Na de klassieke jaren van zwarte sneeuw is de rijzende ster Jamie Lidell de laatste maanden helderder dan ooit. Dat heeft alles te maken met zijn laatste album 'Multiply' op het steeds bekendere Warplabel. De zoete mix van soul en elektronica verspreidde zich in Engeland als een lopend vuurtje (zie verder) en in België programmeerde zelfs Radio1 enkele tracks de hele dag door. Van 8 tot 88, iedereen was en is weg van Lidells sublieme stem. Al het werk van Jamie Lidell voorafgaand aan 'Multiply' is wel iets totaal anders. Op kleine labels als Mosquito, Sativae en SpyMania bracht hij midden jaren '90 hevig wriemelende experimentele techno uit en de eerste plaat op Warp ('Muddlin Gear', een licensie van SpyMania) was zuiver hectisch. De stem kwam wel steeds meer en meer op de voorgrond, maar het is pas op 'Multiply' dat Jamie Lidell de elektronische mangelmolen op pauze heeft gezet. Live gaat die mixer weer op volle toeren en krijgen we in Vlaanderen al meerdere jaren schitterende shows te zien van Lidell, inclusief kostuums en sinds kort ook live visuals.
Jamie Lidell medio juli op een terrasje nabij de Vooruit. Wat kleine oogjes, maar het antwoord op de eerste vraag verklaart dat volledig.
Hoe is het met het toeren?
De voorbije twee weken waren echt intens. Gisteren speelde ik nog in Stuttgart als voorprogramma bij James Brown. Eén van de mafste dingen die ik totnogtoe gedaan heb. Het publiek was verward, maar beleefd en da's het meeste dat ik van hen kon verwachten. En altijd zijn er wel een paar mensen die me nog nooit gezien hebben en iets hebben van: "Wauw, da's te gek. En je doet dit allemaal live! Da's schitterend!"
Eén vraag brandt echt op mijn lippen. Ik had verwacht dat het album wat ...
... hectischer zou zijn?
Exact. Je optredens zijn namelijk redelijk tot extreem hectisch en twee jaar geleden zei je dat het een zorg van Warp was dat de samenwerking met Matthew Herbert wat te melig zou uitdraaien.
Ik weet het, ik weet het. Wel, ik laat je maar raden, niet? Maar ja, ze waren wel ongerust toen ik ze het nieuwe album een beetje heb laten horen. Maar ik wist dat het juist zat. Voor een lange tijd had ik trouwens het idee om een dubbelalbum te doen met een rechttoerechtaan cd en een live DVD. Na vijf jaar wou ik tonen waarom ik zo lang ben weggeweest. Ik wou ook de mensen trakteren die van het chaotische houden. Het zou met een te gekke hoes geweest, maar het label zei dat het te veel zou kosten. Ik kreeg mijn artistieke visie dus niet volledig gerealiseerd. Ik heb moeten leren leven met compromissen, maar alles nog in orde totnutoe. Ik wou standaardversies van de tracks maken op dit album. Zodat de mensen een referentiepunt hebben als ze me live horen. Iets stevigs maken om dat dan live te muteren. Als je iets verwrongen maakt om mee te beginnen, heeft het geen nut om het nog eens door de mixer te halen. Een beetje zoals King Tubby en consoorten: standaardliedjes helemaal dooreenschudden. Zo doe ik mijn optredens. De mensen houden er blijkbaar wel van als ik bijvoorbeeld een heel trage 'Multiply' doe of een gestoorden ambientversie van 'When I Come Back Around'. Da's het prachtige trouwens van zo op te treden: ik kan elk moment de toon, de sfeer veranderen, volledig ongelimiteerd.
Met de schitterende LP 'Muddlin Gear' in de hand heb je zo'n vier jaar getekend voor vijf albums bij Warp. Dit is nog maar het eerste. Zullen we weer zo lang moeten wachten op een nieuw album?
Ik sta echt te popelen om opnieuw in de studio te duiken. Ik doe ook nog vanalles met Super_Collider. Ik ben beter aan het presteren tegenwoordig. Ik heb lang in een slechte studio gezeten in Berlijn. Ik voelde me creatief vernietigd en het duurde lang voor ik mijn zelfvetrouwen terughad. Maar nu ben ik dus veel sterker. Ik help Mocky ook nog met z'n nieuwe album als ik tijd heb.
