Tom Pintens draait al jaren mee in Zita Swoon en vond ondertussen ook tijd voor andere groepen als 2000 Monkeys en Flowers for Breakfast. Deze week brengt hij zijn eerste echte solo-album uit, dat zeer toepasselijk 'Tom Pintens' getiteld is. Hij is net naar de tandarts geweest als hij in café Revista op het Antwerpse Zuid binnenwaait. Meteen bestelt hij een cola, want
Je krijgt daar zo'n droge mond van, al die tandartsbezoeken.
Wijsheidstand laten trekken?
Nee, ik ben bezig met een heropwaardering van mijn gebit. Tien jaar lang ben ik niet naar de tandarts geweest en toen ik vorig jaar zeven of acht keer na elkaar moest, vond ik dat het wel mooi was geweest. Die tand van vandaag was er niet goed aan toe, er moet een kroon op. Eerst de zenuw eruit, dan een kroon passen, dan nog eens terugkomen om die te plaatsen. Ik moet altijd mijn best doen om niet te visualiseren wat die tandarts in mijn mond zit te doen met zijn boor. Maar het gaat prima met mij, hoor.
Hoe kan het ook anders als je net een plaat uit hebt?
Dat is waar, ik ben daar heel blij mee. Het is eens iets anders voor mijn doen: ik heb minder geprobeerd de plaat op te vullen met al wat ik maar kon bedenken. Het album is een stuk akoestischer en rustiger dan mijn vorige werk. Er zijn wel wat synths, maar ik heb geprobeerd daar niet in te overdrijven. Ook bij de gitaren heb ik me ingehouden en heel veel takes terug geschrapt. Je kan nummers blijven volproppen en overproduceren. Ik wou het heel simpel houden: eerst een reeks geluiden die ik op mijn computer gemaakt had, dan één gitaar, één piano en één stem en dat is het.
Op de plaat is er toch wel meer te horen dan dat.
Je laat je inderdaad al eens gaan en dan wordt een nummer toch weer iets anders. Voor je het weet ben je uren bezig met extra opnames, waarvan je het grootste deel toch terug wegsmijt. Op het einde heb ik weer wat teruggegrepen naar mijn oorspronkelijke plan, maar het is toch wat rijker geworden dan twee instrumenten en wat geprogrammeerde drums. Allez ja, dat zijn dan eigenlijk geen drums. Er is maar één nummer met een echt drumstel. Kobe (Proesmans, de percussionist van onder andere Zita Swoon, JL) was in de buurt en ik had net drums nodig, dus hebben we die samen even opgenomen. Geen beenhouwersmuziek
Hoe zou je je muziekstijl zelf omschrijven?
Ik maak blijkbaar een speciale soort muziek. Iedereen zegt me dat voortdurend, dus neem ik het maar aan. Niet dat ze me dan een goede uitleg geven. Volgens mij is mijn muziek niet te agressief, maar eerder verhalend. Ik hou wel van mooie arrangementen, je zal me niet snel een nummer zien maken met alleen maar een baslijn, een beat en wat zang. Ik zou het misschien wel proberen, maar later zou ik het toch verder inkleuren. Live speel ik in trio, met op bas Mirko Banovic, die ook bij Arno speelt en aan de drums Aarich Jespers van Zita Swoon. Aarichs drums neigen nogal naar subtiele percussie, het is geen beenhouwer. Hij kan een goede beat spelen, maar dat gaat nooit bombastisch worden. Onze muziek is dus erg naakt, maar de teksten zijn daar goed genoeg voor. Het zijn niet mijn teksten, dus ik mag dat zeggen, hé. Mijn vriendin, Ellen Schoenaerts, heeft ze geschreven. Over de livemuziek ben ik ook erg tevreden: dan gaat dat minimalistische toch weer wel, maar op plaat durf ik dat dan nog niet. Ik wou de plaat heel basic houden, maar het is toch een soort streefdoel om het nog naakter, superbasic, te doen.
Is dat back to the basics gaan niet de trend van het moment?
Dat kan best, maar ik ben nu 14 jaar bezig met pop, rock - hoe je het ook noemt - en er is veel gebeurd in die tijd. Zeker opnametechnisch: je begint met een viersporenrecorder en je vrienden ook, maar dan met een ander model. Als je je cassette daar dan insteekt, dan draait die plots sneller, wow! Later koop je een primitieve Ataricomputer en begin je miditracks te programmeren. En toen kwamen er pc's waar je zogezegd met kon multitracken, maar die liepen gewoon heel de tijd vast. Het is wel leuk dat ik dat allemaal heb kunnen meemaken en dat het redelijk betaalbaar bleef. Vroeger kon ik geen Protools kopen omdat ik geen geld had, maar ondertussen wil ik het niet meer: dat opnameprogramma is mij wat te standaard. Ik heb nu een paar goede computers waar ik echt alles mee kan doen. Maar ik weet nog vanwaar ik kom.
