989 met vijf bands met namen als Gamine en Les Tricheurs. Een jaar later waren onder andere Arno, Jo Lemaire, The Scabs en Noir Désir op de affiche te vinden. Meer dan twee decennia verder is het festival uitgegroeid tot een zeven podia tellend muziekevenement dat 240 artiesten onderdak biedt: van Aba Shanti tot Zomboy. Uit binnen- en buitenland komt indierock, doommetal, dubstep, alternatieve elektronica, drum’n’bass, reggae, hiphop, techno, funky jazz en breakcore van gevestigde waarden - al dan niet op hun retour of bezig aan een comeback - maar vooral van acts die in hun niche heldenstatus hebben, maar nog door een breed publiek ontdekt moeten worden.
Het (over)aanbod is van die aard dat haast niemand de hele affiche kan overzien, laat staan beoordelen. Daarom hieronder enkele suggesties, uit heel diverse hoeken.
PETER MEEUSEN - curator muziek Incubate - http://www.incubate.org
Oddisee is een Soedanees-Amerikaanse rapper die ik onlangs zag optreden op The Great Escape in Brighton. Bij hem geen vervelende mc die het publiek op moet hitsen. Geen bitches, hoes of money. Wel een intelligent brilletje, scherpe teksten en originele beats die het publiek moeiteloos meekrijgen. Een van de betere hiphopshows die ik zag.
Pariah en Blawan hebben de handen ineen geslagen voor dit donkere rauwe technoproject Karenn. Volledig analoog en je ziet de mannen zweten terwijl ze aan hun knoppen draaien. Om in de stemming te komen, kijk eens op YouTube naar hun geweldige Boilerroom set.
Het Noord-Ierse And So I Watch You From Afar ontwikkelde zich de laatste jaren van een zeer harde Mogwai-achtige postrockband, naar de interessantste math- en postrockband van het moment. Zeker live mag je ze niet missen. Het mag dan ook geen wonder heten dat ik ze ook voor Incubate festival in september heb uitgenodigd om te komen optreden. Ik kijk er zeer naar uit.
Het begint een stokpaardje te worden, maar de eeuwige focus van het relatief kleine muziekwereldje (zie ook mijn drie tips hierboven) op UK en US artiesten is nog altijd een erfenis van een vastgeroeste muziekindustrie als je het mij vraagt. Er komen genoeg gave artiesten uit andere (niet-Engelstalige) landen. De Spanjaarden van Mujeres bijvoorbeeld, spelen elke zaal aan gort met hun aanstekelijke surf- en garagerock. Aan te raden als je zin hebt in een goed garagerockfeestje op vrijdag.
PATRICK SMAGGHE - programmator Muziekclub 4AD, Diksmuide - http://www.4ad.be
Dit voorbeeld staat toch wel haaks op de, met hun eigen woorden, kernwaarden van Dour en hun muzikanten. Als je door de teksten van de bands loopt lees je vaak termen als “maatschappijkritisch”, “underground”, “politiek correct”, tot “onafhankelijk”, “DIY”, en zelfs “antikapitalistisch”. Maar een fijne artistieke samenwerking moet wel wijken voor een multinationale pint... heel jammer en onbegrijpelijk is dat.
Enfin, nuchter als we zijn, we gingen het over de muziek hebben en hier onze tips. De Belgische opstelling;
In het doel: Coely, niemand zal durven hard sjotten naar zo'n lief meisje, en wat een uitstraling.
De verdediging bestaat uit Raketkanon, The Black Heart Rebellion, Paon en Amenra (kapitein), ruwe ongeslepen diamanten met een donker explosieve inhoud. Ze schuwen geen enkele tegenstand op het terrein en creëren hun eigen leefwereld op het podium.
Het middenveld wordt bevolkt door Thee Marvin Gays, The Van Jets, Alek et Les Japonaises en The Experimental Tropic Bluesband, rock met uitzwervingen naar blues of pop; speels, duivels, listig en kan makkelijk de tegenspeler op verkeerde been zetten.