Ik las dat er al dan niet vage plannen zijn om iets samen met Prefuse73 en ook Squarepusher te doen.
Ja, maar Scott en ik praten hier al zo lang over, maar hij zit echt op een raket nu. We zullen dus moeten afwachten, denk ik. Of om wat filosofischer te worden: als de tijd daar is, zal het gebeuren.
Vanwaar de intense samenwerking met Mocky? Hij doet mee op vijf van de 'Multiply' tracks!
Ik twijfelde zo veel. Steeds weer opnieuw beginnen met het album. Mijn vertrouwen verliezen eigenlijk. Mocky stond altijd klaar om me op te beuren met zinnen als: "Komaan man, je hebt echt goede dingen. Laat ik je even helpen." Hij belde me zelfs 's morgens op om te zeggen: "Komaan, we hebben echt iets speciaals hier. Laten we beginnen!" Hij is echt ambitious. Misschien is het omdat ik Engels ben, maar ik heb zo'n cynisch karaktertrekje dat vaak de kop opsteekt. Mocky heeft dat niet. Ja, je zou hem zelfs mijn spirituele gids kunnen noemen. Hij kan me terug positief doen denken. Hij is echt een goede vriend en een schiterende muzikant. Het is echt een plezier om met hem te werken. Enkele nummers op het laatste album zijn bij hem thuis gemaakt. Ik kwam dan 's morgens langs en zei: "Ok, ik heb het: de tekst en de melodie. Gaan!" Vervolgens nam hij zijn gitaar, begon ik te zingen en zo maakten we, al jammend, meteen een versie. Dat was een totaal nieuwe manier van werken voor mij. We jammeden uren en uren tot we alletwee het gevoel hadden dat de song goed zat. Later schreven we dan de arrangementen voor de albumversies. Mocky is ook getalenteerd multi-instrumentalist. Ik voel me echt vereerd dat ik met hem heb mogen werken in de beginjaren van z'n carrière, want het zal niet meer lang duren voor hij heel groot wordt.
In de pers worden jij, Peaches, Mocky en Gonzales als een Berlijnse scene beschreven. Hoe zie jij dit?
Het is gewoon een hoop vrienden bij elkaar en je kan overal wonen. Er zijn wel veel praktische voordelen aan Berlijn. Zo is het goedkoop om er een appartement te huren en de metro is echt super. Dat maakt het dan weer moeilijk om met iemand binnen de tien minuten af te spreken bijvoorbeeld. In Londen zit je twee uur in de Tube voor je ergens bent. Berlijn is prachtig, inspirerend. Ja, ik ben er echt mee verbonden. Ook de jaren '20 cabaretstijl van sommige zaaltjes is ... Mocky, ik en de anderen hebben echt wel een stukje van Berlijn ingepalmd om de mensen iets nieuws te laten zien. En de Berlijners houden er van. Berlijn is een hub voor ons, denk ik.
Ken je Stijn?
Ja, ik heb z'n show een paar keer gezien. Hij is ok, hij heeft wel stijl in huis. Ik was wel wat teleurgesteld om te zien dat ... Nee, ik zou geflatteerd moeten zijn dat hij een paar van mijn technieken gebruikt in zijn show. Maar het is toch vreemd om te zien dat iemand iets gebruikt waar jij voor geleefd hebt om het te creëren. Maar ik wil echt niet slecht spreken over hem. Wat ik chique vind aan Stijn is dat hij heel gefocused is, z'n perfectionistische houding. Zeker de juiste attitude om het ver te brengen.
