Het Genkse Motives Festival is niet meer. Of beter, het heeft een nieuwe naam. Met de verhuis van het festival naar de culturele site C-mine, heeft men ervoor gekozen het jaarlijkse evenement om te dopen tot C-mine jazz Genk, dat op 12 en 13 november aan zijn eerste hoofdstuk begint.
Net zoals het Motives Festival, legt C-mine jazz Genk de klemtoon op actuele ontwikkelingen binnen de jazz. De jazzmuziek van nu, zeg maar. Vernieuwing is daarbij een optie maar geen noodzakelijkheid. Bezoekers moeten dan ook niet vrezen voor een overdaad aan experiment of avant-garde. Integendeel, de affiche die de organisatie dit jaar in elkaar heeft gebokst, zou een brede schare jazzliefhebbers moeten kunnen bekoren. Met musici als Hamid Drake, Geri Allen, Dan Berglund, Gianluca Petrella en Candy Dulfer, is namelijk een heel gamma aan stijlen vertegenwoordigd.
De juiste mix
Een opvallende vaststelling bij de huidige generaties jazzmusici, is dat ze niet terugdeinzen voor het integreren van elementen uit verschillende, vaak populaire muziekgenres. Daarbij worden de swingende shuffle ritmes van weleer steeds meer vervangen door strakke ritmepatronen, terwijl de traditionele thema-solo-thema-structuur aan belang verliest. Jazzmusici van vandaag kneden hun muziek dan ook naar eigen goeddunken, zonder al te veel rekening te houden met vertrouwde formules en net zo lang tot ze hun eigen geluid hebben gevonden. Dan Berglund’s Tonbruket is daarvan een perfect voorbeeld. Jarenlang was Dan Berglund de bassist in het erg succesvolle Esbjörn Svensson Trio (e.s.t.), dat met het onverwachte overlijden van de pianist in 2008 ophield te bestaan. Met Tonbruket komt Berglund voor het eerst met een eigen project naar buiten. De Zweed lijkt zich met dit kwartet, dat voorts bestaat uit Johan Lindström (gitaar), Martin Hederos (piano en keys) en Andreas Werliin (drums), nog verder van het oorspronkelijke jazzidioom te verwijderen dan met e.s.t. ooit het geval was. Psychedelica en zweverige progrock, vaak zelfs in een kant en klare song gegoten, zijn niet zelden de hoofdingrediënten op hun gesmaakt debuutalbum van enkele maanden geleden.
Ook de Italiaanse trombonist Gianluca Petrella vermengt zijn jazz gretig met andere genres. Met het tienkoppige orkest, de Gianluca Petrella Cosmic Band, zijn dat vooral funk, hiphop en elektronica. De opzwepende mix van dansbare grooves en uitbundige solo’s zijn natuurlijk ideaal om dit festival feestelijk af te sluiten. Ook Hamid Drake’s Bindu kan zondermeer feestelijk worden genoemd, hoewel het opgelegde tempo in dat ensemble een pak lager zal liggen. Met het derde album van Bindu, dat eerder dit jaar werd uitgebracht, richt de onnavolgbare drummer en percussionst Hamid Drake zich namelijk op de reggaemuziek. Zelfs Monk durft hij met dit sextet door de Jamaicaanse riddim-molen halen, wat met de hulp van topmuzikanten als Jeb Bishop en Jeff Parker wel eens tot opmerkelijke resultaten leidt.
Het meest onverwachte geluid zal ongetwijfeld van het Britse Portico Quartet komen. Naast saxofoon, bas en drums is er in dit kwartet namelijk ook plaats voor een zogenaamde hang, een percussie-instrument bestaande uit twee op elkaar geplaatste stalen schalen. De hang wordt met de handen bespeeld en de klank ervan, ligt ergens tussen die van een steeldrum en een xylofoon uit een gamelanorkest. Het Portico Quartet creëert in deze aparte bezetting minimalistische, maar toch erg melodieuze muziek met pulserende ritmische patronen, wat hen regelmatig de vergelijking met Steve Reich oplevert. Terecht overigens, want het kwartet komt meermaals in de buurt van diens magische ‘Music for 18 Musicians’. Na een nominatie voor de Mercury Prize, mocht de groep onlangs zijn tweede album opnemen voor Peter Gabriels label Real World Records, een bewijs dat het deze groep momenteel voor de wind gaat.
