---

Efterklang betekent zoveel als "nagalm", maar mag even goed losjes vertaald worden als "herinnering", wat prachtig aansluit bij de zachte en pure elektro-akoestische muziek die deze Deense band maakt. Aan hun tweede release, de cd 'Tripper' hebben ze een jaar gewerkt en dat laat zich horen. Sterk gelaagd en gemillimeterd staat alles op zijn plaats, inclusief het Groenlands koor dat geregeld het geluid komt verrijken, net als de extra trompet en de twee strijkers uit het Amina strijkkwartet dat ook al diensten bewees aan de IJslandse band Sigur Ros. Efterklangs gitaar- en synthesizerspeler Rasmus Stolberg vertelt waar één en ander vandaan komt en legt meteen het belang uit van het gebrek aan muzikale bagage, Engels met een zwaar accent, en traag werken.

Efterklang lijkt wel een band die constant van gedaante veranderd: ontstaan als een trio, op een geven moment een groep van tien muzikanten en ondertussen alweer in een andere bezetting. Wie of wat is nu eigenlijk Efterklang?

Er zijn zes kernleden in Efterklang. Vijf van de kernleden (Mads Brauer, Casper Clausen, Rasmus Stolberg, Rune Mølgaard Fonseca en Thomas Kirirath, KVM) spelen muziek en de zesde (Karim Ghahwagi, KVM) zorgt voor de video's. Voor de concerten zijn er dan nog extra muzikanten. Momenteel zijn dat er twee, dus in totaal zijn we dan met acht. Vorig jaar waren we met tien. Van de kernleden is Rune Mølgaard Fonseca (pianist) de enige die voor Efterklang nog nooit in een groep gespeeld had. Hij speelde wel klassieke piano op een redelijk niveau. De overige kernleden zijn muzikaal niet echt sterk, technisch gesproken. We hebben namelijk nooit echt muziek gestudeerd. Het enige wat we gedaan hebben als kind, was wat lessen volgen voor verschillende instrumenten en later wat in rockgroepen spelen. En nu proberen we dus muziek te maken zonder echt te weten wat we doen.

Het geluid van Efterklang is heel gedetailleerd en gelaagd. Is er een specifieke reden waarom jullie voor dit geluid gekozen hebben, zoals bepaalde muzikale voorbeelden of inspiraties?

Niet echt. We hebben eigenlijk nooit bewust over ons geluid gediscussieerd of nagedacht en voor het volgen van voorbeelden zijn we niet sterk genoeg. We kunnen alleen muziek maken zoals we dat nu doen. Wanneer wij een klassieke rocksong zouden spelen dan zou dat verschrikkelijk klinken. We hebben dat wel eens geprobeerd, voor de lol, maar opnames zijn daar nooit van gemaakt. We zijn heel slecht in het reduceren van onze muziek. We voegen altijd maar laagjes toe, misschien zelfs teveel. We hebben het echt moeilijk om te stoppen en te zeggen dat een nummer afgewerkt is, dat er geen extra instrumenten of melodietjes meer toegevoegd moeten worden. En zo ontwikkelt ons geluid zich tot een veelgelaagd lappendeken.

Met een dergelijke sound is het niet verwonderlijk dat jullie vergeleken worden met bands als múm en Sigur Ros. Hoe voelen jullie je bij een dergelijke categorisering?

Veel mensen vergelijken ons met Sigur Ros en ik denk dat ze dat doen omdat we dezelfde soort atmosfeer creëren. Ik heb er dan ook geen probleem mee om in dezelfde categorie geplaatst te worden als Sigur Ros en múm op basis van ons geluid. Ik zou wel niet zeggen dat we anderen kopiëren, daarvoor zie ik te veel verschillen. We zitten in dezelfde atmosfeer, maar wij doen dingen die zij niet doen en omgekeerd. Bovendien evolueren we steeds verder weg van de bands waarmee we vergeleken worden en creëren we onze sfeer op een heel andere manier dan bijvoorbeeld Sigur Ros. Meer dan 50% van onze muziek is op computer gemaakt en de wijze waarop wij onze nummers opbouwen is ook iets complexer. Wat niet betekent dat ze daarom beter zijn. Ikzelf zou ons eerder met múm dan met Sigur Ros vergelijken. Die hebben dezelfde band tussen elektronica en akoestische instrumenten, maar we schrijven onze songs op een andere manier dan múm.

Hoe werk je met een band die uit acht of meer muzikanten bestaat? Ontstaan er rollen van leiders en "uitvoerders"?

Die rollen zijn nu vaster dan een jaar geleden. Casper (Clausen), de zanger en multi-instrumentalist en Mads (Brauer) aan de elektronica dragen de meeste nieuwe ideeën aan. Met de andere drie helpen we de muziek afwerken en beslissen welke lijn door welk instrument gespeeld zal worden. Daarna komen de extra muzikanten. We vragen ze dan om dit of dat te spelen, waarop zij dan andere voorstellen kunnen doen.

Hoewel de band reeds in 2001 ontstond is 'Tipper' pas de tweede release, na de ep 'Springer' (mei 2003). Dat is een redelijk rustig werktempo.

Vind je? Ik ken mensen die tien jaar in een band spelen en nooit iets uitbrengen. Ik denk dus niet dat we zo traag zijn. Maar het klopt wel dat we rustig werken. Ik vind trouwens dat elke band de tijd zou moeten nemen om wat songs te schrijven voor ze iets uitbrengen. Efterklank uit 2002 klonk totaal anders dan vandaag en ik vind het maar goed dat niemand ons toen gehoord heeft. Niet dat het zo verschrikkelijk was, maar nu weten we precies wat we kunnen en willen doen, omdat we veel tijd besteed hebben aan het uitzoeken ervan: we moesten immers alleen indruk maken op onszelf en onszelf verrassen.

