Herfst is steevast het seizoen van vallende bladeren, opkomende depressies, druilerige en kille dagen met lange, donkere nachten … niet meteen iets waar mensen vrolijk van worden. Maar herfst is ook de periode van cocooning, intimiteit, een haardvuur met een stevige borrel en babbel. Om dit muzikaal in de kijker te zetten, hebben de grootste Brusselse cultuurhuizen de handen in elkaar geslagen onder noemer Autumn Falls. Voor het vierde jaar op rij haalt het overkoepelende project een grove kam doorheen concertzalen in onze hoofdstad en denkt in termen van groot, groter, grootst. Het resultaat is een elf dagen durend programma, verspreid over twaalf locaties en met meer dan vijftig optredende bands.
Toch zit dat mistige, intieme en daardoor ook vaak warme karakter wel ergens in de meeste acts verscholen. Zo lag het voor de organisatie voor de hand de Amerikaanse songwriter en multi-instrumentalist Ty Segall terug te vragen. De schenenschoppende virtuoos uit San Francisco mocht vorig jaar op Autumn Falls niet enkel een bordje “uitverkocht” aan de deur van Atelier 210 hangen, maar krijgt nu herkansing in een wat grotere, even gezellige en intieme VK. De rommelpotherrie en energieke, psychedelische popmuziek van Segall heeft op zijn recente plaat ‘Sleeper’ de akoestische kaart getrokken, wat hem automatisch nog dichter bij zijn publiek brengt. Het aantal zijprojecten en samenwerkingsplaten begon wat de spuigaten uit te lopen, dus die “terug naar de eenvoud”-aanpak was meer dan welkom. Daarin toont Segall zich niet enkel pottenbreker in een lo-fi psychedelisch landschap, maar ook een begenadigd songwriter. Charisma en warmte zijn nieuwe troeven die hij opwerpt in twee handen vol songs waarvan de ruige kantjes afgeveild werden. Net wanneer de titeltrack tot heerlijk indoezelen neigt, pakt de troubadour uit met een kruidig ‘The Keepers’, met vette knipogen naar de profetische zielsroerselen van John Lennon. Niet dat de wilde haren daarmee verdwenen zijn natuurlijk. Ty Segall blijft een verpersoonlijking van rock’n’roll met een stevige foert-attitude, stevig behaarde Kurt Cobain grunge-look en bijbehorend sexappeal. Zoals ‘Crazy’ op dit laatste studiowapenfeit weer even heerlijk uit de bocht vliegt met kenmerkende, de hoogte in kruipende stem en zijn hardnekkig rammelende, akoestische gitaarriff, zo zal ook deze passage van de man – die deze keer geen oorbeschermers behoeft – zeker weer de nodige ruigheid bevatten, eentje om nauw te koesteren dan. Ty Segall neemt overigens ook nu weer in zijn voorprogramma zijn vrienden van het zweefpopgezelschap White Fence mee. Hun gezamenlijke liefde voor progrockbands als Yes of Hawkwind, weerspiegelt zich in de groezelige, gelaagde jaren ’60 sound van deze laatste, die voor een meer lawaaierige gitaaruppercut op het podium zal zorgen.