Straffe madammen
Opvallend veel vrouwen sieren de affiche van deze eerste editie van C-mine jazz Genk. Een wat onverwachte naam daarbij is saxofoniste Candy Dulfer. Iedereen kent de dochter van Hans Dulfer natuurlijk van de wereldhit ‘Lily was Here’ met Dave Stewart en van haar bezigheden in de funk en soul - Prince kon jarenlang op haar diensten rekenen - maar op de jazzradar is het altijd stil gebleven rond de Nederlandse saxofoondiva. Op haar laatste album ‘Funked Up & Chilled Out’ is het ook al funk wat de klok slaat en men kan er donder op zeggen dat ook Genk voor de bijl zal gaan wanneer Dulfer en haar band eenmaal op toerental komen, jazz of geen jazz.
Een concert dat meer op de fijnproevers is gericht, is dat van pianiste Geri Allen. Zij tekent tijdens het festival voor een soloconcert, waarmee ze de films van Carrie Mae Weems van een muzikale dimensie voorziet. Twee andere straffe dames, percussioniste Marilyn Mazur en harpiste Helen Davies, vinden we terug in een speciaal project getiteld ’A Journey To…’. Dit is een gelegenheidskwartet samengesteld door Mazur en trompettist Palle Mikkelborg op vraag van het Copenhagen Jazz Festival. Het kwartet (met gitarist Mikkel Nordsoe als vierde lid), speelde deze zomer slechts twee keer en ook in het najaar zullen ze welgeteld twee concerten spelen, namelijk op het London Jazz Festival en in Genk. Een vrij exclusieve aangelegenheid met andere woorden, net zoals het concert van het Erik Truffaz 4tet. Truffaz en co komen exclusief voor België hun nieuwe album ‘In Between’ voorstellen. Van trompettist Erik Truffaz is geweten dat hij graag dansbare of groovy elementen in zijn muziek stopt en daarbij niet zelden flirt met popmuziek. Zijn nieuwe album wordt naar verluidt een ode aan de traagheid en de stilte. Daarvoor riep hij de hulp in van Benoit Corboz (piano, Fender Rhodes), Christophe Chambet (bas) en Marc Erbetta (drums).
Genk boven
Het Motives Festival liet zich in het verleden steevast opmerken door de ondersteuning van lokaal talent. De organisatie gaf muzikanten uit de streek een duwtje in de rug door ze een plaats op de affiche te gunnen of door ze tijdens het festival te koppelen aan een buitenlandse gast. Dit jaar gaan ze in Genk nog een stapje verder, want naast een concert van het Glenn Magerman Electric Quartet krijgt het plaatselijke platenlabel Prova een apart podium. Prova werd opgericht door pianist (en tevens Genkenaar) Michel Bisceglia en biedt onderdak aan enkele interessante Belgische musici en ensembles. Twee groepen die recent een album uitbrachten op het label zijn in Genk van de partij: het Pierre Anckaert Kwartet en het project Voices van Nicolas Kummert. Een Amerikaanse ensemble, het Andy Middleton Quartet maakt de line-up van het Prova Records stage compleet.
Het laatste luik van het festivalprogramma is voorbehouden aan jong talent met jamsessies en het internationale project Jazz Plays Europe Laboratory, dat musici uit verschillende Europese landen combineert. Er zijn ook nog concerten van enkele veelbelovende bands uit eigen land. Zo staan het kwintet van zangeres Charlotte Haesen en een ingekorte versie van de Sullivan Street Group, het Sullivan Street Trio met Tim Finoulst, Matt Heyman en Wim Eggermont, de tweede dag op het programma. Wie even aan het drukke concertprogramma wil ontsnappen, kan steeds terecht in de foyer waar een videokunstinstallatie van de Argentijnse kunstenares Marta Graciela Bressi te bewonderen is. Die liet zich voor dit werk inspireren door ‘Minds of Glass’, een elfdelige suite vol eigenaardige klanken van pianist Dirk Schreurs.
Het zal de bezoeker zonder twijfel enige moeite kosten om het uitgebreide programma (vijftien concerten op twee dagen!) af te werken. De meesten zullen dan ook naar alle waarschijnlijkheid hun eigen route uitstippelen, à la carte, zoals dat praktisch altijd de gewoonte is op een festival. Wat het ook wordt, laat het smaken!