In de spits het duo Antwerp Gipsy-Ska Orkestra en BRNS, gouden duo dat Balkan, gipsy enerzijds en popvriendelijke math-rock anderzijds op de groene mat brengt met zodanig veel variatie dat de tegenstand de ene bal na de ander uit zijn netten mag halen.
Deze Jupilermannen nemen het op tegen een select kransje van buiten ons landeke.
In het doel: Erm & Lee Perry omdat deze laatste de zotste der zotten is en een doelman op een muziekfestival er staat voor de show.
De verdediging bestaat uit Pelican, And So I Watch You From A Far, Maybeshewill en Suuns, hard en harder gitaarwerk waarbij vreemde ritmes, abstracte melodieën en romantische zanglijnen elke voetbalhymne verkrachten.
Op het middenveld: Thee Oh Sees, Mujeres, Mark Lanegan en Two Gallants (kapitein), rockbands die er toe doen en waarbij 60's, garage- en blueselementen worden verweven tot een eigen geheel. O ja, de trainer heeft niks te zeggen aan zulke lui.
In de spits Four Tet, Petite Noir en Devandra Banhart die weinig met elkaar gemeen hebben maar op het terrein elkander blindelings vinden mits elektronische en akoestische geluiden/invloeden.
De aftrap wordt gegeven door een Belangrijk Persoon en het publiek zal vooraf uitgedaagd worden alsof de match ieders leven zal veranderen en bepalen. In verband met de muzikanten: ze spelen allemaal 100% live en je hoort enkel de instrumenten die je ook ziet, maar dat is dan weer een andere kwestie... Veel muzikaal genot.
DJ SYNDAESIA - http://www.facebook.com/Syndaesia
Uitkijken wordt het ook naar de set van Skream. De twintigjarige dubstep-pionier verklaarde onlangs dat hij zich afkeert van het genre waar hij met zijn crossover-classic ‘Midnight Request Line’ de koers voor eeuwig van bepaald heeft. Met Magnetic Man bracht Skream samen met partners in crime Benga & Artwork de UK bass music naar de mainstream pop-charts. Op Dour brengt hij dit jaar echter exclusief een experimentele avondvullende set. Naar mijn aanvoelen wordt het een smaakvolle en swingende mashup van disco, house, garage en wie weet zelfs toch een streepje oldschool dubstep: geen moshpits of rewinds, wel een avondje geil dansen dus met je festivalvlam.
Wie toch verlangt naar een stevige portie supersonische agressie gaat best een kijkje nemen bij Eptic op vrijdag. De jonge Belg maakt momenteel furore in de internationale bass-music scene met een waanzinnige sound die de speelsheid van Rusko feilloos combineert met de energie van Skrillex, Funtcase en aanverwanten. Vergeet zeker ook niet een bezoekje te brengen aan nationaal dj-icoon Murdock voor een turbulente drum’n’bass-set met de betere dubplates afkomstig van zijn eigen homegrown labels Radar Records en Broken Music.
Fans van drum’n’bass zullen ook aan hun trekken komen bij Pendulum, eveneens één van mijn grootste helden. Voor mij is deze act met zijn fusie van rock en elektronica nog steeds één van de meest unieke (en tevens meest omstreden) acts die de af en toe zeer grillige d’n’b-scene gekend heeft. Pendulum telt een paar leden minder sinds producer Rob Swire ervoor gekozen heeft om zijn pijlen te richten op EDM-sensatie Knife Party, maar als dj staan ze nog steeds met twee reusachtige monsterpoten stevig overeind. Je bent gewaarschuwd! Nog meer niet te missen dansvloerorkanen: Joy Orbison, Keys N Krates, Dj Shadow en Amon Tobin.
Wie geniet van experimentele kruisbestuivingen en hiphop checkt best ook de optredens van Flume en Wu Tang Clan. Flume is een opkomend producertalent met als output een uiterst energieke en frisse cocktail van eclectische hiphopbeats en soulvolle elektronica. Aan vaste waarde en beruchte rap-sensatie Wu Tang Clan hoef ik niet teveel woorden vuil te maken: just make sure you’re there en bouw gerust een feestje!