Eveneens zowel mistig als uniek, wordt het unieke samenwerkingsconcert van de Italiaan Teho Teardo en de Duitser Blixa Bargeld, twee nationaliteiten die zich al eerder in broeierige omstandigheden verzoenden. De eerste heeft al de nodige vaarwatertjes doorzwommen in het obscuur landschap als stichter van het industrialcombo Meathead of in samenwerking met ondermeer Mick Harris (Napalm Death) en Lydia Lunch. De ostentatieve Berlijnse performer Bargeld is gekend als jarenlang lid van Nick Caves Bad Seeds en als stichter van de avantgardistische krautrockband Einstürzende Neubauten. Beide componisten hebben inmiddels het hardere gitaarwerk ingeruild voor een breeddenkend experimentalisme, waarin ruimte is voor modern klassieke muziek, percussie improvisaties en elektronische sfeercreatie. Beide multi-instrumentalisten ontmoetten elkaar toen ze samen musiceerden voor het theaterstuk Ingiura, een enthousiaste start voor een langere collaboratie. Afwisselende opnames in Rome en Berlijn resulteerden in het afgelopen zomer uitgebrachte, nogal eclectische maar erg indrukwekkende ‘Still Smiling’. Teardo verzorgt hier ondermeer gitaar, bas, Rhodes en elektronica, terwijl Bargeld zang of spoken word, Hammond, klokkenspel en waterpercussie voor zich neemt. Dankzij hulp van Martina Bertoni (die reeds eerder met Teardo samenwerkte in het abstracte moderne project Modern Institute) met sfeervol cellowerk, violiste Elena de Stabile en het veelbesproken neoklassieke Balanescu Quartet, creëert het duo een dozijn erg mooie, haast dadaïstische sfeerimpressies. Melancholische filmische composities worden hard doorsneden door de morbide creativiteit van beide muzikale titanen. Bargeld fluistert, scandeert en tiert in zowel Engels, Duits als Italiaans met expressieve, poëtische teksten: abstract en indrukwekkend, maar gelukkig ook met enige humor en intimiteit. Teardo zorgt vaak voor een broeierig, soms wat onrustig elektronisch veld dat keurig afsteekt tegen akoestische, klassieke momenten en bizarre percussiepassages. De experimentele achtergrond van het Duits-Italiaanse duo manifesteert zich echter veelal onderhuids en staat in de schaduw van melodie en toegankelijkheid. Mooi maar somber, intiem sfeervol maar ook kil en hard, zalvend maar broeierig: dit zijn elementen die in dit unieke Beneluxconcert van dit gezelschap centraal zullen staan. Kost voor durvers, niet voor haardvuurhangers. Het publiek dat zich openstelt, krijgt als extra een heerlijke opwarmer als Chantal Acda (Sleepingdog, Isbells) die met ondermeer wonderpianist Nils Frahm en virtuoos Broderick een pracht van een solodebuut uitbracht vol zalvende zaligheden. Ook het voor de zoveelste keer herrezen folkpoptrio DAAU, die accordeon, klarinet en contrabas ditmaal verrijkt met het percussieve drumwerk van Jeroen Stevens en met zevende studioplaat ‘Eight Definitions’ een filmische, jazzy groentesoep voorschotelt, staat netjes voor het feitelijke hoofdgerecht.
Was het al opgevallen dat Autumn Falls wel voor unieke belevenissen en projecten kiest, maar niet voor ronkende namen en grote publiekstrekkers? Dat is onderdeel van het geheel, de sfeer, de totaliteit. Zalen als Atelier 210 of undergroundclubs als DNA of Madame Moustache krijgen zo een gepaste plek in het totale project. Vooral die eerste in de rij is rijk vertegenwoordigd, met meer dan de helft van de avonden een specifiek programma. Op vrijdagavond mag er wat meer gewerkt worden richting dansbeentjes. Let op, ook ditmaal speelt een najaarssfeertje in het achterhoofd. Alpha 2.1. speelt een Brusselse thuismatch en is mag zowat als de Goose van het Franstalig landsgedeelte beschouwd worden, met bijbehorende populariteit. Club- en glitterbeats, funky grooves en de hoge zang van Mister Gee zijn de ingrediënten voor de dancecocktail van dit trio. Een deken van warme, analoge klanken is echter op heel de recente tweede studioplaat ‘Eternity’ aanwezig en zorgt voor een wat broeierige, psychedelische onderbouw. Enkele welgeplaatste, tegendraads hakkende ritmen geven het geheel extra pit en intelligentie, zoals een song als ‘My Eyes’ met twee mooi om elkaar kronkelende, totaal diverse fluisterzanglijnen. Op podium wordt de meeste complexiteit en diepe emotie weliswaar weggedrukt door een gezonde dosis humor. De steevast meegebrachte Flashdance-cover ‘ Maniac’ met zijn plastieken synthesizermelodie verraadt een extra voorliefde van Alpha 2.1.: vintage 80’s. Gitaar, ruime drumset en een batterij elektronische apparaten worden ten gepaste tijde aangewend in een voor een dancegroep opvallend dynamische show, soms neurotisch, maar veelal vlot en luchtig. De show van Alpha 2.1. wordt voorafgegaan door het provocerende, wat chaotische danceduo Excuseexcuse. Met zijn tweeën scanderend aan de micro, zoeken zij meer de kilte van industriële elektro op, om die te combineren met de obscuriteit van wave en de woede van hardcore: een spichtige combinatie die op een iets braver niveau ook in de digitale gitaarrapmuziek van het Britse gezelschap Senser terug te vinden is. Bizar genoeg speelt deze politiek geladen band die na de jaren ’90 nu een nieuw leven opzoekt, op hetzelfde ogenblik in zes kilometer verder in de obscure club DNA, ook als onderdeel van Autumn Falls.