Kunnen je huidige computers op tegen de charme van een viersporenrecorder?
Een 4-track voelt heel intuïtief, maar geeft bijvoorbeeld het probleem dat je nummer redelijk afgewerkt moet zijn voor je het opneemt, anders loop je al snel vast. Als je een stukje van een gitaarpartij opnieuw wilt inspelen, kan je eerst een hele dag op zoek naar de juiste gitaarklank. Op de computer kan ik gewoon knippen en plakken en al opnemend mijn nummer schrijven. Het is ook gewoon supercompact: ik heb op tournee in mijn sacoche een keigoede studio bij, zo'n Macbookje met een goede geluidskaart en een micro. Als je wilt kan je daar een geweldige plaat mee maken, van klank toch. Je hebt natuurlijk boxen nodig om te mixen, maar dat doen we dan thuis. Ik heb onlangs een huis gekocht, want ik wou mijn eigen studio hebben. Niets riant hoor, gewoon een degelijk huis met een goed uitzicht. Eén verdieping hebben we ingericht als studio en daar hebben we ook de tv gezet. Zo kijken we meteen minder tv, goed hé?
Liefde op het werk
Had je eigenlijk eerst de teksten, of eerst muziek?
Eerst de muziek, ik had wel twee lijnen sluimerende tekst, maar veel meer muziek: een stuk of twintig demo-ideetjes. Daaruit zijn dan een negental nummers ontstaan, sommige uit één idee, andere door een paar dingen te combineren. Het was zoals jammen, maar dan met je eigen demo-opnames. Veel knip- en plakwerk, strofes weghalen, bruggen bijschrijven, eens een modulatie proberen... Ik wou wel in ieder geval goede melodieën. Door de muziek eerst te schrijven had Ellen meer houvast. Ik had de melodieën al ingezongen met tijdelijke teksten, (kijkt naar zijn pakje sigaretten en neuriet) roken is dodelijk, fumer tue, van die dingen. En daar kon Ellen dan mee aan de slag. Maar de melodieën waren er. Ik wou nummers die nog overeind bleven als je ze met één akoestische gitaar speelt. Niet gewoon zo wat plat in het akkoord zingen, maar echt iets meer.
Heb je je vriendin richtlijnen gegeven of mocht ze schrijven wat ze wou?
Ze heeft carte blanche gekregen, alleen heb ik bij een of twee nummers een stukje tekst geleverd of gesuggereerd dat we het over iets anders moesten hebben. Soms heb je een gevoel bij een lied en past daar een bepaald onderwerp niet goed bij. En af en toe heb ik eens een naam veranderd, maar alleen kleine dingen
Voelt de plaat voor jou dan aan als iets van jezelf, of meer als iets van je vriendin?
Het is echt iets van ons. Uw lief staat ook vrij dicht bij u, in het beste geval. Bij mij is dat toch zo. Maar de woorden zijn van haar en vaak weet ik ook vanwaar die komen. De pikante details ga ik je niet onthullen, maar er zitten gronden van waarheden in, vermengd met een heel pak fictie.
Was het niet raar om in het Nederlands te zingen?
Ja, ik ben in 2005 begonnen en het heeft echt een tijd geduurd. Eén nummer, 'Al Die Tijd', had ik al langer in mijn hoofd, maar aan de snelheid waarmee ik die song heb geschreven had het nog tot 2015 geduurd voor de plaat uit kon komen.
Bij dat nummer lijk je je ook nog wat in te houden, terwijl je verder in de plaat zekerder zingt.
Ik heb het dan ook als eerste opgenomen, de zanglijn is dus nog vrij braaf. 'Camping Kobalt' heeft bijvoorbeeld een veel minder evidente zanglijn, dat is uitdagender voor mij. Het wordt wel geen meezinger, vrees ik. Ellen zag het eerst ook niet goed zitten om op die melodie een tekst te schrijven.
En dan nog over een camping.