WIM THIJS - producer AKS (Addicted Kru Soundsystem) – http://www.aks-music.com
Als er één man veel aandacht verdient is het wel Flume. De 21-jarige Australiër komt met z’n debuutplaat onder de arm naar Europa. Een mix van hiphop, soul en een pak wonky beats en bleeps. De viewcount op YouTube en Soundcloud liegt er niet om. Daarnaast zal ook Oddissee de Lefto stage aandoen. Denk J Dilla met killer vocals en een live band: één van de grootste beloften uit de Amerikaanse hip hop scene en een echte ambachtsman. Zelf producer en mc… een gouden combinatie.
Er is één label waar ik bijzonder veel sympathie voor heb gekregen dit laatste jaar. Het Brusselse (!) Pelican Fly brengt een fris geluid en doet menig dansvloeren ontploffen met een mix van future hiphop, R&B, dubstep,… Zowel labelbaas Dj Slow als Diplo’s poulain Cashmere Cat zullen de revue passeren op Dour. This stuff is fresh!
Daarnaast zijn er nog enkele elektronisch getinte helden die ik zeker niet wil missen. Onder meer Flying Lotus, S-Type, Amon Tobin, Four Tet en Roni Size (drum’n’bass nostalgie) staan bij mij op het programma. De dansbeentjes zullen het geweten hebben! Oh ja, vergeet zeker ook niet te passeren bij Bonobo. Topband en een knaller van een nieuwe plaat. Check Check, Doureuuuuh!
DJ DYSFUNKSHUNAL - http://www.djdysfunkshunal.com
Zoals elk jaar biedt Dour een groot aanbod aan hiphopacts, waaronder telkens ook een aantal Franse groepen. IAM (Invasion Arrivée de Mars), de godfathers van Franse Rap, brachten niet zo lang geleden een nieuw album uit (‘Art Martiens’), en zijn dus ook opnieuw aan het toeren. De Marseillaisers hebben reeds meer dan 20 jaar podiumervaring en brengen pure hiphop: niet te missen. Ook van Franse bodem en zeker het checken waard, Psy 4 De La Rime die vrienden Vincenzo, Soprano en Alonzo meeneemt. Voor liefhebbers van boombap hiphop uit de USA is er dit jaar ook een mooi aanbod. Action Bronson, Apollo Brown & Guilty Simpson, La Coka Nostra zijn stuk voor stuk echte hiphopgroepen die de afgelopen jaren veel stof deden opwaaien in de underground scene. Voor de old school liefhebbers zijn er Jurrassic 5, Ultramagnetic MC’s en de Wu Tang Clan. 2013 Is ‘The Year Of The WU’, dus uiteraard konden deze legendes niet aan de line-up ontbreken. Persoonlijk vind ik niet al hun shows even strak, maar met veel op het podium en tonnen ambiance zijn ze toch de moeite om eens te checken als je hun nog nooit live aan het werk zag of je je hiphop knowledge wat wil verruimen.
Voor de trap en bass addicts is er dit jaar een brede waaier aan acts. Voor de muzikalere trapfans is er ondermeer de avontuurlijke grootheld Rustie, Keys N Crates en Cashmere Cat. Voor de liefhebbers van hardere en minimalistische trap is er UZ, die met keiharde, droge beats slaagt.
Het Dour Festival geeft elk jaar ook kansen aan lokaal talent. Zo word de Belgische hiphopscene dit jaar vertegenwoordigd door Coely , Pitcho en Scylla: stuk voor stuk vette acts van eigen bodem die zeker de moeite zijn om eens live te checken.
Wanneer ik op het Dour Festival ben, probeer ik ook steeds een paar reggaeconcerten mee te pikken. Ik ben zeker niet de grootste reggaekenner, maar persoonlijk vind ik dat deze muziek het beste tot zijn recht komt met een voltallige live band op een zonnige festival weide. Hou je van de conscious rootsreggaevibe, check dan zeker raggakoning Anthony B. Ook het Britse elektronische gezelschap The Bush Chemists, de Italiaan Alborosie en Jah Mason zijn zware aanraders voor de reggae, dub en dancehall heads.
