'Lamento', de titel van deze cd slaat op een favoriet genre van aria in de barokke opera seria. In een operagenre waarin declamatorische recitatieven de actie verder helpen maar aria's rustpunten vormen waarin personages hun gevoelens uiten, was het lamento of klaaggezang een type aria waarin de zanger of zangeres de volle breedte van zijn of haar expressiviteit ten gehore kon brengen. Voorbeelden te over, ook op deze cd, die vroeg-barokke werken voorstelt van Monteverdi en tijdgenoten Cavalli, Cesti, Cartissimi, Landi en Strozzi. De keuze van onderwerpen gaat van de lamenti uit de klassieke mythologie, Ariadne bijvoorbeeld, die haar lot beklaagt nadat ze op het eiland Naxos door haar geliefde Theseus in de steek werd gelaten, of Dido die door Aeneas verlaten werd, naar meer historische thema's. Een 'lamento' van Poppea, bijvoorbeeld, Nero's tweede vrouw of van de Schotse koningin Mary Stuart net voor ze onthoofd werd.
Rolando Villazons lezing van Cavallis aria 'D'Hipparco e di Climente ospiti miei' uit 'L'egisto' klinky triestig genoeg, vol ingetogen pathos. Villazon houdt zijn vibrato nog goed onder controle en de knappe begeleiding, met gamba en luit doet als onversneden barok aan. Maar Villazon is natuurlijk vooral bel canto en romantische opera specialist en dat kan zelfs hij niet verbergen in deze barokmuziek. Zijn lezing klinkt wat te groots voor barokmuziek en dat geldt voor de meeste soli op deze cd: de zangers die Virgin Classics aantrok zijn wat teveel getraind in het vullen van brede concertzalen en het overstemmen van negentiende-eeuwse orkesten om deze muziek echt haar volle waarde te geven.
Zo is er Monteverdis kwartet 'Lamento della nimfa', dat nochtans heel sfeervol wordt ingeleid door drie mannenstemmen maar waar Nathalie Dessay alle dramatische middelen boven haalt en met een al te penetrante stem weinig barok overkomt. In dat opzicht komt Veronique Gens veel mooier, dat wil zeggen: slanker en beter in balans, over in de 'lamento d'Arriana', ook van Monteverdi. De derde sopraan op de opname, Patrizia Ciofi, zingt slechts een aria, de 'Lamento di Maria Stuarda' van Giacomo Carissimi en doet dat met veel bravoure en een briljante, heldere coloratuurstem die de prima donne voor de geest haalt waarvoor deze barokke componisten geschreven hebben. De Finse tenor Topi Lehtipuu brengt een slanke en uitzonderlijk rijke tenorstem ten gehore in Aeneas' Aria 'Dormi, cara Didone' van Pietro Cavalli. Zeker ook indrukwekkend zijn bas Christipher Purves' allerdiepste noten in Stefano Landis aria 'Superbe colli, e voi, sacre ruine', een lamento die de ruïnes van het antieke Rome vergelijkt met de vergankelijkheid van het menselijke bestaan.
Le Concert d'Astrée staat doorgaans garant voor een authentieke en accurate uitvoering van deze muziek en dat is op deze cd niet anders. Met een begeleiding in de recitatieven die boeiend en gevarieerd genoeg wordt gehouden, op luit, gamba, cello of lirone, ontwijkt deze cd knap een schijn van eentonigheid.
Dit is een plaat die zeker een aantrekkelijk en origineel oeuvre voorstelt maar een al te grote nadruk van het label uit op grote namen uit de operawereld is misschien commercieel gezien geen domme zet maar doet deze muziek soms veel te weinig authentiek klinken. Niet dat echte diva's zich niet aan dit repertoire zouden mogen wagen maar na een beluistering van deze cd vraagt de luisteraar zich af welke zangers een barokspecialist als René Jacobs zou gevraagd hebben en hoeveel slanker en preciezer het resultaat niet geklonken zou hebben.
Meer over V/C
Verder bij Kwadratuur
Interessante links