Daar heb ik al veel over nagedacht. Ik denk nog steeds dat dat waar is, maar ik denk dat het met mijn eigen onwetenheid te maken heeft over wat er allemaal aan de gang is. Ik ben ervan overtuigd dat er plaatsen zijn waar wel progressieve muziek wordt gemaakt. Je stelling is ook iets waar ik mezelf van had overtuigd, maar ik merkte dat ik mezelf moest blijven overtuigen om er in te geloven. Maar ja, ik weet nog goed dat toen ik Christan Vogel ontmoette dat techno toen echt vooruitstrevend was. Er hing een soort opgewonden gespannenheid in de lucht en alles veranderde constant binnen één genre. Nu zijn de genres allemaal zo gediversifieerd en opgesplitst dat het moeilijk is om ... Ik denk dat er een soort van scene moet zijn. Elektronische muziek is nu zo wijd dat er geen eensgezindheid meer is als het op progressiviteit aankomt. Zo heb je bijvoorbeeld mensen die op hun eentje iets met gitaren doen. Je hebt je verdomde T.Raumschmieres, LCD Soundsystems, Daft Punks, etc. Gewoon mainstream crossover. Met een glitterrandje eromheen. Want de eighties kwamen terug en toen ontplofte het allemaal en geraakte het oorspronkelijke technogevoel zoek. Dat crossovergedoe, da's gewoon popmuziek eigenlijk. Een aantal underground tradities werden opgenomen in de overground op een manier die het moeilijk maakt om ... Verder had je recentelijk bijvoorbeeld een underground scene zoals grindcore, maar die werd haast onmiddellijk geassimileerd door de mainstream. De overgang tussen under- en overground gebeurt veel sneller dan vroeger. Maar misschien zit ik er ook helemaal naast. Ik denk veel na over zulke zaken, maar ik heb niet echt de tijd om verschillende scenes te bezoeken en beluisteren. Voor mij lag de focus de voorbije jaren ook eerder op het musiceren dan op het elektronische geluid.
Hoe zit het met de vocale grenzen die je steeds opzoekt? Zijn er nog steeds gebieden niet in kaart gebracht?
Absoluut! Ik ben nog maar net begonnen. Ik zit goed nu. Het heeft lang geduurd voor ik het vertrouwen vond in wat ik aan het doen was.
Hoe is het in de nieuwe studio?
Ik ben blij te kunnen verhuizen. De oude was echt claustrofobisch aan het worden.
Is dat degene die te zien is in de Super_Colliderclip?
Ja, 't is een heel bizar gebouw. We hebben trouwens heel wat last gekregen door die clip daar op te nemen. We hadden allemaal papier op de grond gelegd en de strenge, Oost-Europese concièrge kon daar niet mee lachen. Hij begon te roepen van: "Wat zijn jullie hier godverdomme aan het doen?! Hebben jullie hier wel toestemming voor?!" Bijna had hij ons zelfs bijna opgesloten daar. Om ons te straffen zoals in de gevangenis. Dus wij lopen als gekken met al de filmspullen. Ja, dat heeft me geen goed gedaan. De studio zelf was super, maar de sfeer was er zeer gespannen. De nieuwe studio moet ik nog vinden eigenlijk. Maar ik moet nog toeren tot november dus dat kan nog even wachten. 't Is hard om steeds maar te moeten denken: "En nu dit en nu dat en nu daar en nu en nu en nu..." Ook met de hype rond het nieuwe album, zeker in de UK, is er veel druk op mijn schouders gekomen om verder te gaan in dezelfde richting, maar ik wil niet beïnvloed worden door andere mensen. Moeilijk hoor!
Vind je dat Warp je hypet?
Nee, want ze waren lange tijd sceptisch over hoe de ontvangst zou zijn van het nieuwe album. Het is gewoon dat de kranten er wel pap van lustten. Ik stond in de extra bijlage op zondag van Guardian en op de cover van de Wire. In zowat alle Engelse kranten heeft 'Multiply' vier of vijf sterren gekregen. En de BBC wil me misschien a capella op TV. Ik kan dat. Ik denk dat ik meer talent heb dan de meeste idioten op TV. Dus neuk het en doen! Nu is mijn tijd. Misschien wil ik dit over vijf jaar niet meer doen.
Aan wat schrijf je het succes toe van 'Multiply'?
Er zit geen vet aan het album. Ik heb geprobeerd het potentieel in elke song volledig te gebruiken. Ik ben nog steeds niet tevreden met het resultaat, maar 't is het beste dat ik kon klaarspelen gezien de omstandigheden. Het volgende album zou dus nog beter moeten worden. Nu ben ik gewoon heel blij met de reacties. Ik heb zelfs een circelinterview gedaan!
