'Papa Haydn' was Mozarts koosnaam voor de bijna vijfentwintig jaar oudere componist. Diens strijkkwartetten legden de basis voor de latere ontwikkeling van het genre, en werden door collega's en publiek enorm gewaardeerd. Het zijn ook die werken die Wolfgang de inspiratie hebben gegeven om zijn eigen omgang met het genre te herbekijken. Het resultaat is te vinden in de zes zogenaamde 'Haydn-kwartetten' uit 1785, die Mozart vol eerbied en na veel zwoegen aan Haydn opdroeg. In het kader van de reeks 'Mozart forever' brengt Universal een heruitgave op de markt van drie van deze kwartetten, in uitvoeringen die het Emerson String Quartet rond het vorige Mozartjaar 1991 opnam.
Twee van deze werken hebben later een bijnaam gekregen, en bij een eerste beluistering is direct duidelijk vanwaar die komt. Het eerste deel van het 'Jagd'-kwartet heeft een galopperend hoofdthema en bevat ook verderop referenties aan de jachthoorn. Nog duidelijker is het begin van het 'Dissonanzen'-kwartet; het snelle majeurdeel wordt voorafgegaan door een langzame, erg doorwrochten en harmonisch onstabiele passage. Mozart zet daarin de luisteraar op het verkeerde been en laat dreigende, donkere mineurkleuren overheersen vooraleer uiteindelijk de verlossing van majeur komt. Zowel in het complexe begin als in de stralende quasi-onbezorgdheid van het deel dat erop volgt, is de klasse van de Emersons hoorbaar. In de manier waarop thema's aan elkaar worden doorgegeven, komen én de individuele sterkte én de aandacht voor elkaar naar voren. Het beste bewijs dat ze hun Mozart helemaal beheersen, zit hem in de natuurlijkheid van hun omgang met kleur. De overgang van het menuet in majeur naar het trio in majeur tijdens het kwartet KV 421 is daar een mooi voorbeeld van: de spanning bij de luisteraar dat tikkeltje opdrijven, maar dan toch het vervolg geven. Diezelfde verfijnde details zijn ook te vinden in hun omgang met dynamiek. Mozarts kwartetten zitten vol met plotse contrasten in de dynamiek, maar daarop verkijken de Emersons zich niet: ze spelen met die contrasten zonder de onbetwistbare lyriek uit het oog te verliezen, waardoor hun galante uitvoeringen nooit brutaal worden.
Deze bijna vijftien jaar oude opnames verdienen absoluut de aandacht die ze krijgen door deze heruitgave. Dit is kamermuziek op topniveau!
Meer over Wolfgang Amadeus Mozart
Verder bij Kwadratuur
Interessante links
