Met een volledig Austro-Germaans en met contrapunt gelardeerd programma zakte het Arcanto Quartett op 7 maart af naar de Antwerpse Singel. Het blijft een intens genoegen om dit kwartet van solisten bezig te horen, vooral omdat het gespeend is van de profileringsdrang van veel vaste formaties. Een sublieme Mozart zorgde voor magie, bruusk verbroken door een saai 4e strijkkwartet van Hindemith. Die eiste zoveel energie dat zelfs Brahms wat vermoeid klonk.
Arcanto Quartett (foto: Marco Borggreve)
Weinig strijkkwartetten genieten een echte sterstatus. Onder hen vooral vaste formaties zoals het Artemis en Belcea Quartet die zich als zodanig profileren. Soms echter – en hoe wonderbaarlijk! – steekt ook een gelegenheidskwartet er bovenuit. Zo'n verzameling
all stars is het Arcanto Quartett, bestaande uit vier solisten met een drukke solocarrière. Meest furore maken de cellist Jean-Guihen Queyres en altiste Tabea Zimmerman. Beiden hebben niet alleen hun stempel gedrukt op het traditionele repertoire voor hun instrument, ze inspireerden ook al hedendaagse componisten tot het schrijven van nieuw werk. Denken we aan de samenwerkingen van Zimmerman met Ligeti in diens solosonate voor altviool, of de alliantie tussen Queyreas en Boulez. Ook de violisten Daniel Sepec, die zich liet onderscheiden in zijn samenwerkingsprojecten met Andreas Staier, en Antje Weithaas, die vooral samenspeelt met de pianiste Silke Avenaus, hebben al respectabele soloprojecten bij elkaar gespeeld. Maar als ze alle samenspelen in het Arcanto Quartett overstijgt het geheel de som der delen. Dan laten ze hun solistendom nog hoogstens een superbe muzikaliteit en virtuositeit zijn, opgaand in een evenwichtig geheel. Hun opnames tot nu toe bewijzen dat hun benadering werkt. Met een fenomenale Bartok-cd speelde het kwartet zich in de internationale aandacht, maar hun definitieve sterstatus kwam er dankzij een onvolprezen opname met de strijkkwartetten van Debussy, Ravel en Dutilleux.
Met een van Mozarts Haydnkwartetten stond om te beginnen een matuur werk van de componist op het programma. Dat uit zich onder andere door het contrapunt dat zich hierin een weg baant. De weergaloze zin voor nuance en perfectie waarmee deze muziek werd vertolkt, wekt enorme bewondering op. Dat daarna zo'n middelmatig, en weliswaar ook contrapuntisch geladen, werk moest volgen, is zonde. Hindemiths vierde strijkkwartet (het opus 32, soms gecatalogeerd als nummer 5) bevat wat effecten zoals in het harde fugatische begin, of wat enigma in het langzaam deel, maar elke ziel ontbreekt hierin, hoeveel pogingen de uitvoerders ook deden om die erin te krijgen. Dat mensen deze muziek vergelijken met de strijkkwartetten van Bartok getuigt van weinig smaak en inzicht. Bovendien leek het alsof er na dit energie-eisende proces te weinig animo overschoot om met volle overgave Brahms aan te vatten. De muzikanten kwamen wel terug tot zichzelf in deze muziek, zeker vanaf het fenomenale derde deel. Dat er met Tabea Zimmerman nauwelijks een betere altiste voor dit deel denkbaar is, bewees het Arcanto Quartett deze avond opnieuw. Maar de tragiek in het tweede deel en de zonnige sfeer in de finale kwamen toch te weinig scherp aan de oppervlakte.
Arcanto Quartett (foto: Marco Borggreve)
De muziek en het plezier die te vertolken, is wat primeert bij het Arcanto Quartett. Men voelt geen ego in hun aanpak. Op muzikaal niveau stonden de vier op gelijk niveau, helaas niet altijd op technisch of virtuoos gebied. Er was live sprake van enig onevenwicht tussen de hogere en lagere sectie. Dat ligt in mindere mate aan Daniel Sepec, dan wel aan Antje Weithaas die soms briljantie tekort kwam in haar toon. Niets over haar zuiverheid, fraseren of harmoniëren met de rest, het gaat hem puur om die passages waarin de eerste viool nog meer moet schitteren en zingen. Kortom bood deSingel goede kamermuziek met het Arcanto Quartett, maar met te weinig beklijvende momenten om echt herinnerd te worden.
Meer over Arcanto Quartett
Verder bij Kwadratuur
Interessante links