Het lijkt me dat je heel veel werk steekt in je songteksten. Resultaat van uren zwoegen en schrappen achter de schrijftafel of goddelijke inspiratie die af en toe toeslaat?
Ik wil dat mijn liedjes over zaken gaan die ik echt heb meegemaakt. Anders kan ik me er niet aanzetten om ze te zingen. Meestal sta ik op op een zekere morgen en begin plots te schrijven. Heel snel, een soort van stream-of-consciousness. Anders kan ik het niet en de teksten blijken nog steeds wat te moeilijk te zijn voor overdag op BBC radio.
In België was de titeltrack 'Multiply' bijvoorbeeld niet weg te slaan van de radio. Zelfs het meer traditionele Radio1 speelde het de hele dag door?
Ja, heerlijk is dat. Prachtig, zonnig liedje ook; heerlijk om live te spelen. 't Grappig, want in de beginfase was het een heel donker, traag, Super_Colliderachtige liedje. Toen heeft Mocky er met zijn gitaar een heel andere draai aan gegeven. 't Werd opgenomen in een slaapkamerstudio in Oost-Berlijn. Daarom dat het die Motownsfeer uitademt met één micro op de drum etcetera. Heel sober.
Hoe zie je jezelf evolueren? 'Muddlin Gear' was hermetisch gefriemel, 'Multiply' is soul à la Stevie Wonder en Prince zelfs.
Ik weet het niet. Ik zou graag een heel mooie klank ontwikkelen, maar ook een ongehoorde. Zoals 'Multiply', maar dan met veel exotische klankkleuren. Georchestreerde muziek heeft vaak zo'n magische kwaliteit. Soms luister ik achteraf naar een optreden van me en dan denk ik: "Waw, dit is echt swingend! Kon ik me maar herinneren hoe ik dat klaargespeeld heb." Ja, de moment dat je iets moet doen, doe je soms dingen die je jezelf nooit had zien doen. Of nog eens opnieuw ziet doen. Zo trad ik gisteren op met Milo en achteraf zei ze dat het voelde alsof ze net haar podiummaagdelijkheid had verloren. Ze was ineens zot – maar schitterend – beginnen zingen zoals ze nog nooit gedaan had. Daarom dat ik mijn shows zo hands-on hou. Ik zou zot worden als ik elke avond dezelfde strakke show zou moeten opvoeren. Ik zou het graag nog wat verder in de futuristische richting duwen. Maar ik wil ook niet te veel als Super_Collider beginnen klinken. Een moeilijke balans. Er zou ook nog een remix album komen met Gonzales, Mocky, Mara Carlyle, Jackson, etc. Gaat goed worden! Zoals eerder gezegd heb ik ook plannen voor een live album. Maar dat blijkt gemakkelijker gezegd dan gedaan. Ik heb nieuwe structuren nodig voor mijn liedjes en twee muzikanten zoals Gonzales en Mocky om zoiets waar te maken. De DVD moet er bij, want mijn optredens slaan op niet veel zonder beeld. Zeker als het even wat minder klinkt als de studioplaat. Je kan dan zien waarom het even wat minder klinkt.
Hoe komt het dat je al jaren zo veel optreedt in België?
Ik weet het niet. Ik denk dat de mensen hier veel verschillende soorten muziek begrijpen en zeker elektronische muziek. Jullie zijn eigenlijk strontverwend. De lijst van artiesten die op één jaar tijd door België komt, is werkelijk ongelooflijk. België heeft echt een heerlijk gemengde smaak. Uit zo'n mix van stijlen kom ik ook voort en ik heb hier dus mijn niche gevonden. De mensen begrijpen waar mijn muziek vandaan komt. Ze weten wanneer ik slecht of goed bezig ben en dat vind ik heel aangenaam. Soms zie ik mensen uit hun dak gaan op het verkeerde moment. Dan denk ik: "Denken jullie dat dit goed is? Da's brol!" Als ik daarna iets goed doe, is het plots allemaal te vreemd.
Wat heeft je doen beslissen om te stoppen met het roken van marihuana?
Ik rook af en toe nog wel wat. 't Is echt grappig. Na twaalf jaar een dagelijkse roker geweest te zijn, wou ik echter plots min of meer stoppen.