Heb je na al deze acts gezien te hebben nog energie over en zin om nog harder te gaan, ga dan even langs bij de Rampage Stage, gehost door de Belgische drum’n’basskoning Murdock. Camo & Crooked, High Contrast en Andy C zorgen daar voor de nodige drum’n’bass en dubstep tunes, met talrijke moshpits en crowdsurfing tot gevolg. U bent bij deze gewaarschuwd.
JOHAN ROEF - medewerker Kwadratuur - http://www.kwadratuur.be
Vrijdag 19 juli kunnen de liefhebbers van het betere beukwerk hun hartje ophalen op de Cannibal Stage, waar onder andere Amenra op het menu staat. Het vaderlandse vlaggenschip van de transcendentale metal bracht eind vorig jaar 'Mass V' uit op het Neurot label van Neurosis en grossiert nog steeds in een ijzingwekkend intense draaikolk van loodzware riffs en manische vocalen. Live tekent deze kruisbestuiving tussen post-, slugde- en doommetal steeds voor een sonische overrompeling die zijn gelijke niet kent. Al zal de verschroeiende punkmetal van Converge aardig in de buurt komen: het vorig jaar verschenen 'All We Love We Leave Behind' staat opnieuw bol van de schizofrene zang, frenetieke ritmes en kervende gitaren. Deze band heeft zijn status als een van 's werelds meest inventieve en originele hardcorebands niet gestolen. In het kielzog van Amenra en Converge is het tevens uitkijken naar de passage van The Black Heart Rebellion, een Gents kwartet wiens broeierige smeltkroes van hardcore, postrock, folk en blues geen afgelijnde songstructuren nodig heeft om een muzikale hoogmis te evoceren.
De veelheid aan stijlen en genres die Dour steeds kenmerkt uit zich ook op zaterdag 20 juli in een indrukwekkend en gevarieerd programma. Lefto stelt de Boombox open voor de kleurrijke geluidstexturen en verknipte beats van Flying Lotus. De experimentele hiphop en tegendraadse elektronica van de instant klassieker 'Cosmogramma' (Warp, 2010) leverde deze Californische rapper en producer een berg lovende kritieken op. Wanneer de avond valt, deelt Comeback Kid de lakens uit op de Cannibal Stage. Deze Canadezen debuteerden in 2003 met de verschroeiende hardcoreplaat ‘Turn It Around’. Terwijl veel bekende punkbands uiteindelijk uitverkoop houden en overstappen naar een groot label, is dit kwartet steeds zichzelf gebleven. Verwacht geen platvloerse emo of goedkope pathetiek, maar snedige gitaarriffs, extatische houthakkerdrums en welgemeende screams. Of hardcore punk zoals het moet gespeeld worden. Later op de avond mag Venetian Snares het publiek murw slaan met zijn surrealistische mix van breakcore, noise en drum'n'bass. Live gaat de lawine aan hakkelende ritmes en dissonante geluidseffecten steevast gepaard met exuberante geluidsvolumes en een psychedelische lichtshow. Epilepsielijders blijven best zo ver mogelijk uit de buurt.
KOEN VAN MEEL - medewerker Kwadratuur - http://www.kwadratuur.be
Nog zo’n vaste waarde op de affiche is Flying Lotus. Bij zijn eerste passage in 2006 deelde Steven Ellison nog gretig (matige) demo-cd’s uit aan iedereen die interesse toonde. Drie verschijningen, zeven jaar en een platendeal met Warp later, moet hij zich daar niet meer moe in maken. Flying Lotis is immers al enkele jaren het boegbeeld van een generatie producers die vrolijk de regels van de klassieke song- en trackcultuur aan hun laars lappen. Ellisons nieuwe cd ‘Until the Quiet Comes’ mag dan minder versnipperd klinken dan ‘Cosmogramma’ uit 2010, ook nu blijven de producties miniatuurtjes die niet in traditionele vormen te vangen zijn. Zelfs niet wanneer wereldsterren als Erykah Badu en Thom Yorke hun medewerking verlenen. De focus blijft liggen op de uitgekristalliseerde tracks: gelaagd en rijk, afwisselend speels en dromerig. Muziek die eist om beluisterd en niet om niet geconsumeerd te worden.