Voilà! Het had makkelijker gekund, maar ik vond het ook leuk om haar die uitdaging te geven. Om te zien hoe ze zich daar vanaf zou maken. Bruikbare tekst schrijven is behoorlijk moeilijk. In het Nederlands letten de mensen daar ook meer op. Ik zit weliswaar geen grote waarheden te verkondigen, maar ik wil de mensen toch entertainen. Vandaar dat het soms meer verhaaltjes dan liedteksten zijn. De muziek kleurt die dan in en de muziek bepaalde ook mee de sfeer van de teksten.
Zita Swoon
Hoe bevalt je nieuwe rol als vaste Zitagitarist?
Ik ben eigenlijk een slechte sologitarist. Ik heb mijzelf een verbod opgelegd om bluestoonladders te leren op gitaar. Dat pad is zo platgetreden en ik wil ook niet zo afgelikt klinken. Ik ben wel veel beter geworden en heb de gitaar echt leren kennen. Mijn nieuwste vlam is een Spaanse gitaar, met nylonsnaren. Dat is weer een totaal ander gevoel, en dan die klank: net een piano, maar dan een gitaar. Op mijn eigen plaat heb ik wel weer wat teruggegrepen naar de piano, nu ik bij Zita Swoon altijd al gitaar speel. Onze keyboardist, Joris Caluwaerts, heeft ook meer ruimte nu ik geen piano meer speel. Voor de concerten laat ik de piano ook thuis. Het zou belachelijk zijn om ze mee te nemen: ik speel maar één pianopartij op het nieuwe album. Ik laad gewoon mijn versterker in, een pedalenbak en drie gitaartjes, dat is toch heerlijk!
De laatste maanden was er in muziekmiddens veel te horen over de geldproblemen van Zita Swoon. Hoe zit het daar ondertussen mee?
Ik hoor heel de tijd van mensen dat het slecht gaat met onze kas, maar hoe dat juist zit is me een raadsel. Ik weet wel dat optreden in het buitenland bakken vol geld kost: je moet een toerbus inhuren, een chauffeur, roadies... Op tournee gaan brengt eigenlijk niets op, het is gewoon een leuke maar dure uitstap. Dan is het natuurlijk tof dat je subsidies krijgt, maar ik vind het niet meer dan normaal dat dat op een bepaald moment ophoudt. Ik vind dat de overheid moet investeren in goede groepen, maar dat mag geen tien jaar duren. Daarvoor zijn er veel te veel andere leuke groepen die ook steun verdienen. Iedereen moet het een beetje kunnen redden hé. Misschien zijn er wel iets te veel groepen, de ene al wat twijfelachtiger dan de andere, maar het is niet aan mij om te zeggen wie er wel of niet gesubsidieerd wordt. Zelf kan ik leven van de muziek, maar dat komt ook omdat ik voor andere groepen opnames en producties verzorg en al eens een soundtrack maak.
Wat vind je zelf het beste nummer op je nieuwe plaat?
Ik vind 'Stanley' heel geslaagd, dat is een nogal rustig nummer, maar toch heel gelaagd. Het heeft ook een leuke tekst die nogal verhalend is. Niet direct iets voor jonge kerels, maar ik vind het goed dat het wat volwassener is. Het is wel heel moeilijk om te zingen, omdat er veel lange stukken aaneengesloten tekst zijn. Ik wou dat graag zo, maar het was stevig zweten om dat in één take op de plaat te krijgen.
En welk nummer bevalt je het minst?
Goh, ik ben op dit moment met alles blij, maar van 'Lola' had ik misschien iets meer verwacht. Ik kan niet duidelijk zeggen wat het is, maar er ontbreekt iets aan. Aan dat nummer heb ik ook erg lang zitten mixen en dat is meestal een slecht teken. Als je opnames al meteen goed zitten, dan heb je een stevigere basis om van te vertrekken. Dat is genieten: volumes openzetten, hier en daar wat compresseren en je bent er al...
Wat brengt de toekomst voor Tom Pintens?
Volgende week vertrekken we met Zita Swoon voor drie weken naar het Oostblok. Ik ben nog nooit in het Oostblok geweest, dus dat wordt een soort van...vakantie! In april ga ik met mijn eigen groep optreden, een paar keer in de AB-Club en dan nog in de Petrol en in Gent ergens. Het loopt een beetje samen met de release van de nieuwe Zita Swoon, dus dat gaat nog ruzie maken worden. De cd is af en wordt op dit moment geperst om op 30 maart uit te komen. We spelen terug in de nogal akoestische opstelling van de Band in a Box-tournee, maar het zijn wel allemaal nieuwe nummers. Er zitten er weer wat meer Franstalige tussen, denk ik. Allez, dat weet ik, ik was er bij.
