Onder de vlag Chicago Jazz Connection stelt Sound in Motion enkele opmerkelijke muzikanten uit de (jawel) jazzscene van Chicago voor, verspreid over vijf avonden en vier locaties. Elk optreden van de Amerikanen wordt gekoppeld aan een concert van Belgische tegenhangers, vaak met een Antwerpse inslag.

Chicago is hip in jazzmiddens. Dat was de stad al na het sluiten van de uitgaansbuurt Storyville in New Orleans in het tweede decennium van de 20ste eeuw en later in de jaren ’50 en ’60. Daartussen en daarna eigenlijk ook, zoals elke wat deftig uitgebouwde stad haar eigen muziekwereld creëert. In dat opzicht is de windy city geen unicum, maar dat neemt niet weg dat jazz en aanverwante stijlen er leven.

Net als in andere steden, van New York tot Antwerpen, valt daarbij op dat de muziekwereld niet vrij is van incestueuze tendensen. Muzikanten kennen elkaar uit eigen en andermans ensembles, als clubprogrammator of (in het geval van Chicago) als organisatoren van het Pitchfork Music Festival waar de jazz even ruimte maakt voor hiphop, elektronica en black metal.

Het aangename is echter dat die onderlinge muzikale bloedlijnen de muziek geen centrumzoekende, maar wel een centrumvliedende kracht bezorgt. In plaats van te resulteren in een homogeen en vaak voorspelbaar geluid, pakt iedereen de zaken op een eigen manier aan: van hardcore vrije improvisatie over hardbopjazz tot verstilde, songgerichte muziek.

25 april - Dubbeltjes op hun kant

De openingsavond van de Chicago Jazz Connection heeft plaats in het co Sint-Andries, een locatie die de laatste jaren het toneel was van enkele markante jazzoptredens. Met The Rempis Percussion Quartet is de kans groot dat die traditie wordt verder gezet. In deze bezetting met twee drummers (Frank Rosaly en Tim Daisy) en bassist Ingebrigt Håker Flaten kiest bandleider en saxofonist Dave Rempis (Vandermark 5, Resonance Ensemble, The Engines) immers resoluut voor de vrije improvisatie, maar zoals ‘Montreal Parade’, de vijfde cd van de band, laat horen: met magistrale momenten van communicatie en onderlinge verstandhouding. ‘Montreal Parade’ is meteen het eerste album van het kwartet in nieuwe bezetting, met de Noor Håker Flaten die Anton Hatwich, bandlid van het eerste uur, vervangt.

The Rempis Percussion Quartet
The Rempis Percussion Quartet
De Belgische tegenpool wordt gevonden in Joachim Badenhorst, een van de fijngevoeligste Belgische rietblazers, die na enkele jaren in de VS teruggekeerd is naar Antwerpen. Bij Badenhorst is er geen plaats voor bijkomstigheden: elke klank heeft een eigen plaats en functie en zijn spel is rijk aan nuances: soms melodisch en folkachtig (Mogil) dan weer vrij of klankgericht (International Trio) of alles tezamen (Equilibrium).

Badenhorst mag dan terug in België verblijven, zijn werkterrein is uitgesproken internationaal met eigen bands en een stek in het trio van Han Bennink of Tony Malaby’s Novela. Voor zijn optreden in het co Sint-Andries krijgt hij een duo als tegenspelers: Philip Paquet (ontwerper van het campagnebeeld van de concertreeks) en Gilliom Wernet Claessens die als Cyclop Max een live tekenperformance zullen verzorgen bij Badenhorsts muziek.

27 april – Gretig en psychedelisch

Vanaf de tweede concertavond lijkt het programma de lijnen wat strakker te trekken, zeker wat de Amerikaanse vertegenwoordiging betreft. De vrije improvisatie wordt verlaten ten voordele van duidelijke composities met afgebakende tempi en harmonische schema’s. Vibrafonist Jason Adasiewicz heeft met zijn project Sun Rooms echter een heel eigen omgang met op voorhand vastgelegd materiaal. Klonk het titelloze debuut van Sun Rooms uit 2010 nog wat traditioneel, op opvolger ‘Spacer’ is een heel persoonlijke Adasiewicz te horen. Met een uitgekiend en gedetailleerd gebruik van pedaal en vibrato ontwikkelt Adasiewicz een heel eigen geluid dat meer dan eens op het randje van het psychedelische zit. Bovendien lopen harmonie en melodie bij hem naadloos in elkaar over, waarbij hij graag over de traditionele grenzen van de tonaliteit kijkt.

De gretigheid die Adasiewicz op de cd laat horen, kan bij sommige luisteraars de vraag oproepen waarom hij voor zijn trio Sun Rooms investeert in schitterende collega’s als bassist Nate McBride en drummer Mike Reed (die ook later in de concertreeks nog zal opduiken). Het maakt het optreden in ’t Werkhuys alleen maar interessanter, om eens te horen waar de onderlinge verhoudingen op het podium liggen.

Voor de Belgische inbreng van de tweede avond wordt het afgelijnde pad verlaten met een duoperformance van Sandrine Verstraete die haar poëzie zal brengen met muzikale omlijsting door Sheldon Siegel-cellist Gino Coomans.

3 mei – Songs, maar dan anders

Net als New York oefent Chicago een grote aantrekkingskracht uit op jazzmusici van binnen, maar evenzeer van buiten de VS, niet in het minst op die uit het noorden van Europa. Een van de Scandinaviërs die een vaste waarde geworden is binnen de jazzwereld van Chicago is de Zweedse cellist Fred Lonberg-Holm, bekend van bij de Vandermark 5 en het Peter Brötzmann Chicago Tentet.

