Een van de absolute muzikale hoogtepunten van het op zijn einde lopende concertseizoen 2011-2012 is het concertweekend van 12 en 13 mei in het Concertgebouw Brugge. Hierin worden de late pianosonates van Beethoven als vertrekpunt genomen voor een exploratieve reis in de 20e-eeuwse muziek, met Thomas Manns magistrale roman ‘Doctor Faustus’ als schakel. Dat Alexei Lubimov en zijn leerling Alexei Zuev tekenen voor drie filosofisch geconcipieerde recitals doet alvast watertanden.
Alexei Lubimov
"Klinkende filosofie", zo zou de uitgekiende programmakeuze van Lubimov en Zuev kunnen omschreven worden. In drie recitals linken ze de laatste vijf pianosonates van Beethoven aan avant-garde muziek uit het begin van de 20e eeuw. Op zaterdag worden de misschien wel twee mooiste sonates van Beethoven, opus 101 en 110, gekoppeld aan werk van Stravinsky, Schönberg, Stockhausen en Ustvolskaya, met "traditie en transformatie" als bindend concept. Op zondag speelt het duo eerst de Hammerklaviersonate naast Charles Ives' monumentale 'Concord'-sonate, om later op de middag de twee sonates te spelen die een grote variatiereeks omvatten, opus 109 en 111, en deze te combineren met werk van Bartok, Webern en Adams. Het zoeken naar affiniteiten in analytisch opzicht, of louter in opzet, tussen Beethoven en later componisten is dé manier om minder toegankelijke muziek naar de oren van de luisteraar te zetten.
Alexei Lubimov is de man bij uitstek voor deze programmaties. In zijn laatste cd-opname, de drie laatste Beethovensonates, bewijst hij op fenomenale wijze zowel het analytische spoor als de emotionele lading te kunnen overbrengen. In die zin behoort hij tot de grote Russische traditie van pianisten, in de lijn van Richter en Gilels. Sinds eind jaren 60 is Lubimov, in het spoor van Leonhardt, ook een grote voorvechter van de historische uitvoeringspraktijk, maar hij laat zich niet in een hokje catalogeren. Tegelijk is hij namelijk al jarenlang een pleitbezorger van het uitvoeren van nieuwe muziek, wat hij in de toenmalige USSR vaak illegaal en op de meest onorthodoxe locaties moest doen. Een drievoudige achtergrond dus, die hem een uitzonderlijke internationale carrière heeft bezorgd. Tegelijk de drie werelden die samenkomen in het concertweekend in Brugge.
Alexei Zuev
Naast de drie recitals zijn er bovendien nog andere activiteiten gepland. Op zaterdag zal Jan Christiaens voor het eerste recital een toelichting geven bij Beethovens pianosonates en laat op de avond is er nog een voorstelling van F.W. Murnau's stille film uit 1926, 'Faust. Eine Deutsche Volkssage' met live improvisaties door Frederik Croene, die hierbij zal vertrekken vanuit Beethovens negen symfonieën. Het meest interessante deel is misschien wel de lezing door Stefan Hertmans en Rob Riemen over 'Doctor Faustus', Thomas Manns grootse roman over kunst en politiek. Hierbij zal het Goeyvaert Strijktrio, een ensemble dat zich exclusief richt op avant-garde muziek, de strijktrio's van Schönberg en Webern vertolken, twee werken die ze recent nog meesterlijk op cd vastlegden bij Challenge Classics. Via de roman wordt de Faust-figuur gekoppeld aan de moderne muziek van het begin van de twintigste eeuw.
Een dens concertweekend dus, met Beethoven in het centrum. Verwante meesterwerken van later tijdsperiodes, de link met literatuur en film zijn gegarandeerd en zorgen voor een caleidoscopisch spectrum, wat onmogelijk tot iets anders dan een verrijkende intellectueel-muzikale ervaring kan leiden!
Meer over Alexei Lubimov & Alexei Zuev - Beethoven en Faust
Verder bij Kwadratuur
Interessante links