Heel opvallend op 'Tripper' is het Groenlands koor dat er uitvoerig op te horen is. Waarom die keuze voor een koor?

Ik kende het koor van opnames en toevallig heb ik ze, een maand voor we aan 'Tripper' begonnen te werken, ook live gehoord toen ik op een festival de tent waar zij optraden binnenstapte. Ik was compleet overweldigd door het mooie geluid. Later hebben we ze dan gecontacteerd en ze wilden meewerken. Het was voor ons de eerste keer dat we met een koor werkten. Het beviel ons zo dat we op 'Tripper' ineens maar veel koor gebruikt hebben.

Jullie gebruiken dat koor vrijwel uitsluitend eenstemmig. Is dit een bewuste muzikale keuze of is deze eenvoud ingegeven door jullie muzikaal-technische beperkingen?

Beiden eigenlijk. Als je een koor gebruikt en je hebt veel verschillende stemmen, dan is het niet gemakkelijk om te schrijven zonder in een clichégeluid te vervallen, zeker wanneer je niet getraind bent als koorarrangeur: wie veel stemmen toevoegt kan snel het resultaat van een cliché popkoor krijgen. Het andere element is dat we het heel krachtig vonden klinken wanneer ze unisono zongen. Bovendien is het in nummers waar al zoveel lagen in zitten, moeilijk om nog extra ruimte te vinden voor veel verschillende stemmen. Daarom hebben de koorbijdrages dus eenvoudig gehouden.

Jullie landgenoten van Under Byen kiezen er bewust voor om in het Deens te zingen. Jullie keizen resoluut voor het Engels. Is daar een speciale reden voor?

Casper wil in het Engels zingen omdat hij dat gewoonweg graag doet. Zingen in het Deens is niet zo vanzelfsprekend. Sommigen kunnen dat heel goed, zoals Under Byen, maar wij zijn er niet zo sterk in. Toch zouden we eigenlijk best in het Deens kunnen zingen, want de meeste mensen verstaan toch niet wat we zingen. De keuze voor het Engels is dus niet ingegeven omdat we een breder publiek zouden willen bereiken. Het past gewoon beter bij het geluid.

De volgorde van de nummers is verschillend op de cd en op de vierzijdige vinyluitgave. Waarom?

Dat is eigenlijk zuiver praktisch. Veel nummers op 'Tripper' gaan in elkaar over. Op de cd zijn bijvoorbeeld nummers 2 en 3 aan elkaar gekoppeld. Op vinyl ligt dat moeilijker, daar heb je maar twintig minuten per kant.

Als het doorlopen van nummers en dus ook de volgorde zo belangrijk waren, waarom hebben jullie dan (ook) voor een vinyluitgave gekozen?

De volgorde van de nummers is heel belangrijk voor ons, maar dat wil niet zeggen dat er geen andere combinaties mogelijk zijn. Toen we de tracklijst van de cd bepaalden, hadden we verschillende mogelijkheden. We hebben er uiteindelijk één gekozen, maar misschien wel de verkeerde … Met de vinyluitgave konden we een tweede mogelijkheid uitproberen. Uiteindelijk ben ik van beide volgordes trouwens heel tevreden.

Het vertalen van een minuscule cd-geluid naar een live situatie is geen sinecure. Hoe gaat dit bij jullie?

Het is voor Efterklang echt geen probleem om de muziek live te brengen. Met slechts drie of vier muzikanten zou het heel moeilijk worden, maar we zijn gelukkig een grote band. Het koor kunnen we niet meebrengen, dus worden die partijen naar strijkers of blazers overgezet en doen we andere dingen in de plaats, zoals meer met dynamiek spelen. Ik denk dat het resultaat echt goed is. Sommigen beweren zelfs te goed… Tijdens het optreden zullen er ook een op de muziek afgestemde beelden te zien zijn van Karim Ghahwagi: echt helemaal getimed op elke beat en in tempo. We gebruiken de video dus eigenlijk als een instrument. Onze nummers zijn dan ook heel gestructureerd. We gaan dus niet helemaal loos op het podium, maar we doen wel andere dingen in de plaats. Op de komende optredens zullen we ook nieuwe nummers spelen die wel iets losser zijn en waarbij de video de muziek dus niet zo strak zal volgen.

Voor 'Tripper' hebben jullie een koor geëngageerd en live doen er strijkers en een trompet mee. Zie je Efterklang in de richting van een projectband evolueren, waarbij voor elk project de bezetting gewijzigd kan worden?

De filosofie en de sfeer rond Efterklang zullen altijd dezelfde blijven, maar onze cd's zullen niet altijd klinken als 'Tripper': onze platen zullen van elkaar verschillen, maar ik denk niet dat ze mensen zullen teleurstellen. In de toekomst zullen we dus iets anders doen dan nu, maar het zal altijd Efterklang blijven. Het feit dat we niet bepaald muziekprofessoren zijn, houdt ons waar we zijn. We gaan ergens naar toe, maar weten niet exact waarheen. We zullen dingen uitproberen en als het werkt, dan werkt het. Voor de volgende plaat zijn er al verschillende ideeën, maar daar vertel ik liever nog niets over.