Seval
Seval
Met zijn eigen groep Seval keert hij terug naar zijn Zweedse wortels en collega’s. Het kwintet dat buiten Lonberg-Holms cello bestaat uit zang, bas, akoestische gitaar en trompet lijkt mee te surfen op het etherische geluid van andere noordelijke, meer bepaald IJslandse artiesten. Afgewisseld met jazzy en folkachtige elementen kiezen ze voor een overduidelijk songgerichte aanpak, waarbij de vaste vorm van de compositie kan ontbinden tot vrije zwevende passages die echter steeds terug in de vaste plooi vallen.

Ook sterk op nummers gericht is Tape Cuts Tape, de samenwerking tussen Rudy Trouvé (ex-dEUS, ex-Dead Man Ray), zangeres Lynn Cassiers (Lidlboj) en drummer Eric Thielemans (EARR, Lidlboj). Actief sinds 2009 verscheen de eerste en voorlopig enige lp van het drietal in 2010 op het Antwerpse label Heaven Hotel. Daarop surft het trio langs electropop, dromerige gitaarlijnen en repetitieve rock, doormidden gesneden door gitaarnoise: qua geluid al eens iets scherper dan bij de Zweden van Seval, maar met een even grote focus op melodie en ritme.

21 mei - Niets dan vrije improvisatie

Na het geleidelijk aan terugplooien op vaste composities staat de voorlaatste avond van de concertreeks Chicago Jazz Connection helemaal in het teken van de vrije improvisatie met een Amerikaanse allstartrio en een Belgisch improvduo dat uitgebreid wordt tot een kwintet.

Sonore (foto: Ziga Koritnik)
Sonore (foto: Ziga Koritnik)
Wie zegt iets met geïmproviseerde muziek te hebben, kan eigenlijk niet om Sonore heen. Het trio mag dan louter bestaan uit rietblazers, de variatie in het instrumentarium (van klarinet en sopraansax tot baritonsax en tarogato) en de verschillende karakters van de muzikanten maakt van de groep een vat vol tegenstrijdigheden en variatie. Explosieve tegenstrijdigheden en subtiele, want zo vernietigend als Mats Gustafsson in het lage register kan uithalen, zo flexibel springt Ken Vandermark van de ene sfeer naar de andere. Het drietal wordt volledig gemaakt door Peter Brötzmann, de Duitse veteraan en peetvader van de Europese vrije geïmproviseerde muziek.

De drie “ontmoetten” elkaar in 1998 in het Peter Brötzmann Chicago Tentet en traden voor het eerst in de openbaarheid in 2002. Ondertussen is de concurrentie langs alle kanten opgedoken en aangesterkt, maar Sonore’s recentste album, live opgenomen in het Londense Cafe Oto, laat horen dat het trio, tien jaar na haar eerste verschijning, nog steeds incontournable is.

Net als Vandermark, Brötzmann en Gustafsson blijft ook drummer Teun Verbruggen steevast opduiken in nieuwe gedaanten: bij Jef Neve, FES of in een hele reeks eigen bands, zoals Othin Spake. Met Saxofonist en elektronicamuzikant Andrew Claes (Hamster Axis of The One-Click Panther) vormt hij Chaos of the Haunted Spire. Dit duo werd onlangs uitgebreid met breakcore-geluidsterrorist Sickboy (Jurgen Desmet) en vj Natalie Meeusen. Voor het optreden in Trix zal ook gitarist Pierre Vervloesem van het legendarische X-Legged Sally zaliger aanwezig zijn voor een stevige scheut teringherrie en flitsende beelden waarbij zoeken en laten gebeuren centraal staan. En als het er naast is, dan is het maar zo.

1 juni - Respect voor de traditie

Voor de slotavond van Chicago Jazz Connection wordt het eerder aangekondigde concert van Mike Reed’s People, Places and Things vervangen door een set het drumduo Michael Zerang en Hamid Drake: geen ad hoc combinatie, maar een percussietandem die al meer dan twintig jaar terug gaat. Ze speelden allebei met Chicago-veteraan Fred Anderson, waren reeds als duo actief en kennen elkaar uit het Chicago Tentet van Peter Brötzmann. Zowel Zerang als Drake hebben een zwak voor niet-westerse percussie, wat de kleur van hun sets geregeld over de grenzen van de (free)jazz tilt. Met een indrukwekkende staat van dienst en Chicago als thuishaven, vormen Zerang en Drake een volwaardig alternatief voor Mike Reeds band en een logisch sluitstuk van vijf concerten laveren door de geïmproviseerde muziekscène van Chicago. 

Aangekondigd en wel present is het Jozef Dumoulin Trio. Dumoulin is als keyboard- en elektronicamuzikant bekend van het vrij improviserende Othin Spake, maar duikt als “huurling” geregeld her en der op, of is actief met eigen bands als Lidlboj of zijn trio. In deze laatste bezetting klinkt hij echter opvallend minder abstract dan elders. Het Jozef Dumoulin Trio, waarin opnieuw drummer Eric Thielemans te horen is, wordt vooral gekenmerkt door een een poppy of ambient benadering, die van het vorig jaar verschenen ‘Rainbow Body’ een opvallend toegankelijke plaat maakt. Zelfs met een bassist als Trevor Dunn (Mr Bungle, Fantomas, John Zorn) die de line up van het drietal vervolledigt.

Meer over Chicago Jazz Connection


Verder bij Kwadratuur

Interessante links
Agenda
Concertagenda
  • Geen concerten gevonden.