Nog zo’n fascinerende producer is Gold Panda. Even fijnmazig en klankgevoelig als Flying Lotus, maar nog rijker aan details is het geluid van deze in Duitsland vertoevende Brit om in te verdrinken. Op zijn tweede, eerder dit jaar verschenen album ‘Half of Where You Live’ zijn trouwens opnieuw invloeden van Oosterse en Afrikaanse muziek te ontdekken. Misschien toch niet zo vreemd voor iemand die aan de School of Oriental and African Studies van de Londense universiteit gestudeerd heeft.
Traditioneel staat het Dour Festival ook sterk in de afdelingen stevig en minder stevig gitaarwerk. Niet te missen is de passage van instrumentale post-metal band Pelican die in 2012, drie jaar na de vorige full-cd, met de ep ‘Ataraxia/Taraxis’ op de proppen kwam. Epische melodieën, in steen gegrifte, maar lekker doorrollende riffs en een postrockgelaagdheid die niet vies is van een ritmische twist: Pelican verstaat de kunst om boeiend te zijn, zonder arty te worden.
Met Suuns mag het een decibelletje minder. Vorig jaar was de band nog in bloedvorm tijdens het door hen gecureerde Sonic City festival in De Kreun. Eerder dit jaar kwam Suuns met een tweede langspeler, ‘Images Du Futur’, die opnieuw het heel eigen geluid van de groep laat horen: repetitieve, soms echt minimalistische, maar steeds mooi laag per laag neergelegde electro-gitaarrock. De doordachte sound, soms opvallend sober, klinkt bovendien helder en transparant, waardoor het duistere van Suuns een heel persoonlijke lading krijgt.
Minder bekend, maar in staat om een paar rake lappen uit de delen is het Franse Electric Electric. Dit trio kwam in 2007 naar buiten met enkele goed bedoelde, maar ook wat slordig gespeelde demo’s waarop de band twijfelde tussen rabiate noise en math-rock-achtige structuren. Wat hen toen aan scherpte en songmateriaal ontbrak, heeft de band op haar laatste wapenfeit ‘Discipline’ in veelvoud in huis. Electric Electric is het Franse antwoord op Battles, maar dan zonder hilarische tongval.
En de Belgen? Dat die in prijzen vallen, daar kan gif op ingenomen worden. Al was het maar dankzij de aanwezigheid van de doommetalband Amenra. Hun eerste album ‘Mass I’ dateert al van 2003. Vorig jaar liezen ze na vier jaar relatieve stilte een vijfde studioplaat ‘Mass V’ op de wereld los en dat heeft die wereld geweten. Amenra behoort ondertussen niet voor niets tot de wereldtop wat het gitzwarte, slepende gitaargeweld. Toch klinkt de muziek van de groep niet echt zwaar. De precisie in het samenspel voorkomt alle verlammende loomheid. Eindeloos herhalen is ook niet aan de groep besteed: de nummers zijn die naam waardig en bulken van de sonore details. Dat mocht de verenigde tegenstand vorig jaar op Dour ervaren, toen de Belgen de internationale metalaffiche (met Baroness en Ufomammut toch stevig bezet) met forfaitcijfers op een hoopje speelde.
Ook Belgisch en vorig jaar eveneens indrukwekkend was het Brusselse BRNS. Ze verrasten in 2012 met het album ‘Wounded’, waarmee de groep zich ergens tussen de vindingrijkere, epische postrock en Alt-J parkeerde. Dat ze ondertussen meer in het buitenland spelen dan in België hebben ze dan ook zelf gezocht. En verdiend.
Nog aan te raden werk van eigen boden is er met de duistere postrock van The Black Heart Rebellion: muziek voor nachtelijke rituelen op door de maan verlichte open plekken in het bos, gebruiken en plaatsen waar de goegemeente niet van wil weten. Niet iets, maar veel vrolijker is de funky Wild Boar & Bull Brass Band die met brassbandhiphop niet alleen op de benen, maar ook op het gehoor mikt.
En verder natuurlijk een heleboel acts waarvan een bezoeker zich afvraagt waarom hij die pas op Dour heeft leren kennen.